ماجرای خروج اجباری محیطبانان از پاسگاه زردبند
ايسنا/ در شرايطي که پاسگاه محيطباني يکي از مهمترين ابزار کار محيطبانان است، خبري مبني بر «خروج اجباري» تعدادي از محيطبانان منطقه شميرانات از پاسگاه محل استقرارشان و اسکان رئيس اداره محيط زيست شميرانات در اين مکان منتشر شد. هر چند که به گفته معاون محيط زيست طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست اين مکان پاسگاه نبوده بلکه مهمانسراست که مدتي در اختيار محيطبانان قرار گرفته بود و بر اساس تشخيص مدير کل محيط زيست استان تهران، جابهجايي نيروهاي محيطبان صورت گرفته است. توزيع مناسب پاسگاه محيطباني در مناطق تحت مديريت محيط زيست، امکان تسلط محيطبانان را بر منطقه فراهم ميکند تا حراست و حفاظت از محيط زيست به مناسبتترين شکل ممکن صورت گيرد. آنچه حضور محيطبانان را در مناطق چهارگانه محيط زيست ضروري ميکند؛ نقش بازدارندگي آنها در ميزان تخلفات است. براي همين است که کمبود پاسگاه محيطباني يکي از مهمترين چالشهاي يگان حفاظت محيط زيست کشور است، به حدي که بنا به آخرين اظهار نظرهاي جمشيد محبتخاني - فرمانده يگان حفاظت محيط زيست - تعداد پاسگاههاي محيطباني در کشور ما، حدود يک ششم استاندارد جهاني است. در چنين شرايطي شنيدن خبر «خروج اجباري» محيطبانان پاسگاه زردبند منطقه شميرانات منتشر شد و اين مکان از حضور محيطبانان خالي و به رئيس محيط زيست همان منطقه سپرده شد. اين موضوع را تعدادي از محيطبانان منطقه که به دليل اين تصميم تحت فشارکاري قرار گرفته بودند، به ايسنا گزارش دادند. در پاسخ به چرايي واگذاري يک پاسگاه محيطباني به رئيس اداره منطقه، حميد ظهرابي - معاون محيط زيست طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست - به ايسنا ميگويد: در کنار اداره محيط زيست شهرستان شميرانات يک مهمانسرا وجود دارد که مدتي در اختيار محيطبانان قرار گرفته بود و آنها از اين ساختمان استفاده ميکردند اما در شرايط کنوني با حضور رئيس اداره شهرستان شميرانات در اين مهمانسرا، محيطبانان به پاسگاه گلندوئک در نزديکي همان منطقه منتقل شدند البته جابهجايي نيروهاي محيطبان در هر استاني در چارچوب اختيارات مديرکل حفاظت محيط زيست همان استان است. وي همچنين به اين موضوع که محيطبانان در يک کانکس حضور دارند نه در پاسگاه گلندوئک،پاسخ مثبت داد و اظهار ميکند: اين کانکس گذاشته شد اما ظاهرا مورد استفاده قرار نگرفت و محيطبانان در پاسگاه گلندوئک مستقر شدند و در حال حاضر يک پاسگاه محيطباني جديد در فاصله چند کيلومتري در حال ساخت است که مديرکل محيط زيست استان تهران قول داده است که در اسرع وقت اين ساختمان را تکميل کند و در اختيار محيطبانان قرار دهد. البته با وجود اين توضيح همچنان يک ابهام بزرگ وجود دارد. آيا نبايد قبل از جابهجايي محيطبانان به کانکس يا پاسگاه گلندوئک از پاسگاه زردبند (همان مهمانسراي اداره شميرانات)، يک پاسگاه جديد ساخته ميشد تا اين منطقه در هيچ ساعتي از حضور محيطبانان خالي نشود؟ و مهمتر اينکه آيا کانکس محل مناسبي براي استقرا و استراحت محيطبانان است، آن هم در اين فصل از سال که اوج گرماست؟ معاون محيط زيست طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست در ادامه در پاسخ به پرسشي مبني بر اينکه آيا استقرار محيطبانان پاسگاه زردبند در پاسگاه گلندوئک، حفاظت منطقه را تهديد نميکند، با اشاره به مسافت کم بين پاسگاه گلندوئک و پاسگاه زرد بند ميگويد: فاصله پاسگاه گلندوئک و اين مهمانسرا که قبلا محيطبانان در آن استقرار داشتند؛ کمتر از پنج کيلومتر است و واقعيت آن است که در هيچ يک از مناطق حفاظتشده در کشور سابقه ندارد که دو پاسگاه محيطباني تا اين حد به يکديگر نزديک باشند. ظهرابي ادامه ميدهد: شرايط منطقه شميرانات به دليل احتمال ساخت و سازهاي غيرمجاز، تخريبها و زمينخواريها بسيار خاص و ويژه است اما چون فاصله کمي بين پاسگاه زردبند و پاسگاه گلندوئک وجود دارد، اين جابه جا کردنها خيلي مهم نيست ضمن اينکه يک پاسگاه جديد در حال ساخت است. وي در مورد قانوني بودن استقرار رئيس منطقه شميرانات در اين مهمانسرا (پاسگاه زردبند سابق) اظهار ميکند: اتخاذ چنين تصميمي اين به تشخيص مديريت استان بستگي دارد و ميتواند به رئيس منطقه مجوز استفاده از ساختمان مهمانسرا را بدهد. به خصوص که محل کار اين مسئول، در همان جا باشد، خانه مسکوني در اختيار نداشته همچنين غيربومي باشد. من فکر نميکنم ايراد قانوني داشته باشد و اين موضوع جزو اختيارات مدير استان است. به گزارش ايسنا، کيومرث کلانتري- مدير کل حفاظت محيط زيست استان تهران - نيز درباره پاسگاه محيطباني زردبند شميرانات توضيحاتي ارائه ميدهد و در گفتوگو با ايسنا، تاکيد ميکند که پاسگاه زردبند اصلا پاسگاه نبوده بلکه مهمانسرايي است که در اختيار رئيس اداره محيط زيست منطقه شميرانات قرار گرفته است و محيطبانان نيز به پاسگاه محيط باني ديگري منتقل شدهاند. وي با تاکيد بر اينکه هيچ پاسگاه محيطباني در سطح استان تهران تخليه و به رييس اداره واگذار نشده است،ميگويد: مهمانسراي شميرانات جزيي از ساختمان اداره محيط زيست شهرستان شميرانات است و پاسگاه محيطباني نيست و رييس اداره در اين مهمانسرا اقامت دارد. قبل از اقامت رييس اداره در مهمانسرا، اين مکان خالي بود و تعدادي از محيطبانان در مهمانسرا اقامت داشتند اما ما اجازه نداريم پاسگاه محيطباني را تبديل به منطقه مسکوني کنيم. نکته قابل تأمل در صحبتهاي مديرکل محيط زيست تهران آن است که اگر مهمانسرا جاي اسکان محيطبان نيست - که طبق قانون هم نيست - چرا و چطور رئيس منطقه ميتواند در آنجا ساکن شود؟ آيا نبايد براي يک منطقه استراتژيک و حساس مثل شميرانات که گزارشهاي متعدد زمينخواري دارد رئيسي به کار گماشته شود که حتما بومي و آشنا به امور منطقه باشد؟ به هر حال سازمان حفاظت محيط زيست بايد قبل از صدور حکم رياست رئيس جديد اداره محيط زيست شميرانات، حتما فکري براي محل اسکان و اقامت رئيس اين منطقه ميکرد. لازم به ذکر است که محيطبانان پاسگاه زردبند پيش از اسکان در مهمانسراي شميرانات، پاسگاهي داشتند که در مقطعي به دليل قديمي بودن، امکان اسکان را از محيطبانان گرفته بود و از ايمني لازم برخوردار نبود براي همين مجبور شدند که بر اساس دستور مديران وقت، به مهمانسرا منتقل شوند. بنابراين سازمان محيط زيست و اداره کل محيط زيست استان تهران همچنين مديران محيط زيست در دوره گذشته، حتما بايد شفاف کنند که چرا طي چند سال گذشته هيچ اقدامي براي ساخت ساختمان جديد پاسگاه براي محيطبانان اين منطقه نکردهاند؟ و حال محيطبانان را از ابتداييترين حقشان يعني داشتن محل امن و ايمن براي استراحت، اخراج کردهاند بيآنکه جاگزيني مناسب و درخور براي آنها در نظر گرفته باشند. به گزارش ايسنا، اين اظهار نظرها از سوي سازمان محيط زيست در مورد مسئلهاي که در نگاه اول بسيار ساده به نظر ميرسد؛ ابهامها را پررنگ تر کرده و موضوع را پيچيده ميسازد. هيچ يک از اين مسئولان پاسخ متقني به چرايي اخراج محيطبانان از پاسگاه زردبند (يا همان مهمانسراي شميرانات) که بنا به گفته محيطبانان، از سال ۹۱، محل حضور محيطبانان بوده؛ نميدهند. نکته جالب توجه آن است که ساختمان پاسگاه را مهمانسرا معرفي ميکنند که نکتهاي کليدي و کاملا درست است. اما سئوال اصلي آن است که اگر در مهمانسرا امکان حضور محيطبان وجود ندارد پس با کدام مجوز به مدت نزديک به شش سال، محيطبانان را در اين ساختمان جاي داده بودند؟ چرا در آن دوره که زمان کوتاهي هم نيست؛ اين ساختمان مهمانسرا (پاسگاه زردبند)، تابلوي يا بنر پاسگاه محيطباني داشته است؟ نکته دردآور ماجرا آنست که مديرکل محيط زيست استان تهران عنوان ميکند که در شرايط حاضر يک ساختمان با کارکرد پاسگاه محيطباني در منطقه شميرانات در حال ساخت است. درست ميگويد يک ساختمان در حاجيآباد در حال احداث است اما آيا نميشد تا زمان تکميل ساختمان ، محيطبانان در مهمانسرا (پاسگاه زردبند) ميماندند، چون حضور محيطبانان در کانکس، ابتدايي ترين رفاه را از آنها ميگيرد.