آمار ابتلا به سرطان در ایران
ايسنا/ رييس مرکز مديريت پيوند و درمان بيماريهاي وزارت بهداشت با اشاره به آمار ابتلا به سرطان در مردان و زنان ايراني، جزييات برنامه تشخيص زودهنگام سرطان را تشريح کرد. دکتر مهدي شادنوش در گفتوگو با ايسنا، با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه تشخيص زودهنگام سرطان در کشور، گفت: بروز و شيوع مرگومير ناشي از سرطان در جهان و ايران رو به افزايش است؛ بهطوريکه طي ۱۰ تا ۱۵ سال آينده اين ميزان دو برابر خواهد شد. به عنوان مثال پيشبيني ميشود که بروز سرطان در ايران تا ۱۰ سال آينده از ساليانه ۱۱۲ هزار نفر به بيش از ۲۰۰ هزار نفر برسد. وي با بيان اينکه اکثر موارد سرطان در کشورهاي در حال توسعه از جمله ايران در مراحل پيشرفته تشخيص داده ميشوند، افزود: بايد توجه کرد که هرچه سرطان ديرتر تشخيص داده شود، علاوه بر اينکه درمان پذيرياش کمتر ميشود، هزينههاي مستقيم و غيرمستقيمي مانند ناتواني، غيبت از کار و آسيبهاي خانوادگي و اجتماعي بيشتري را به افراد و جامعه تحميل ميکند. شادنوش با تاکيد بر اينکه سرطان در جهان در صدر ليست بيماريهاي پرهزينه قرار دارد، ادامه داد: هزينههاي اين بيماري ۱۹ درصد بيش از هزينههاي بيماريهاي قلبي-عروقي است. در ايران نيز چنين موردي صادق است. بهطوريکه سرطان ساليانه بيش از ۳ تا ۴ هزار ميليارد تومان صرفاً به صورت مستقيم به نظام سلامت تحميل ميکند. طبق آخرين آمار تحليل شده در قالب رجيستري کشوري مربوط به سال ۱۳۹۴، سالانه ۱۰۸ هزار و ۷۹۸ مورد جديد سرطان در ايران ديده ميشود که از اين ميزان ۵۳.۳۹ درصدش در مردان و ۴۶.۳۹ درصد هم در زنان ديده ميشود. سرطانهاي شايع در ايرانيان وي با بيان اينکه ميزان بروز استاندارد شده سني سرطان در کشور ۱۴۹.۷۴ در هر ۱۰۰ هزار نفر است، گفت: اين ميزان در مردان ۱۵۶.۹۵ در هر ۱۰۰ هزار نفر و در زنان ۱۳۴.۴۳ در هر ۱۰۰ هزار نفر است. در عين حال طبق اطلاعات تحليل شده در طرح رجيستري سرطان در سال ۹۴، پنج سرطان شايع در کشور در هر دو جنس به ترتيب عبارتند از سرطان پستان، پروستات، پوست، معده و روده بزرگ. همچنين سرطان پستان، روده بزرگ، پوست، معده و تروئيد در ميان زنان و سرطانهاي معده، پوست، پروستات، روده بزرگ و مثانه در مردان جزو سرطانهاي شايع هستند. شادنوش در ادامه صحبتهايش درباره تشخيص زودرس سرطان، گفت: تشخيص زودرس به مجموع مداخلاتي گفته ميشود که منجر به تشخيص زودتر سرطان در افراد داراي علائم مشکوک به سرطان ميشود. بايد توجه کرد که مجموع اقدامات مرتبط با تشخيص زودرس، ضروري بوده و از وظايف اصلي نظامهاي سلامت و بسيار مقرون به صرفه است. در عين حال غربالگري نيز به مجموع مداخلاتي گفته ميشود که منجر به تشخيص زودتر سرطان در افرادي که هيچ علامت مشکوکي ندارند، ميشود. وي با بيان اينکه غربالگري ميتواند در دو گروه با خطر متوسط و بالا انجام شود، افزود: ضرورت انجام خدمات غربالگري به بروز و شيوع بيماري و منابع مالي هر کشور بستگي دارد و در برخي مواقع عليرغم اثربخشي، ممکن است هزينه-اثربخش نباشد. وضعيت هزينهاي خدمات تشخيصي سرطان وي تاکيد کرد: از آنجايي که غربالگري در گروههاي علامتدار و پرخطر انجام ميشود، اگر به درستي انجام گيرند حتي ميتواند اثربخشي بالاتري داشته باشد. بايد توجه کرد که عليرغم اينکه در گذشته هيچ برنامه نظاممندي براي تشخيص زودهنگام و غربالگري سرطان در ايران وجود نداشت و بيمهها ميگفتند که هيچ برنامه غربالگري را پوشش نميدهند، اما در عمل تقريباً همه خدمات مرتبط با تشخيص سرطان تحت پوشش بيمه است و افراد زيادي به صورت بيمهاي اين خدمات را دريافت ميکنند. شادنوش با بيان اينکه اقدامات تشخيصي مرتبط با سرطان ميتواند در هر سني حتي خارج از سنين پيشنهاد شده در گايدلاينهاي بينالمللي انجام شوند، گفت: در ايران ساليانه بيش از ۵۰۰ هزار ماموگرافي و يک ميليون سونوگرافي پستان با پوشش بيمه و با هزينه تقريبي ۶۰ ميليارد تومان انجام ميشود. همچنين بيش از يک ميليون و ۳۵۰ هزار تست پاپاسمير و بيش از دو ميليون تست خون مخفي در مدفوع با پوشش بيمهاي در سال در کشورمان انجام ميشود. وي با اشاره به ايجاد مراکز تشخيص زودهنگام سرطان و بيماريهاي غير واگير در کشور، اظهار کرد: طراحي شبکه ملي مراقبت سرطان و توسعه زيرساختهاي مراکز تشخيص زودهنگام سرطان يا تيپ يک، در قالب بيش از ۱۰۰ مرکز امکان اجراي برنامههاي تشخيص زودهنگام سرطان را در کشور فراهم کرده است. هدف وزارت بهداشت از طراحي اين مراکز ايجاد عدالت در دسترسي براي تشخيص زودرس سرطان در نواحي کمتر برخوردار، ارائه خدمات تشخيص زودهنگام در قالب گايدلاينهاي مشخص وزارت بهداشت و با ثبت در سامانه، تعريف و اجراي نظام ارجاع براي خدمات سرطان و ساير بيماريهاي غير واگير سطح شبکه تا مراکز جامع سرطان بوده است. همچنين با ايجاد اين مراکز امکان پوشش مناسبتر خدمات اين مراکز توسط سازمانهاي بيمهگر با هدف مديريت منابع سرطان و نظارت بر اجراي برنامه، براي صرفاً پنج درصد جمعيت هدف که علامتدار و پر خطر هستند، ايجاد شد.