عجیبترین راز باستانشناسی شرق آسیا همچنان در هاله ابهام
مهر/ باستان شناسان استراليايي از کشف بيش از صد و سي کوزه باستاني در ۱۵ نقطه مختلف کشور لائوس خبر داده اند. اين کوزهها به هزاران کوزه کهنسال ديگر که در اين کشور کشف شده بودند، افزوده شده است. کوزههاي يادشده به يکي از پيچيدهترين و نامکشوف ترين رازهاي باستان شناسي در شرق آسيا مبدل شده اند و محققان هنوز به درستي نميدانند علت وجود اين تعداد زياد کوزههاي بزرگ در نقاط مختلف اين کشور با پراکندگي بسيار بالا چيست. کوزههاي يادشده در دشتها و جنگلهاي مختلف لائوس پراکنده هستند و باستان شناسان غربي اولين بار در سال ۱۹۳۵ با تعدادي از آنها مواجه شدند. اما تحقيق هدفمند در اين زمينه اولين بار از دهه ۹۰ ميلادي آغاز شد. در آن زمان ۱۵ محوطه بزرگ ديگر که کوزههاي مذکور در آنها پراکنده بودند، شناسايي شد تا تعداد کل اين محوطهها از ۱۰۵ مورد فراتر رود. بررسيهاي اوليه نشان ميدهد قدمت اين کوزهها به زماني مابين ۵۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح تا ۵۰۰ سال بعد از ميلاد مسيح بازمي گردد. در مورد سازندگان و نيز کاربرد و علت ساخت اين کوزهها اطلاعات دقيقي وجود ندارد و ممکن است از آنها براي انجام برخي آئينهاي مربوط به خاک سپاري، ذخيره سازي آب و غيره استفاده شده باشد. برخي از اين کوزهها چند تن وزن دارند و به نظر ميرسد برخي از آنها توسط افرادي چندين کيلومتر جابجا شده باشند. باستان شناسان در حيرتند که حمل و نقل کوزههاي سنگين مذکور در عصر باستان چگونه صورت گرفته و علت انتخاب محلهاي فعلي براي نگهداري آنها چيست. علاوه بر اين، صفحات بزرگ سنگي که احتمالاً به عنوان درهاي اين کوزهها به کار مي رفته اند در اطراف برخي از آنها شناسايي شده اند. بر روي برخي از اين صفحات چهره نگاريهايي از انسانها و بر روي برخي ديگر از آنها طراحيهاي هندسي قابل مشاهده است. باستان شناسان بر اين باورند که هنوز تعداد بيشتري از اين کوزهها در نقاط جنگلي لائوس کشف نشده باقي مانده اند.