واکنش وزارت بهداشت به کلیپ جنجالی

صبح نو/ چالش استعفاي مسوولان وزارت بهداشت به خاطر اجراي چالش مانکن در اتاق عمل. اين، خلاصه آن چيزي است که کليپ 27 ثانيه‌اي ضبط شده در جايي که گفته مي‌شود اتاق عمل بيمارستان است، به راه انداخته. جنجالي خبري که حالا اين کليپ را به داغ‌ترين کليپ مجموعه کليپ‌هاي موسوم به «چالش مانکن» تبديل کرده است. کليپي که البته مسوولان وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکي مي‌گويند به احتمال بسيار زياد در شرايطي خارج از عمل جراحي و با صحنه‌سازي و به‌صورت ساختگي ضبط شده است. کليپ «چالش مانکن در اتاق عمل» حالا جنجالي‌ترين کليپ چالش مانکن است. تکه فيلمي کوتاه که با موسيقي متن ويژه کليپ‌هاي چالش مانکن توليد شده است. دوربين، از دستگاه‌هاي اتاق عمل شروع مي‌کند، به جراحان، پرستاران و متخصصان حاضر در اتاق عمل مي‌رسد و از حالت تمام آنها فيلم مي‌گيرد و در پايان با تصوير نوزادي تمام مي‌شود که در حال گريه است و پرستاري بالاي سر اوست. اما نکته جالب، زير نويس اين کليپ است که نوشته است: «جان مادر و فرزند، بازيچه چند پزشک و پرسنل اتاق عمل براي چالش مانکن.» کليپ، در عرض چند ساعت پس از انتشار، آن‌چنان خبرساز شد که ده‌ها نقد و تقبيح رفتار حاضران در کليپ نيز، در حاشيه آن منتشر شد؛ اما نکته اين‌جاست که مسوولان وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکي معتقدند اين فيلم، در فضايي واقعي توليد نشده و ساختگي است. هرچند آنان معتقدند که بايد با عوامل ساخت اين کليپ و مسوولان اين مرکز درماني به‌دليل خدشه‌دار کردن اعتماد عمومي به جامعه پزشکي، برخورد کرده و آنان را مجازات کرد. وزارت بهداشت: ساختگي است اما پيگيري مي‌کنيم مديرکل روابط عمومي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي مي‌گويد: اين کليپ، با کارگرداني و در شرايطي خارج از شرايط جراحي واقعي ضبط شده است. دکتر «مجيد زارع‌نژاد» مي‌گويد: «بررسي‌هاي اوليه ما نشان مي‌دهد در اين کليپ، نه بيماري در کار بوده است و نه نوزادي تازه متولد شده است که جان مادر و نوزاد در خطر باشد. چرا‌که شرايط خاص اتاق عمل و محدوديت‌هاي زماني و شرايط حساس اتاق عمل، اصلاً اجازه چنين صحنه‌سازي‌هايي را که معمولاً وقت‌گير و زمان‌بر هم هست نمي‌دهد. با توجه به اينکه ضبط حالت افراد با اين شرايط، نيازمند کارگرداني و برداشت‌هاي متعدد است، فکر مي‌کنيم دست کم يکي، 2 ساعت بايد براي ضبط اين کليپ 27 ثانيه‌اي وقت گذاشت تا بتوان اين کليپ را توليد کرد.» زارع‌نژاد با بيان اينکه بعيد است اين کليپ در مراکز درماني دولتي يا حتي در بيمارستان‌هاي خصوصي بزرگ و نام‌آشنا ضبط شده باشد، مي‌گويد: «‌شرايط درماني و اتاق‌هاي عمل جراحي در بيمارستان‌هاي دولتي به گونه‌اي است که هيچ‌گاه فرصتي براي چنين کارهايي وجود ندارد و بيماران، پشت سرهم به اتاق عمل منتقل مي‌شوند. گذشته از آن، تيم جراحي نيز به جز تمرکز بر وضعيت بيمار و اقدامات درماني در اتاق عمل، نمي‌تواند کار ديگري انجام دهد. بنابراين دور از ذهن است که اين کليپ در شرايط واقعي اتاق عمل، توليد شده باشد.» با اين وجود، مديرکل روابط عمومي وزارت بهداشت مي‌گويد در حال بررسي دقيق‌تر موضوع است تا با عوامل ضبط اين کليپ و مرکز درماني‌اي که ضبط اين کليپ در آن انجام شده است، برخورد لازم انجام شود: «‌با وجود اعتقاد ما به ساختگي بودن اين کليپ، اصل ماجراي اتفاق افتاده را کاري خطا و غيرقابل اغماض مي‌دانيم و به يقين، با متخلفان و عوامل ساخت اين کليپ، در صورتي که از جامعه پزشکي و درماني باشند، برخورد خواهيم کرد.» زارع‌نژاد مي‌گويد: «‌از نظر ما انتشار هرگونه فيلم در فضاي مراکز درماني يا توسط عوامل درماني، سبب سلب اعتماد عمومي به جامعه درماني خواهد شد. عرصه درماني نبايد جاي چنين فعاليت‌هايي باشد و بنابراين، پس از شناسايي مرکز درماني مورد نظر و عوامل حاضر در اين کليپ، به‌صورت قاطع با آنان برخورد خواهيم کرد.» به گفته زارع‌نژاد، اين برخورد احتمالاً شامل کاهش درجه و تنزل مرکز درماني در درجه‌بندي‌هاي وزارت بهداشت خواهد بود. نظام پزشکي: رفتار خلاف شوون پزشکي رخ داده است در همين حال، مدير اداره اخلاق پزشکي سازمان نظام پزشکي و دبير ستاد ترويج اخلاق پزشکي معتقد است بزرگ‌ترين آفت انتشار کليپ‌‌هايي از اين دست، خدشه‌دار شدن اعتماد عمومي به حوزه سلامت است. دکتر «احسان شمسي» با اشاره به اينکه واقعي بودن اين کليپ، بسيار بعيد است، مي‌گويد: «‌مساله اصلي اين است که رکن اصلي در حوزه سلامت و به‌ويژه بخش پزشکي، اعتماد مردم است و انتشار چنين کليپ‌هايي حتي غير واقعي، سبب خدشه‌دار شدن اعتماد عمومي به جامعه پزشکي و نظام سلامت خواهد شد.» شمسي، با بيان اينکه واکنش‌هاي عمومي به اين کليپ، نشانگر موضوعي بسيار مهم است، مي‌گويد: «نوع واکنش‌هاي عمومي و حتي زير‌نويس منتشر شده در اين کليپ، نشان مي‌دهد که جامعه، چه‌قدر نسبت به رفتار جامعه پزشکي حساس شده است. اين رفتارها بيانگر اين است که جامعه پزشکي ما، اکنون در نقطه‌ عطف و تاريخي قرار دارد که نيازمند دقتي بسيار زياد براي جلب اعتماد عمومي است.» مدير اداره اخلاق پزشکي سازمان نظام پزشکي البته اين را هم مي‌گويد که تجربه نشان داده است، خيلي‌وقت‌ها همکارانش در جامعه پزشکي، نسبت به حساسيت و عواقب کارهايي که انجام مي‌دهند، آگاهي ندارند: «‌خيلي وقت‌ها اين رفتار، ناشي از ناآگاهي برخي از همکاران است و جامعه پزشکي بايد دقت بيشتري نسبت به اين مسائل از خود نشان دهد. ما منکر اين نيستيم که انعطاف و شادابي بايد در همه سطوح جامعه پزشکي وجود داشته باشد؛ اما بايد بدانيم اتاق عمل و محيط پزشکي، جاي بروز چنين هيجاناتي نيست. به عبارت ديگر، بيمارستان و محيط درماني ‌بر بالين بيماران شأني مقدس دارد که اين نوع چالش‌ها و بازي‌ها در آن جايگاهي نخواهد داشت.» شمسي با اشاره به اينکه رفتار عوامل درماني حاضر در اين کليپ در صورتي که واقعيت داشته باشد، از نظر اداره اخلاق پزشکي تخلف از استانداردهاي اخلاق پزشکي محسوب مي‌شود، مي‌گويد: «ممکن است ‌اين رفتار، نوعي تخلف انتظامي به حساب آمده و تحت‌عنوان رفتار خلاف شوون پزشکي تعريف مي‌شود. بنابراين همه اعضاي شريک در اين کليپ، متخلف محسوب شده و در صورت اثبات تخلف، مجازات خواهند شد.» به گفته شمسي، مجازات متخلفان بر اساس آيين‌نامه سازمان‌هاي حرفه‌اي تعريف شده و شامل محکوميت‌هايي چون محروم کردن متخلفان از طبابت مي‌شود. به هرحال، بايد منتظر ماند و ديد نتيجه پيگيري‌هاي وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکي به کجا خواهد انجاميد؛ اما آنچه مسلم است، اين است که افکار عمومي، پس از جريان‌هايي چون انتشار عکس سلفي با يک جسد و انتشار فيلمي آموزشي از اتاق عمل در فضاي مجازي، به شدت به رفتار جامعه پزشکي در فضاي درماني که به نوعي، حريم خصوصي بيماران نيز محسوب مي‌شود، حساسيت نشان داده است و بايد با برخوردي مناسب، جلوي افزايش شايعات و انتشار فيلم‌هايي اين چنين ايستاد تا اعتماد عمومي به جامعه پزشکان با امثال چالش به ظاهر ساختگي مانکن، دچار چالشي واقعي نشود. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد