مطالعه جدید علت مهم کشندهبودن آنفلوانزا را توضیح میدهد
زوميت/ از دلايل مرگباربودن عفونت آنفلوانزا، افزايش آسيبپذيري دربرابر عفونتهاي باکتريايي است. بهتازگي پژوهشگران علت افزايش حساسيت دربرابر باکتريها را پيدا کردهاند.
تا حد زيادي مشخص نيست که چرا عفونتهاي آنفلوانزا به افزايش خطر ذاتالريه باکتريايي منجر ميشود. اخيرا، پژوهشگراني از مؤسسهي کارولينسکا در سوئد يافتههاي مهمي را توصيف کردهاند که به عفونت اضافي منجر ميشود که هر سال جان افراد زيادي را در سراسر جهان ميگيرد. اين مطالعه در مجلهي PNAS منتشر شد و ميتواند در زمينهي پژوهشهاي مرتبط با کوويد ۱۹ نيز مفيد باشد.
آنفلوانزاي اسپانيايي دنياگيري آنفلوانزا بود که بين سالهاي ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ سراسر جهان را فراگرفت و برخلاف بسياري از دنياگيريهاي ديگر بهطور نامتناسبي به افراد بزرگسال سالم حمله ميکرد. يکي از دلايل اين امر، عفونتهاي اضافي بود که بهواسطهي باکتريها خصوصا پنوموکوک ايجاد ميشد.
عامل آنفلوانزا نوعي ويروس است؛ اما رايجترين علت مرگ بيش از اينکه خود ويروس آنفلوانزا باشد، ذاتالريه باکتريايي ثانويه است. عفونتهاي پنوموکوکي شايعترين علت ذاتالريه اکتسابي از جامعه و از علتهاي اصلي مرگ در جهان هستند.
ابتلا به عفونت ويروس آنفلوانزا فرد را دربرابر عفونتهاي پنوموکوکي حساس ميکند؛ اما مکانيسم پشتصحنهي اين آسيبپذيري کاملا درک نشده است. اکنون، پژوهشگران مؤسسهي کارولينسکا تغييرات ناشي از آنفلوانزا را در مجاري هوايي تحتاني شناسايي کردهاند که روي رشد باکتري پنوموکوک در ريهها اثر ميگذارد. پژوهشگران با استفاده از مدل حيواني دريافتند که موادمغذي و آنتياکسيدانهاي مختلف مانند ويتامين C و ديگر مواد محافظتکننده از سلول از خون نشت ميکنند و محيطي را در ريهها پديد ميآورند که براي رشد باکتريها مناسب است.
باکتري با افزايش توليد آنزيم باکتريايي HtrA با محيط التهابي سازگار ميشود. وجود آنزيم HtrA باعث تضعيف سيستم ايمني ميشود و به رشد باکتري در مجاري هواييِ آلوده به ويروس آنفلوانزا کمک و فقدان HtrA رشد باکتري را متوقف ميکند. بيرگيتا هنريک نورمارک، استاد گروه ميکروبشناسي، تومور و زيستشناسي سلولي مؤسسهي کارولينسکا و پژوهشگر اصلي مطالعه ميگويد:
بهنظر ميرسد توانايي باکتري پنوموکوک براي رشد در مجاري هوايي تحتاني در جريان عفونت آنفلوانزا به محيط غني از موادمغذي و سطوح چشمگير آنتياکسيدانها بستگي داشته باشد که طي عفونت ويروسي رخ ميدهد و نيز توانايي باکتري به سازگاري دربرابر محيط و محافظت از خود دربرابر حذفشدن بهوسيلهي سيستم ايمني.
نتايج مطالعهي جديد اطلاعات ارزشمندي دربارهي چگونگي سازش باکتري با محيط خود در ريهها فراهم ميکند و ميتواند براي يافتن روشهاي درماني جديد براي عفونتهاي مضاعف ميان ويروس آنفلوانزا و باکتري پنوموکوک استفاده شود. ويکي سندر، نويسندهي نخست مقاله توضيح ميدهد:
آنزيم HtrA که از نوع پروتئازها است، به تضعيف سيستم ايمني کمک ميکند و به باکتري پنوموکوک اجازه ميدهد تا به لايهي سلولي محافظ درون مجاري هوايي نفوذ کند. بنابراين، يکي از استراتژيهاي احتمالي ميتواند استفاده از مهارکنندههاي پروتئاز براي پيشگيري از رشد پنوموکوکها درون ريهها باشد.
هنوز مشخص نيست آيا بيماران مبتلا به کوويد ۱۹ نيز دربرابر چنين عفونتهاي باکتريايي ثانويهاي حساس هستند يا نه؛ اما پژوهشگران فکر ميکنند مکانيسمهاي مشابهي را احتمالا ميتوان در بيماران بهشدت بدحال کوويد ۱۹ مشاهده کرد. پروفسور هنريک نورمارک ميگويد: «اين احتمال وجود دارد که التهاب ريه صرفنظر از علت آن، موجب نشت موادمغذي و آنتياکسيدانها شود و محيطي ايجاد کند که به رشد باکتريها کمک ميکند.»