آیا ایتالیاییها موفق به درمان کووید-۱۹ شدهاند؟
ايسنا/ محققان موسسه ملي تحقيقات سلامت و دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکي تهران ميگويند: شواهد نشان ميدهد دستيابي محققان ايتاليايي به روش درمان کوييد-۱۹ با استفاده از داروهاي ضدانعقاد و آنتيبيوتيکها صحت ندارد.
محققان موسسه ملي تحقيقات سلامت با بررسي شواهد موجود بررسي کردهاند که آيا خبر دستيابي محققان ايتاليايي به روش درمان کوويد-۱۹، يافتههاي آنان در مورد عامل ايجادکننده اين بيماري، علت اصلي مرگ بيماران و مضر بودن استفاده از ونتيلاتور و ماسک صحت دارد يا خير؟
آنها ميگويند: اولين موردي که در اين خبر به آن اشاره شده است، منع انجام کالبدشکافي و بررسي فوت شدگان کوويد-۱۹ از طرف سازمان جهاني بهداشت است. اين در حالي است که اين سازمان چنين قانوني نداشته و حتي با انتشار يک راهنما نکات لازم جهت نحوه انجام کالبدشکافي بر روي فوتشدگان کوويد-۱۹ را ارائه و اعلام کرده است که در صورت رعايت اقدامات ايمني کافي، انجام کالبدشکافي به منظور مطالعه اثر عفونت کروناويروس جديد بر بيماران بلامانع است.
دومين مورد اشاره شده در اين خبر، نوع عامل عفوني ايجاد کننده کوويد-۱۹ است که آن را يک عفونت باکتريايي دانسته و ويروسي بودن عفونت را رد کرده است. در حالي که بررسيهاي انجام شده بر روي ماده ژنتيکي عامل ايجادکننده اين بيماري نشان داده است که عامل اين عفونت يک ويروس از خانواده کرونا ويريده است و آن را SARS-CoV-2 ناميدهاند.
در سومين مورد، علت مرگ مبتلايان به کوويد-۱۹ را لخته معرفي کرده و ساير علائم و عوارض ايجاد شده در بيماران را غيرمرتبط با فوت آنان دانسته و استفاده از داروهاي ضد انعقاد يا رقيقکننده خون مانند آسپرين را به عنوان روشي آسان براي درمان بيماران و پيشگيري از مرگ آنها معرفي کرده است.
بررسيها نشان دادهاند که شدت و وخامت بيماري در مبتلايان به کوويد-۱۹ مرتبط با بروز طوفان سايتوکايني است و التهاب ايجاد شده ارتباط مستقيمي با بروز لخته در مبتلايان به کوويد-۱۹ دارد که اين مورد يکي از عوارض متداول بيماري است.
مشاهدات مختلف نشاندهنده بالا بودن خطر بروز لخته در مبتلايان به کوويد-۱۹ است اما شواهدي مبني بر اين که لخته، علت اصلي فوت اين بيماران است در دسترس نيست و ارتباطي ميان دريافت داروهاي ضدانعقاد و کاهش ميزان مرگومير اين بيماران مشاهده نشده است. داروهاي ضدانعقاد ميتوانند به منظور جلوگيري از تشکيل لختههاي خوني در اين بيماران تجويز شوند اما نميتوان آنها را تنها راهکار درماني در نظر گرفت.
آنتيبيوتيکها هيچ تاثيري بر روي ويروسها ندارند، زيرا ويروسها ساختارهاي متفاوتي نسبت به باکتريها داشته و نحوه تکثيرشان در سلولها متفاوت از باکتريها است و جايگاههاي هدف آنتيبيوتيکها در ويروسها موجود نيست.
بنا بر گزارش ارائه شده توسط مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريهاي آمريکا استفاده از آنتيبيوتيکها در موارد عفونتهاي ويروسي نه تنها موثر نيست بلکه به دليل عوارض چاقي داروها ميتواند مضر هم باشد.
علاوه بر اين، استفاده نادرست و نابهجا از آنتيبيوتيکها، عاملي جهت افزايش نرخ مقاومت دارويي در عوامل باکتريايي و تحميل هزينههاي اضافي بر بخش درمان است. استفاده از آنتيبيوتيکها براي مبتلايان به کوويد-۱۹، تنها در موارد خطر بروز عفونت همزمان باکتريايي توصيه ميشود.
نکته پاياني اين پيام، کاهش اکسيژن و ايجاد لخته در مغز افراد به دليل استفاده از ماسک و افزايش تعداد مبتلايان در ماههاي آينده به دليل پوشيدن ماسک بود. کاهش اکسيژن در بافتهاي بدن، در شرايط نابههنجار اندامهاي مختلف بدن، مانند بيماريهاي تنفسي و قلبي ايجاد ميشود و تمام بدن يا بخشي از آن ممکن است دچار کمبود اکسيژن مورد نياز شود.
بايد توجه داشت که ماسکهاي جراحي و تنفسي داراي فيلترهاي موثر بوده پوشيدن صحيح اين ماسکها باعث ميشود گردش درست جريان هوا ايجاد شده و مانع از تجمع دياکسيد کربن شود. بنابراين پوشيدن ماسک با کاهش محتواي اکسيژن خون مرتبط نبوده و کاهش اکسيژن ايجاد نميکند. طي ماههاي گذشته، سازمان جهاني بهداشت و مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريهاي آمريکا، استفاده از ماسک توسط افراد جامعه، بيماران و پرسنل مراکز بهداشتي را به عنوان راهکاري جهت کاهش سرعت انتشار ويروس بين افراد و يکي از موثرترين روشهاي کنترل اين عفونت دانستهاند.
در بخش ديگري از اين پيام، استفاده از ونتيلاتور يا بستري کردن بيماران در بخش مراقبتهاي ويژه به عنوان راهکاري غيرضروري و مضر براي بيماران معرفي شده است. اين در حالي است که برخي از بيماران کوويد-۱۹ دچار عفونت شديد ريه همراه با تنگي تنفس، تاکي پنه ( تنفس شديد غيرمعمول) و اختلال در تبادلات گازي شده و پنج درصد آنها دچار اختلال شديد عملکرد ريوي ميشوند و نياز به مراقبتهاي ويژه و ونتيلاتور پيدا ميکنند.
بنابراين دستيابي محققان ايتاليايي به روش درمان کوييد-۱۹ با استفاده از داروهاي ضدانعقاد و آنتيبيوتيکها صحت ندارد زيرا اين بيماري ويروسي بوده و آنتيبيوتيکها براي درمان عفونتهاي ويروسي ناکارآمد هستند. علاوه بر اين، لخته فقط يکي از عوارض ناشي است که در برخي از مبتلايان رخ ميدهد و نميتوان تنها از داروهاي ضدانعقاد براي درمان بيماري استفاده کرد. همچنين ادعاي قانونشکني و کالبدشکافي بر روي فوتشدگان اين بيماري درست نيست، زيرا کالبدشکافي اينها به عنوان عاملين اصلي کوويد-۱۹ نه تنها ممنوع نيست، بلکه با رعايت اقدامات ايمني کافي قابل اجرا است.
مضر بودن استفاده از ونتيلاتور و مراقبتهاي ويژه براي بيماران بدحال و کاهش اکسيژن خون در اثر پوشيدن ماسک نيز ادعاهاي ناصحيح بوده و پايه و اساس علمي ندارند.