امارات به دنبال یافتن مخترع‌های داخلی در حوزه هوافضا

ايرنا

بروزرسانی 1399/05/14 - 15:15

امارات به دنبال یافتن مخترع‌های داخلی در حوزه هوافضا

ايرنا/ نخستين اقدامات امارات در حوزه فضا از سال ۲۰۰۶ آغاز شد. در آن سال يک طرح سه ساله بين انستيتو علوم و فناوري نوين امارات (UAE Technology and Innovation Institute) و شرکت سازنده ماهواره سارتک (SaRTec) کره جنوبي جهت طراحي و پرتاب يک ماهواره دنبال شد که نتيجه آن پرتاب موفقيت آميز ماهواره دبي‌ست-۱ (DUBAISAT-۱) بود. هدف امارات از اين طرح دستيابي سريع به دانش فني لازم در حوزه طراحي و ساخت ماهواره‌ها بود که با فرستادن تيمي از دانشمندان فضايي خود به کره جنوبي اين مهم فراهم آمد و ماهواره فوق در تابستان۲۰۰۹ با موفقيت در مدار قرار گرفت.

به‌دنبال اين موفقيت، طرح ديگري به‌مدت سه سال از سال ۲۰۰۹ تعريف شد تا ماهواره بهينه‌تر نسبت به مدل قبل طراحي و ساخته شود؛ قرار شد تا رهبري اين پروژه را دانشمندان اماراتي برعهده بگيرند و شرکت کره‌اي در نقش حامي و مشاور فناوري آن عمل کند. نتيجه اين همکاري، ساخت و پرتاب ماهواره تصويربرداري دبي‌ست-۲ بود که نسبت به مدل قبلي از فناوري پيشرفته‌تري در تصويربرداري و سنجش از دور برخوردار بود. اين ماهواره در نوامبر۲۰۱۳ در مدار قرار گرفت. در ادامه فعاليت‌هاي ماهواره‌اي، روند بهينه‌سازي و پيشرفته‌تر کردن عملکرد ماهواره‌هاي پيشين ادامه يافت و ماهواره خليفه‌ست (KhalifaSat) توسعه يافت که در سال ۲۰۱۸ در مدار قرار گرفت.

در اکتبر۲۰۱۹ بود که طرح ملي راهبرد فضايي امارات توسط سازمان فضايي اين کشور اعلام شد. هدف کلي اين طرح قرار دادن امارت به‌عنوان مرکز اصلي در فعاليت‌هاي فضايي خاورميانه عنوان شد. در اين راستا اهداف مختلفي همچون توسعه استعدادها و خلاقيت بين قشر جوان، خلق يک محيط کسب و کار با قوانين کارآمد و تبديل امارات به مقصدي جذاب براي سرمايه‌گذاران حوزه‌هاي فضايي تعريف گرديده است. اين سازمان از زمان تأسيس تاکنون ده‌ها قرارداد همکاري در سطح جهاني با سازمان‌هاي دولتي، تجاري و مؤسسه‌هاي بين‌المللي منعقد نموده است.

اما متهورانه‌ترين طرح اماراتي‌ها رسيدن به سياره سرخ و مشارکت در زمين بازي پژوهش‌ها در منظومه شمسي و مشخصاً سياره مريخ و حضور در کنار ساير کاوشگران اين سياره است. مرکز فضايي «محمد بن راشد» طبق برنامه‌اي که از سال ۲۰۱۴ در دست اجرا داشت، در نخستين ساعات بامداد دوشنبه ۲۰ ژانويه ۲۰۲۰، کاوشگر تحقيقاتي اميد (Hope) را توسط پرتابگر ژاپني H۲-A به سمت مريخ ارسال کرد تا در سال ۲۰۲۱ همزمان با جشن‌هاي ۵۰ سالگي تشکيل دولت امارات به جو مريخ برسد. اين کاوشگر قرار است تا به مطالعه روزانه و فصلي جو مريخ بپردازد.

اکنون امارات متحده عربي با اجراي يک برنامه جديد که هدف آن تبديل ايده‌هاي پروژه‌هاي فضايي به نوآوريهاي تجاري است، به دنبال کشف مخترع هاي اماراتي فضايي شبيه «الون ماسک» بنيانگذار شرکت فضايي اسپيس ايکس است.

به گزارش پايگاه اينترنتي «دنشنال» (thenational)، تاکنون چهار تيم براي حضور در اين برنامه جديد که «نيو اسپيس امارات متحده عربي» نام دارد، انتخاب شده اند؛ اين برنامه با همکاري سازمان فضايي امارات متحده عربي و استارتاپ آزمايشگاه Krypto اداره مي شود.

ارزش اين پروژه که سه ماه طول مي کشد، ۲ ميليون درهم امارات هست و اکنون در مرحله اوليه بسر مي برد. به طوري که تيم ها در حال اتصال به مربيان، سرمايه گذاران، مشتريان و شرکاي بالقوه در حوزه فضايي و حوزه هاي مرتبط هستند.

ده ها سال است که فعاليت هاي فضايي به صورت دولتي انجام مي شود اما شرکت هاي خصوصي با فناوري ها و ايده هاي پيشگامانه در حال نشان دادن خود هستند. به تازگي، شرکت خصوصي فضايي «اسپيس ايکس» که «الون ماسک» ميلياردر آمريکايي بنيانگذار آن است، به اولين شرکت خصوصي که پروازهاي فضايي خدمه دار انجام مي دهد، تبديل شده است.
در اين گزارش شرکت کنندگان برنامه «نيو اسپيس امارات متحده عربي» در زمينه تغييراتي که مي توانند در بخش فضايي امارات ايجاد کنند، صحبت مي کنند.

استفاده از سنسورهاي ماهواره‌اي بدون صدا
«زيد ال رايز»، شهروند کانادايي ۲۴ ساله، براي کمک به بهبود کيفيت عملکرد ماهواره، سنسورهايي ابداع کرده است که سيگنال هاي بدون سر و صدا را ارسال و دريافت مي کنند.
شرکت ها در حال حاضر از سنسورهاي استاندارد در ماهواره ها استفاده مي کنند که از جمله آنها مي توان به واحدهاي اندازه گيري اينرسي و سيستم هاي ميکروالکترومکانيکي اشاره کرد که داده هاي پر سر و صدايي توليد مي کنند و با دخالت اختلالات مغناطيسي در فضا وخيم تر مي شوند. اين داده ها سپس توسط مهندسين روي زمين با استفاده از يک نرم افزار فيلتر مي شوند که روشي پرهزينه و وقت گير است.

وي مي گويد: اکنون ما با ترکيب مفاهيم شيمي در ديناميک دستگاه سرگرم ابداع مجدد سنسورهاي مورد استفاده در ماهواره ها هستيم.
رايز افزود: ما قصد داريم اولين توليدکننده سنسورهاي ماهواره اي در امارات متحده عربي باشيم و با اين دستاورد بخش فضايي امارات متحده عربي، برد صنعتي خود را توسعه مي دهد.
وي ادامه داد: زماني که به شرکت هاي پيش رو در صنعت هوا و فضا مانند «اسپيس ايکس» مي انديشيم بطور خودکار نام «الون ماسک» بنيانگذار اين شرکت به ذهن مي رسد. نوآوري با حضور کارآفرين در پشت محصول آغاز مي شود؛ بنابراين داستان موفقيت بعدي فضايي در امارات متحده عربي نيز با حضور افرادي آغاز مي شود که اين فناوري را توليد کنند.

ابداع پنل هاي خورشيدي ارزان قيمت تر براي فضاپيماها
«حمد سيف التنجي» مهندس اماراتي ۴۷ ساله، پانل هاي خورشيدي ابداع کرده که به گفته وي نصف قيمت فناوري موجود هزينه خواهد داشت و ابداع آن آسان تر است.
پانل هاي خورشيدي وي با استفاده از روشي به نام «ماژول فتوولتائيک پويا نور» از نور خورشيد انرژي توليد مي کنند.
الجنتي که به عنوان مدير در اداره آب و برق شارجه فعاليت مي کند، گفت: با تعبيه نوارهاي بازتابنده نور خورشيد در شيشه هاي مدول، نور خورشيد به دام انداخته مي شود. کار اين پانل ها به دام انداختن نور خورشيد در شيشه هاي فتوولتائيک مدول و بالابردن ميزان تمرکز نور است. اين کار به کاهش ۵۰ درصدي سلول هاي گران قيمت خورشيدي منجر مي شود و در نتيجه هزينه کلي را تا ۴۰ درصد کاهش مي دهد.
امروز پنل هاي خورشيدي براي توليد هر وات انرژي هزار تا هزار و ۵۰۰ درهم امارات هزينه دارند.
اين فناوري از يک ويژگي واکنش پويا برخوردار است که شامل سلول هاي داخلي است که از پانل هاي خورشيدي در برابر هرگونه تأثير داخلي يا خارجي محافظت مي کند. اين فناوري همچنين يک سيستم منفعل اتلاف حرارت نيز دارد که با استفاده از نوارهاي فلزي بازتابنده خورشيدي، گرماي زايد داخلي را به انرژي قابل استفاده تبديل مي کند - اين فناوري در نهايت طول عمر يک فضاپيما را افزايش مي دهد.

وي ادامه داد: صنعت فضايي نوپا به منبع مهمي از نوآوري براي دولت تبديل شده است. دولت ها فرصت دارند با استفاده از شرکت هاي فضايي نوپا و نوظهور، با صرف هزينه کمتر، کارهاي بيشتري انجام دهند.

استفاده از هوش مصنوعي براي گرفتن تصاوير بهتر
مصطفي الهاشمي در سال ۲۰۱۵ يک استارتاپ به نام سيستم هاي هوشمند ناوبري را راه اندازي کرد که توسط مهندسان اماراتي اداره مي شود. اين شرکت بخشي از برنامه تشويقي Hub۷۱ ابوظبي است و اکنون به بخشي از پروژه نوآوري «نيو اسپيس» امارات متحده عربي تبديل شده است. الهاشمي گفت که شرکت وي با استفاده از هوش مصنوعي خدمات سنجش از دور را ارائه مي دهد.

وي ادامه داد: محصولات اصلي ما که به صورت محلي ابداع شده اند، مبتني بر داده هاي فضايي هستند و برنامه هايي را ارائه مي دهند که به جامعه محلي خدمت مي کنند. شهرداري هاي منطقه اي، بخش هاي آموزشي و محيطي از خدمات ما بهره مند مي شوند و راحتي و امنيت مردم را افزايش مي دهند.

الهاشمي گفت: فناوري سنجش از راه دور وي، تصاوير ماهواره اي ارائه مي دهد که مسئولين مي توانند از آنها به منظور برنامه ريزي براي کاهش بلاياي طبيعي و بازيابي استفاده کنند؛ تشخيص تغييرات ساحلي، تأييد مجوز ساختمان، اندازه گيري تاثير ويروس کوويد-۱۹ از ديگر موارد استفاده از اين فناوري است.
هم اکنون، مقامات از تصاوير تهيه شده توسط ماهواره هاي دولتي DubaiSat-۱ و ۲ و KhalifaSat براي چنين خدماتي استفاده مي کنند.

استفاده از ميني ماهواره‌ها براي برنامه‌ريزي بهتر شهرها
تيم ديگر، گروهي از ميني ماهواره هاي رصد زمين را ارائه مي دهند که بطور مداوم داده هايي را در زمينه منطقه خاورميانه و شمال آفريقا جمع آوري مي کند. اين ماهواره ها از يک «رادار ديافراگم مصنوعي» (Synthetic Aperture Radar) استفاده مي کند؛ فناوري اي که نسخه تصاوير ماهواره اي دو بعدي و سه بعدي ارائه مي دهد. اين محصول براي شهرداري ها به منظور برنامه ريزي شهري مفيد است.

ماهواره هاي مکعبي (CubeSats) -ميکروماهواره هايي که به اندازه يک جعبه هستند- در امارات متحده عربي به ويژه در ميان دانشجوياني که آنها را با کمک سازمان فضايي ساخته اند و پرتاب کرده اند، محبوبيت زيادي دارند. اين دستگاه ها نسبت به ماهواره هاي متعارف بسيار ارزان قيمت تر هستند و در مدار پايين زمين قرار مي گيرند.