امشب ماه و ابر غول سرخ همنشین میشوند، "قمر درعقرب" را ببینید
باشگاه خبرنگاران/ ساعت ۲۲:۴۲ امشب دوشنبه ۲۸ مهر ۹۹، ستاره دل کژدم (Antares يا قلب العقرب) ۵.۷ درجه جنوب ماه در وضعيت هلال افزاينده قرار ميگيرد و چون ستاره دل کژدم در رده ستارگان ابرغول سرخ است، با چشم غيرمسلح به رنگ قرمز در پايين ماه تا قبل از غروب هلال در شامگاه اين شب، ديده خواهد شد.
در نجوم احکامي، به قرار داشتن ماه در زمينه برج فلکي کژدم "قمر درعقرب" ميگفتند و اتفاقاتي را مرتبط با آن قائل بودند که با واقعيتهاي علمي همخواني نداشته است؛ چرا که هر کدام از اين اجرام (ماه و ستارگان صورت کژدم) در فواصل بسيار دور و متفاوتي نسبت به يکديگر در آسمان قرار داشته و هيچگونه تاثير تاييد شدهاي بر رويدادهاي زميني ندارند.
دل کژدم ستاره آلفا و روشنترين ستاره صورت فلکي کژدم است؛ ستارهاي ابر غول از رده طيفي M۱.۵ Ib باقدر ۱.۰۳ که تغييراتي بين قدر ۱.۲ تا ۰.۹ درفاصله زماني حدود ۶ سال دارد.
اين ستاره قرمز رنگ بوده و در فاصله ۶۰۴ سال نوري قراردارد. قطر آن حدود ۷۰۰ برابر خورشيد بوده و در صورتي که در جاي خورشيد قرار ميگرفت تا نزديکي مدار مشتري را در دل خود جاي ميداد. قدر مطلق آن منفي ۵.۱۳، درخشندگي آن بيش از ۱۰ هزار برابر خورشيد و دماي سطحي آن در حد ۲۷۰۰ درجه کلوين است.
اين ستاره در هالهاي از گازهاي درخشان که از خود ستاره بيرون ميآيند قرار دارد و اين مسئله اندازهگيري بعضي از کميتهاي آن را مشکل کرده است.
به دليل دماي کم، بيشترين انرژي برون داد اين ستاره در ناحيه مادون قرمز طيف قرار دارد. درخشندگي اين ستاره در طيف مادون قرمز ۶۵ هزار برابر خورشيد و جرم آن ۱۵ تا ۱۸ برابر جرم خورشيد است.
اين ستاره روشنتر عضو اجتماع ستارهاي عقربي قنطورسي است که نزديکترين اجتماع ستارهاي OB محسوب ميشود؛ اين ستاره داراي همدمي آبي رنگ از رده طيفي B۴Ve است که قدر آن ۵.۴ و در فاصله ۳ ثانيه قوسي از آن قرار دارد.
قطر آن ۴ برابر خورشيد، دماي آن ۱۸ هزار درجه و درخشندگي آن احتمالاً ۱۹۰۰ برابر خورشيد است. دوره چرخش آن به دور ستاره دل کژدم حدود ۹۰۰ سال و فاصله واقعي آنها در حد ۵۵۰ واحد نجومي است. جرم اين همدم ۷ تا ۸ برابر خورشيد بوده و احتمالاً در آينده به يک ستاره کوتوله سفيد ابر تبديل خواهد شد.
ديدن اين ستاره همدم که احتمالا چشمه امواج راديويي ضعيفي هم بوده به دليل درخشندگي بسيار زياد قلبالعقرب بسيار مشکل است. اين ستاره در سال ۱۸۱۹ زماني که ماه از جلوي ستاره دل کژدم ميگذشت و نور آن پوشيده شده بود؛ کشف شد. کلمه Antares (نام لاتين اين ستاره) به معناي رقيب بهرام (مريخ) است چرا که از لحاظ سرخي به مريخ شبيه بوده و از آنجايي که در نزديکي دايره البروج قرار دارد گهگاهي با سياره بهرام اشتباه گرفته ميشود.
شرح تصوير: نقشه آسمان در غروب تاريخ مورد اشاره به همراه صورت فلکي کژدم، ستاره دل کژدم و ماه