شناسایی نشانگر زیستی ابتلا به اوتیسم در کودکان
مهر/ محققان ژاپني در پژوهشي جديد يک نشانگر زيستي براي تشخيص بيماري اوتيسم در کودکان قبل از مدرسه رفتن را شناسايي کرده اند.
محققان مرکز علوم مغزي رايکن (RIKEN) در ژاپن، يک نشانگر زيستي کشف کردهاند که ميتواند بيماري طيف اوتيسم (ADS) را در کودکان در سنين پيش از مدرسه شناسايي کند. اين پژوهش نشان داد که سطوح پروتئين FABP۴ در کودکان ۴ تا ۶ ساله مبتلا به ASD، بسيار کمتر از ديگران است.
اوتيسم بيماري است که يادگيري، ارتباط و رفتار اجتماعي را تحت تأثير قرار ميدهد. محققان معتقدند شدت علائم اين بيماري طيف وسيعي را شامل ميشود که به ژنتيک و عوامل محيطي بستگي دارد. از آنجا که ASD يک عامل خطر براي اضافه وزن داشتن در کودکانِ مبتلا به آن است، فرضيه ارتباط بين آن و متابوليسم سلول چربي شکل گرفت.
سلولهاي چربي بيومولکولهاي مهمي به نام آديپوکينها را ميسازند که بعضي از آنها در فعاليت مغزي نقش دارند. FABP۴ يک آديپوکين است که فعاليت مغزي را به خصوص در زمان رشد و نمو تنظيم ميکند.
در اين پژوهش سطوح آديپوکينها در نمونههاي خون بيماران مبتلا به ASD و کودکان سالم سنجيده شد. سطح پروتئين FABP۴ در کودکان مبتلا به ASD بسيار کمتر از گروه ديگر بود اما در ساير آديپوکينها بين دو گروه تفاوتي وجود نداشت.
اين مشاهده، FABP۴ را به يک نشانگر زيستي بالقوه براي ASD تبديل کرد. اين پروتئين ميتواند اوتيسم را در کودکان ۴ تا ۶ ساله شناسايي کند و اهميت اين موضوع در آن است که تشخيص و مداخله سريعتر ميتواند پيشآگهي طولانيمدت را بهتر کند.
ارزيابيهاي بعدي نشان داد که تغييرات مشاهدهشده در سطوح FABP۴ تنها در طول يک دوره زماني نمو مغزي مشاهده ميشود. در واقع، اين بدان معني است که احتمالاً فقدان اين پروتئين است که به بيماري ميانجامد.
براي تأييد اين مطلب، يک آزمايش ديگر انجام شد. آزمايش روي سلولهاي عصبيِ موشهاي فاقد FABP۴ نمايانگر تغييراتي مشابه با مغزهاي افراد مبتلا به ASD پس از مرگ بود. اين موشها تعاملات کمتري با موشهاي ناشناس داشتند و در يادگيري و حافظه دشواري داشتند.
تحقيق مذکور در Brain Communications منتشر شده است.