ايسنا/ پژوهشهاي دانشگاهي گوياي آن است که از آنجاکه تعهد سازماني، با نتايج و اهداف سازماني رابطهاي مستقيم دارد و داشتن کارکنان متعهد براي سازمانها يک امتياز مثبت است، توجه به نوع شخصيت افراد در هنگام استخدام، مانع ورود افراد نامناسب در سازمان شده و از ايجاد مشکلات آشکار و پنهان متعددي جلوگيري ميکند.
استخدام و بهکارگيري نيروي کار متناسب با سازمان، همواره جزو مهمترين دغدغههاي هر مديري بهحساب ميآيد. نتايج پژوهشي که توسط پژوهشگران دانشگاهي انجام شده نشان ميدهد که در اين خصوص و بهويژه در مورد کارکنان بيمارستاني، بايستي توجهي ويژه به درونگرا يا برونگرا بودن افراد کرد.
تيپ شخصيتي، مدلي است که بدانوسيله ميتوان فهميد که يک شخصيت شکلگرفته، محصول تعامل خاصي بين چندين نيروي فرهنگي و شخصي مانند گروه همسالان، عوامل ارثي و ژنتيکي، والدين، طبقه اجتماعي، فرهنگ و محيط فيزيکي است. بهعبارتديگر هر تيپي، ذخاير خاصي از نگرشها و مهارتهايي در جهت غلبه بر مشکلات و وظايف محيطي دارد. ازآنجاکه تيپهاي مختلف داراي علائق، صلاحيتها و حالات مزاجي متفاوتي هستند مايلاند که خود را با افراد و موضوعات مخصوصي احاطه کنند و در جستجوي مسائلي هستند که با علائق، صلاحيتها و طرز تفکرشان نسبت به جهان متجانس باشد.
بنا بر نظر روانشناسان، يکي از متداولترين طبقهبنديهايي که براي شخصيت انسان به کار ميرود، تقسيم آن به «درونگرايي» و «برونگرايي» است. درونگرايان در مقايسه با برونگرايان خوددارترند و از بروز احساسات خود بيشتر جلوگيري ميکنند. آنها همچنين، در يادگيري بيشتر تحت تأثير تنبيه قرار ميگيرند، درحاليکه برونگرايان بيشتر از پاداش تأثير ميپذيرند.
در اين خصوص، محققاني از دانشگاه وليعصر (عج) رفسنجان، پژوهشي را انجام دادهاند که در آن رابطه بين تيپ شخصيتي (برونگرا-درونگرا) و تعهد سازماني کارکنان بيمارستاني مورد بررسي قرار گرفته است.
به تعريف متخصصان، تعهد سازماني يکي از مسائل مهم انگيزشي است که بر اساس آن، فرد در سازمان، هويت پيدا کرده و در سازمان مشارکت دارد و با آن در ميآميزد و از عضويت در آن لذت ميبرد. درواقع، تعهد سازماني، يعني درجه همانندسازي روانشناختي يا چسبيدگي به سازماني که ما براي آن کار ميکنيم.
محققان فوق، در اين مطالعه مقطعي، تعداد ۲۱۵ نفر از کارکنان مرد و زن بيمارستان شهيد باهنر کرمان را با کمک پرسشنامههاي استاندارد «تيپ شخصيتي» «تعهد سازماني» مطالعه کردهاند. اين محققين، سپس دادههاي بهدستآمده را با استفاده از روشهاي آماري و به کمک کامپيوتر، تجزيهوتحليل کردهاند.
نتايج اين مطالعه بهطور واضحي نشان ميدهد که افراد داراي شخصيت درونگرا، تعهد سازماني مشخصتر و بالاتري دارند و چنين تعهدي، با برونگرايي ارتباطي ندارد. درواقع تعهد سازماني بيشتر تحت تأثير درونگرايي است.
در اين خصوص، دکتر حامد زينلي، استاديار دانشکده علوم اداري و اقتصاد دانشگاه وليعصر (عج) رفسنجان و ديگر همکارش در اين پژوهش ميگويند: «با توجه به نتايج تحقيقات پيشين و نيز نتايجي که در پژوهش ما حاصل شده است، مشخص ميشود که بين شخصيت درونگرا و تعهد سازماني کارمندان بيمارستاني، رابطه مستقيمي وجود دارد. بهعبارتديگر، تعهد سازماني طبق نتايج اين تحقيق بيشتر تحت تأثير تيپ شخصيتي درونگرا قرار دارد. از سوي ديگر زنان نسبت به مردان از تعهد سازماني بالاتري برخوردارند و عضويت داشتن در سازمان براي آنها از اهميت بيشتري برخوردار است. بنابراين توجه هر چه بيشتر سازمان به تيپهاي شخصيتي افراد و فراهم کردن محيطي که افراد احساس تعهد و پايبندي بيشتري به سازمان داشته باشند، ميتواند زمينه را براي ايجاد کارکرد بهتر کارکنان و درنتيجه بهرهوري بالاتر در سازمان فراهم کند».
دکتر زينلي و همکارش ادامه دادهاند: «با توجه به وضعيت موجود پيشنهاد ميشود با ارزيابي و طراحي مجدد مشاغل و تعيين افراد مناسب ازنظر شخصيتي و گماردن افراد در جايگاه خاص خود، در اين زمينه، وضعيت را بهبود بخشيده تا به افزايش تعهد سازماني کارکنان منجر شود. همچنين لازم است سازمانها با توجه به تواناييها و مهارتها و تيپ شخصيتي کارکنان براي انجام بهتر کار، برنامهريزي و اقدام کنند».
به اعتقاد محققان فوق: «در اين زمينه بهتر است در سازمانها و در دورههاي زماني مشخص و با توجه به بهبود و ارتقاء توانمنديها و مهارتهاي کارکنان، مشاغل آنها را با اين تواناييها و قابليتها تناسب داده و هماهنگ کنند تا از روند صعودي عملکرد کارکنان خود اطمينان حاصل کرده و از کاهش کارآمدي آنها بدينوسيله پيشگيري کنند».
اين يافتهها، که به اهميت در نظر گرفتن تواناييها، مهارتها و خصوصيات کارکنان (تيپهاي شخصيت) براي انجام بهتر کار و برنامهريزي اشاره دارند، در مجله «بهداشت و توسعه» وابسته به دانشگاه علوم پزشکي کرمان انتشار يافتهاند.
بازار