آتشفشان‌های جوان بر روی سیاره‌ی ناهید

مجله ايلياد/ بر اساس تحقيقات جديدي که اتحاديه تحقيقات فضايي دانشگاهي «USRA» انجام داده است، جريان گدازه‌هاي آتش‌فشاني که توسط فضاپيماي ونوس‌‌اکسپرس متعلق به آژانس فضايي اروپا رصد شده است، طول عمر کمي دارد. در سال ۲۰۱۰ دانشمندان فضاپيماي ونوس‌اکسپرس گزارش کردند که تشعشعات مادون قرمز ناشي از سه منطقه در سياره‌ي همسايه‌ي زمين، ناهيد با تشعشعات زميني متفاوت است. دانشمندان اين تفاوت را ناشي از جريان‌هاي گدازه‌اي جديد تفسير کردند. آن‌ها مي‌گويند که برخي از گدازه‌ها کمتر از ۲.۵ ميليون سال عمر دارند و در مورد برخي از آن‌ها مي‌توان عمر کمتر از ۲۵۰،۰۰۰ سال را تصور کرد. دانشمندان هنوز دقيق نمي‌دانند که آيا آتش‌فشان فعال بر روي اين سياره وجود دارد يا خير؟ دکتر «جاستين فيليبرتو» از دانشمندان USRA، مي‌گويد: «پوسته‌ي ناهيد اکثراً از سنگ‌هاي بازالتي تشکيل شده است که در تماس با اتمسفر داغ و سوزناک آن قرار دارند. واکنش‌هاي شيميايي بين سنگ‌ها و اتمسفر ناهيد باعث تغيير ميزان مواد آلي و ترکيبات سنگ‌ها مي‌شود و اين تغييرات باعث تغيير مشخصات طيفي آن‌ها نيز مي‌شود. بر اساس آزمايش‌ها و مدل‌سازي‌هاي انجام شده، فرسايش از نظر زمين‌شناسي با سرعت کمي انجام مي‌شود و فقط به اکسيداسيون خلاصه مي‌شود. به هر حال، نرخ اکسيداسيون و تغييرات رخ داده در اثر فرسايش باعث تحت تاثير قرار گرفتن طيف‌هاي منتشره از ناهيد شده است، ولي همه‌ي اين طيف‌ها هنوز شناسايي نشده‌اند و بايد مطالعات بيشتري بر روي آن‌ها صورت گيرد و طول عمر گدازه‌ها مشخص شود.» دکتر فيلبرتو و همکارانش توانستند اتمسفر ناهيد را در آزمايشگاه بازسازي کنند تا بفهمند که مواد معدني موجود در سطح اين سياره چگونه تحت تاثير اين اتمسفر قرار مي‌گيرند. آن‌ها نتيجه گرفتند که «اوليوين» به‌عنوان ماده‌اي معدني که درون سنگ‌هاي بازالتي به وفور يافت مي‌شود به سرعت و طي چند هفته با اتمسفر واکنش مي‌دهد و لايه‌اي مگنتيت و هماتيت سطح آن‌را مي‌پوشاند. دانشمندان دريافته‌اند که تغييرات مشاهده شده توسط ونوس‌اکسپرس فقط طي چند سال رخ داده است. بنابراين احتمالاً گدازه‌هاي موجود بر روي ناهيد بسيار جوان هستند و اين به نوبه‌ي خود به معني فعال بودن آتش‌فشان‌هاي ناهيد است. نويسندگان مقاله مي‌گويند: «فعال بودن آتش‌فشان‌هاي روي ناهيد با اندازه‌گيري دي‌اکسيدسولفور در اتمسفر ناهيد توسط مدارگرد ناسا و ونوس‌اکسپرس اروپا مطابقت دارد.» نتايج اين تحقيقات در مجله‌ي Science Advances منتشر شده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد