دگرگونی در ساختار ژنتیکی بدن انسان برای سفر به سیاره سرخ
باشگاه خبرنگاران/ مهندسي ژنتيکي يکي از علوم بسيار پيچيده و اثرگذار در زندگي انسان هاست که به گفته دانشمندان دگرگونيهاي فراوان در زندگي انسانها در سالهاي آينده ايجاد ميکند. مهندسي ژنتيک بر موفقيت اسکان انسانها در سفر به سياره سرخ نقش اساسي خواهد داشت. اين روزها سازمانهاي پيشتاز فضايي از جمله اسپيس ايکس در تلاش است تا با ساخت نسل جديد موشکهاي فضايي پرسرعت، چون سفينه فضايي استارشيپ در طي چند سال آينده گروهي از فضانوردان را رهسپار سياره مريخ کند. اين شرکت در نظر دارد تا سال ۲۰۵۰ حدود يک ميليون انسان را در سياره مريخ ساکن کند. سفربه سياره مريخ که در دهه ۲۰۳۰ ميلادي انجام خواهد شد براي سلامت فضانوردان بسيارخطرناک است و آنها در طول سفر که چند سال به طول ميانجامد در معرض پرتوهاي مضر کيهاني، تنفس در فضاي بسته درون سفينه فضايي، محدوديت در تامين مواد خوراکي، بروز پوکي استخوان و ضعف عضلاني و ساير بيماريهاي جسمي و رواني قرار ميگيرند. کارشناسان براي به حداقل رساندن اثرهاي زيان آور سفر طولاني به سياره سرخ اعلام کرده اند نياز به دگرگونيهايي در ساختار DNA بدن فضانوردان هست تا آنها براي اين سفر پرمخاطره آماده شوند. در طول سالها دانشمندان به مطالعه و بررسيهاي فراوان درباره دگرگونيهاي ژنتيکي در گياهان و حيوانهاي کوچک در محيط خلاء و فضا پرداخته و به نتيجههاي منحصربه فردي دست يافته اند. به گفته دانشمندان دانشگاه کرنل آمريکا، سلولهاي مهندسي و دگرگوني ژنتيکي يافته مقاومت بيشتري در برابر اشعههاي کيهاني از خود نشان ميدهند. درکنار مطالعه درباره ايجاد دگرگوني ژنتيکي در سلولهاي بدن فضانوردان، دانشمندان درنظر دارند با ساخت نسل جديد موشکهاي فضايي که مقاومت بالايي دربرابر اشعههاي کيهاني دارند و توليد داروهاي اثربخش از سلامت جسماني و رواني فضانوردان درجريان سفرهاي طولاني مدت فضايي محافظت کنند. محققان اعلام کرده اند سفربه سياره مريخ اولين مرحله از سفرهاي فضايي طولاني فضانوردان به فضاي عميق است و در نظر دارند با ايجاد دگرگونيهاي ژنتيکي در ساختار بدن انسان، او را براي سفر به مناطق بسيار دور درفضا آماده کنند. يکي از اصليترين مقصدها براي سفر انسان در آينده، قمر اروپاي سياره مشتري است که بنا بر تحقيقهاي انجام شده به وسيله محققان داراي اقيانوس مايع بزرگي در زير پوسته يخي خود هست که به احتمال فراوان نمونههايي از حيات ميکروبي در آن يافت ميشود. قمر اروپا افزون بر دماي بسيار پايين در کمربند پرتوهاي کيهاني فوق العاده قدرتمند سياره مشتري قرار دارد که براي سلامت فضانوردان بسيار مضر است و نياز به استفاده از انواع تجهيزات محافظتي و دگرگوني درساختار ژنتيکي بدن انسان براي رسيدن به اين قمر شگفت انگيز لازم است. به گفته محققان مهندسي ژنتيک تنها به دگرگوني ساختار سلولي بدن فضانوردان راهي سياره مريخ نميشود و دانشمندان درنظر دارند دگرگونيهاي ژنتيکي دربرخي ميکروبها به وجود آورند تا با قرار گرفتن در سياره سرخ محيط خشک اين سياره را مناسب براي زندگي انسانها کنند. از جمله هدفهاي کارشناسان پرورش گياهان، مناسب سازي دماي جو و ايجاد هواي قابل تنفس در سياره مريخ براي زندگي فضانوردان است. کارشناسان معتقدند اين امکان وجود دارد که گونههاي حيات ميکروبي از گذشتههاي دور در سياره مريخ باقي مانده باشد و با ايجاد دستکاري ژنتيکي در ساختارشان بتوان از اين گونهها براي مسکوني کردن سياره مريخ و اقامت دائم انسانها بر روي آن استفاده کرد. يکي از گونههاي جانوري بسيار مقاوم در برابر دگرگونيهاي محيطي که کارشناسان به مطالعه بر روي ساختار ژنتيک آن پرداخته اند tardigrade يا خرس آبي نام دارد که بنا بر پژوهشهاي دانشمندان مقاومت فوق العادهاي در برابر اشعههاي کيهاني دارد. کشف ۴۰ ژن مفيد براي کمک به سلامت جسماني و رواني فضانوردان دانشمندان اميدوارند ژن اين گونه منحصربه فرد را شناسايي کنند و با افزودن اين ژنوم به ساختار بدن فضانوردان از آنها در برابر آسيبهاي اشعههاي کيهاني که سبب ابتلاي انسان به انواع سرطان و بيماريهاي مرگبار ميشود محافظت کنند. دانشمندان ۴۰ ژن مفيد براي کمک به سلامت جسماني و رواني فضانوردان کشف کرده اند که ميتواند براي موفقيت سفر آنها به سياره مريخ مورد استفاده قرار گيرد. يکي از اين ژنها در منطقه تبّت در هيماليا کشف شده است که به گفته دانشمندان ميتواند به فضانوردان و کوهنوردان حاضر در مناطق داراي سطح کم اکسيژن کمک کند تا به فعاليت بپردازند و دچار افت اکسيژن دريافتي نشوند. از جمله ديگر ژنها ميتوان ژنهاي مفيد براي تقويت حافظه و قدرت جسماني را نام برد که سبب ميشود فضانوردان درد کمتري را حس کنند يا نسبت به احساس استرس و ترس مقاومتر شوند. طبق اعلام محققان اين پژوهش ها در مرحله هاي ابتدايي قرار دارند و تا رسيدن به نتيجه زمان طولاني مورد نياز است.