نقش مکانیسم روده-مغز در زمان عود کردن بیماری "ام اس"

آنتي بادي ايمونوگلوبولين آ بيشتر توسط سلول‌هاي روده توليد مي‌شود و فرضيه مطرح شده در مطالعه سال ۲۰۱۹ اين بود که التهاب مغزي مربوط به ام اس مي‌تواند تا حدي با مکانيزمي که از روده نشات مي‌گيرد، تعديل شود. اکنون يک مطالعه جديد به رهبري همان محققان در مجله "Science Immunology" منتشر شده است اما اين بار محققان آزمايش‌هايي فراتر از آزمايش بر روي مدل‌هاي حيواني انجام داده‌اند تا نشان دهند اين سلول‌هاي ايمني روده در هنگام عود کردن بيماري ام اس در بدن افراد مبتلا به اين بيماري حضور پيدا مي‌کنند.

در مطالعه جديد محققان به بررسي آنتي بادي‌هاي ايمونوگلوبولين آ روده در مايع مغزي نخاعي بيماران ام اس پرداختند. اين يافته‌ها تأييد کرد سلول‌هايي در مايع نخاع وجود دارند که فقط در هنگام عود کردن بيماري در بدن فرد حضور پيدا مي‌کنند و در زمان بهبودي ديگر اثري از آنها نيست.

اين نشان مي‌دهد اين سلول‌هاي ايمني که از روده نشات مي‌گيرند قطعاً در عود کردن بيماري ام اس نقش دارند. گام بعدي محققان براي پاسخ به اين سوال اين بود که آيا اين سلول‌هاي ايمني به کاهش عود کردن نيز کمک مي‌کنند يا فقط به طور فعال در فعاليت بيماري نقش دارند.

محققان با بررسي چگونگي پاسخ اين آنتي بادي‌هاي خاص ايمونوگلوبولين آ به ساير مولکول‌ها، دريافتند که آنها به پروتئين ميلين متصل نيستند و اين بدان معني است که اين آنتي بادي‌ها نقش مستقيمي در آسيب رساندن به سلول‌هاي مغزي ندارند. محققان کشف کردند اين سلول‌هاي ايمونوگلوبولين آ علاقه بيشتري به حمله به باکتري‌هاي مضر دارند.

يک فرضيه ارائه شده در اين مطالعه اين است که اين سلول‌هاي ايمني در پاسخ به باکتري‌هاي مضر در روده توليد مي‌شوند. سپس سلول‌هاي ايمني بدن باکتري‌هاي مضر بدن را تعقيب مي‌کنند و در نهايت يک دفاع در مغز ايجاد مي‌کنند.

حال اين سوال پيش مي‌آيد که چرا اين سلول‌هاي ايمني نسبتاً شايع تاکنون با ام اس در ارتباط نبوده‌اند؟ "سرجيو بارانزيني"( Sergio Baranzini) نويسنده اصلي  اين مطالعه با ذکر دليل به اين سوال پاسخ داده است.

وي گفت: اين ايده بسيار جديدي بود. هيچ کسي به فکر بررسي اين نوع سلول‌هاي ايمني بدن در رابطه با اين بيماري نبود. ما هنگاميکه ديديم اين سلول‌ها فقط در هنگام عود کردن بيماري افزايش مي‌يابند و آنتي بادي‌ توليد مي‌کنند مشتاق شديم تا بيشتر به بررسي آنها بپردازيم.

نه تنها مي‌توان از اين سلول‌هاي ايمونوگلوبولين آ به عنوان نشانگر زيستي موثر براي نظارت بر فعاليت بيماري در آينده استفاده کرد، بلکه مطالعه جديد شواهد بيشتري از مکانيسم دو طرفه روده و مغز در درمان ام اس ارائه مي‌دهد.