با ریزش موی بعد از شیمی درمانی خداحافظی کنید
سيناپرس/ يکي از بدترين تاثيرات جانبي شيميدرماني براي بيماران سرطاني، ريزش موي فرد بيمار در طول دوره درمان است. متاسفانه عليرغم پيشرفتهاي درماني مدرن مرتبط با سرطان، شيميدرماني همچنان يکي از رايجترين روشهاي درمان اين بيماري به شمار ميرود. ريزش مو يکي از اصليترين تاثيرات جانبي شيميدرماني است که ازنظر روحي به بيماران سرطاني آسيب زيادي ميزند و به همين دليل تلاش براي کاهش تأثيرات جانبي شيميدرماني ازجمله ريزش مو يکي از اصليترين برنامههاي پژوهشگران در گوشه و کنار جهان به شمار ميرود. به تازگي تيمي تحقيقاتي به سرپرستي پرفسور رالف پاوس (Ralf Paus) در مرکز مطالعاتي امراض پوست موفق شدند به طور دقيق فرآيند آسيبديدگي فوليکول موجود در مو را براثر ماده موسوم به taxanes که در داروهاي مرتبط با درمان سرطان وجود دارد، بررسي و شناسايي کنند، اين موضوع ميتواند منجر به پيشگيري از ريزش موي ناشي از شيميدرماني شود. براي دستيابي به اين هدف، دانشمندان از خواص طبقه جديدي از داروها به نام مهارکنندههاي CDK4 / 6 استفاده کردهاند که مانع از تقسيم سلولي ميشود. در حال حاضر اين دارو ازنظر پزشکي بهعنوان داروي مؤثر در اصطلاح درماني هدفمند سرطان تأييدشده است. دکتر تالوين پوربا (Talveen Purba) از اعضاي اين تيم تحقيقاتي در رابطه با اين موضوع گفت: «اگرچه در ابتدا به نظر ميرسيد اين ماده چندان مؤثر نيست، اما ما دريافتيم که مهارکنندههاي CDK4 / 6 ميتوانند بهطور موقت براي متوقف کردن تقسيم سلولي بدون ترويج اثرات سمي اضافي در فوليکول مو استفاده شوند. هنگاميکه ما فوليکولهاي موي پوست سر انسان را در مهارکنندههاي CDK4 / 6 شستشو داديم، فوليکولهاي مو بسيار کمتر مستعد ابتلا به اثرات مخرب مواد سمي موسوم به taxanes شدند.» بايد توجه داشت که مواد سمي موسوم به taxanes بخش مهمي از داروهاي ضد سرطان بوده و با خاصيت ضد سرطاني خود، درروند معالجه بيماران به کار ميروند. از سوي ديگر وجود اين ماده در داروهاي درمان سرطانهايي مانند ريه و پستان، عوارض شديدي روي موي بيماران داشته و موجب ريزش شديد مو ميشود. دکتر پوربا در اين رابطه گفت: «محور اصلي مطالعه ما اين بود که ابتدا به نحوه پاسخ دقيق فوليکولهاي مو به شيميدرماني و ماده taxanes بپردازيم. ما در اين مطالعه دريافتيم که سلولهاي جداکننده تخصصي در پايه فوليکول مو که براي توليد مو بسيار مهم بوده و سلولهاي بنيادي از آنها به وجود ميآيند، در برابر اين ماده بهشدت آسيبپذير هستند؛ بنابراين، ما بايد بيشتر از اين سلولها در برابر اثرات شيميدرماني نامطلوب محافظت کنيم و درعينحال سلولهاي سرطاني بايد از اين فرايند مصون بوده و بهطور کامل در معرض taxanes قرار گيرند.» اعضاي اين تيم تحقيقاتي اميدوار هستند که نتيجه کار آنها بهصورت داروهايي براي استعمال خارجي قابلاستفاده باشد که باعث کاهش سرعت تقسيم سلولي در فوليکولهاي موي پوست سر بيماراني که تحت شيميدرماني ميشوند شده و ريزش موي اين افراد را کاهش داده و از آسيب موهاي ناشي از شيميدرماني جلوگيري کند. اين روش درماني ميتواند تقويتکننده و مکمل اثربخشي روشهاي پيشگيريکننده موجود يعني دستگاههاي خنککننده پوست سر باشد. محققان تأکيد ميکنند که متأسفانه به دليل عدم تخصيص بودجه پژوهشي براي اين هدف، تاکنون مطالعات اندکي براي کاهش ريزش موي بيماران سرطاني در پي شيميدرماني انجامشده است. دکتر پوربا در خاتمه توضيحات خود افزود: ما هنوز نميدانيم چرا ريزش مو در برخي بيماران سرطاني بسيار بيشتر از سايرين است درحاليکه هر دو بيمار از درماني مشابه و دوز داروئي يکساني استفاده ميکنند. شرح کامل اين پژوهش و يافتههاي بهدستآمده از آن در آخرين شماره مجله تخصصي EMBO Molecular Medicine منتشرشده و در اختيار پژوهشگران قرار دارد.