"صفحات تکتونیکی" زمین بیش از ۴.۴ میلیارد سال قدمت دارند

ایسنا/ محققان "دانشگاه ییل" در مطالعه اخیرشان اظهار کرده‌اند "صفحات تکتونیکی"(Tectonic plates) زمین بیش از ۴.۴ میلیارد سال قدمت دارند.

صفحات تکتونیکی بخش‌های عظیم یا تکه‌هایی از پوسته زمین و بالاترین قسمت گوشته زمین هستند که در کنار هم لیتوسفر را تشکیل می‌دهند. آنها تخته سنگ‌های بزرگی هستند که در بخش پوسته زمین و گوشته فوقانی قرار دارند. اثر متقابل این صفحات، کلیه توده‌های خاکی یا خُشکی را تشکیل می‌دهند و بر ویژگی‌های قابل توجه زمین‌شناسی سیاره‌ای یا اخترزمین‌شناسی که شامل زمین لرزه‌ها و آتشفشان‌ها تا ظهور قاره‌ها می‌شوند، تأثیر می‌گذارند.

با این حال سن صفحات تکتونیکی زمین یک معمای سخت در زمین شناسی است. به نظر می‌رسد مطالعه جدید ژئوفیزیکدانان دانشگاه ییل بتواند پاسخی مناسب برای این معما باشد. براساس این مطالعه قدمت صفحات تکتونیکی زمین به بیش از ۴ میلیارد سال پیش می‌رسد.

"جون کورناگا"(Jun Korenaga) استاد زمین و علوم سیاره‌ای دانشکده هنر و علوم دانشگاه ییل گفت: برای سال‌های طولانی درک زمان تشکیل صفحات تکتونیکی زمین یک معمای سخت محسوب می‌شد.

هرچه بیشتر به عقب برمی‌گردیم، سابقه زمین شناسی کمتری در دست داریم. یکی از وعده‌های امیدوار کننده برای تعیین کارایی صفحات تکتونیکی، رشد قاره‌ها است. این امر به این دلیل است که تنها راه برای ساخت یک قطعه زمین به اندازه قاره ، سنگ‌های سطحی اطراف آن هستند که طی مدت زمانی طولانی تشکیل شده باشند. طی این مطالعه دانشمندان یک شبیه سازی ژئوشیمیایی زمین اولیه را بر اساس عنصر آرگون طراحی کردند.

آرگون برای فرار از گرانش زمین خیلی سنگین است، بنابراین مانند یک لایه در جو باقی می‌ماند.

دانشمندان خاطرنشان کردند: بیشتر آرگون‌های موجود در جو زمین از نوع ۴۰Ar هستند که آنها محصول پوسیدگی رادیواکتیو پتاسیم-۴۰ که در پوسته و گوشته قاره‌ها یافت می‌شود، هستند. این مدل به بررسی آرگون جوی که به تدریج در طول تاریخ کره زمین انباشته شده است تا سن رشد قاره را تعیین کند، می‌پردازد.

در حین ایجاد شبیه‌سازی، دشوارترین بخش، اثرات یک فرآیند زمین شناسی به نام "بازیافت پوسته"(crustal recycling) بود. این فرآیند تکتونیکی است که توسط آن مواد سطحی از لیتوسفر با فرسایش تکتونیک یا لایه لایه شدن به داخل گوشته بازیافت می‌شوند. بنابراین از این شبیه سازی برای محاسبه میزان انتشار گازهای آرگون است که بخشی از رشد قاره نیستند، استفاده می‌شود.

این مدل نخستین مدلی است که در آن برای اولین بار محققان به صورت خود سازگار گاززدایی آرگون را با تکامل حرارتی زمین و سپس اثر بازیافت پوسته و استفاده مجدد از توزیع‌های تشکیل پوسته و سن سطح زمین را ترکیب می‌کنند. کورناگا در انتها گفت: ساخت پوسته قاره‌ای یک فرآیند یک طرفه نیست.