تولید داروی تقویت حافظه از عصاره گیاهی
مهر/ محققان کشور درصدد هستند تا با گياهان دارويي، داروي تقويت حافظه را بدون عوارض گوارشي به توليد برسانند. نازيلا جعفري يکي از مجريان طرح «مکمل دارويي و گياهي تقويت کننده حافظه و بهبود فراموشي» اظهار داشت: آلزايمر بيماري پيش رونده و برگشت ناپذيري است که باعث تخريب نورون هاي دستگاه عصبي مرکزي و به دنبال آن موجب از دست رفتن حافظه و توانايي هاي ادراکي و شناختي در فرد مي شود. وي با بيان اينکه طبق آخرين گزارش انجمن جهاني آلزايمر هر سه ثانيه يک نفر در جهان به زوال عقل مبتلا مي شود، افزود: اما اکثر اين افراد تشخيص داده نمي شوند و مورد حمايت قرار نمي گيرند. بر اساس مطالعات انجام شده حدود ۱۱ درصد افراد بالاي ۶۵ سال و ۵۰ درصد افراد بالاي ۸۵ سال به بيماري آلزايمر مبتلا مي شوند. اين محقق ادامه داد: همچنين طبق اعلام انجمن آلزايمر ايران، پيش بيني مي شود حدود ۷۰۰ هزار بيمار مبتلا به آلزايمر در کشور وجود داشته باشد. جعفري خاطر نشان کرد: متاسفانه داروهاي اين بيماران اخيرا کمياب شده و بيمه ها نيز داروهاي خارجي را پوشش نمي دهند و در حال حاضر دو گروه از داروها براي بهبود شرايط بيماران مبتلا تاييد شده اند. اين محقق ادامه داد: اين داروها فقط پيشرفت بيماري را به تعويق مي اندازند، همچنين داراي عوارض نامطلوبي مانند اسهال، بي اشتهايي، استفراغ، سردرد و خواب آلودگي هستند علاوه بر اين مهمترين چالش در دارورساني به مغز، محدوديت ورود دارو به مغز به دليل وجود سد خوني مغزي است. وي با بيان اينکه از اين رو درصدد برآمديم تا داروي گياهي تقويت حافظه را توليد کنيم، عنوان کرد: در اين محصول با بهره گيري از فناوري نانو، سامانه اي نانو مقياس و هدفمند طراحي و ساخته شده و عصاره گياهي موثر در بهبود حافظه و کاهش اضطراب و افسردگي در آن بارگذاري شده است. جعفري با بيان اينکه از ترکيبات گياهي در توليد اين دارو بهره برده ايم، افزود: مصرف عصاره گل محمدي باعث بهبود حافظه، کاهش رفتارهاي شبه افسردگي و بهبود در علائم آلزايمر مي شود. وي ادامه داد: ترکيبات استخراج شده از عصاره گل محمدي با تاثير بر توليد برخي پروتئين هاي دخيل در نورون زايي موجب افزايش رشد نورون ها شده، با مهار فعاليت آنزيم «استيل کولين استراز» باعث افزايش انتقال دهنده عصبي استيل کولين در مغز خواهند شد و با کاهش اکسيداسيون ترکيبات درون سلول ها نيز موجب کاهش التهابات نورون ها مي شوند. جعفري با اشاره به مزاياي محصول گفت: فرمولاسيون گياهي و سامانه ساخته شده از ترکيبات طبيعي، ابعاد نانومتري و عبور آسان از سد خوني مغزي، داراي ليگاند ويژه براي ورود به مغز (دارورساني هدفمند)، دوز مصرف پايين، بدون عوارض گوارشي، کاهش هزينه هاي درماني بيمار و ... از مزاياي اين محصول به شمار مي رود. اين محقق با اشاره به ويژگي هاي محصول گفت: مسئله مهم در دارورساني به مغز، طراحي سامانه دارويي کارامد با اندازه مناسب جهت عبور از سد خوني مغزي است که در توليد محصول اين طرح، از نانو ذرات ليپيدي جامد هدفمند و عصاره گل محمدي استفاده شده است. جعفري تاکيد کرد: نانو ذرات ليپيدي کره هايي با اندازه نانومتري هستند. ويژگي چربي دوست بودن اين ذرات موجب تسهيل عبور آنها از ميان سد خوني مغزي براي ورود به مغز مي شود. با توجه به اندازه و ترکيبات به کار رفته در توليد اين ذرات، مزايايي جهت انتقال دارو به مغز دارند که نهايتا سبب افزايش جريان دارو به مغز و کاهش ورود آن به ساير اندام ها مي شود. وي با بيان اينکه اين دارو نقش تقويت کنندگي در مغز دارد، گفت: تست هاي حيواني روي ۲۰۰ «رت» انجام شده و حافظه کوتاه مدت و بلند مدت سطح افسردگي و استرس حيوان را بررسي کرديم. اين محقق افزود: در اين کپسول هيچ نوع ماده شيميايي استفاده نشده و هيچ ضرري ندارد. طرح «مکمل دارويي و گياهي تقويت کننده حافظه و بهبود فراموشي» با همکاري دکتر بهمن ابراهيمي، دکتر اشرف السادات حاتميان اعضاي هيئت علمي دانشگاه تهران و مولود جليلي شاه منصوري فارغ التحصيلان نانو بيوتک در دانشگاه تهران به نتيجه رسيده است.