پیشبینی تداوم بارشها تا اواخر پاییز
فارس/ دبير انديشکده اقليم و آمايش سرزمين با اشاره به اينکه هماکنون در فاز مثبت پديده جوي نوسان جنوبي (النينو) قرار داريم، گفت: پيشبينيها بيانگر ادامه بارشها تا اواخر پاييز امسال است. اخبار سيل با خود سيلي از شايعه، شبهه و گمانهزني درباره علت وقوعش را به همراه آورد؛ شايعات و شبهاتي که در بستر فضاي مجازي هر روز به شکل گستردهتر و پرشمارتر تکرار ميشوند؛ بهترين پاسخگوي اين شبهات و شايعات، متخصصان هستند. به همين منظور با دکتر زينب محمدي، دبير انديشکده اقليم و آمايش سرزمين و عضومرکز مطالعات ناحيهاي و آمايش دانشگاه شهيد بهشتي به گفتوگو پرداختيم. محمدي در طول اين گفتوگو، با ارائه اسلايدها و نقشههاي آبوهوايي، ورود کشور به عصر يخبندان کوچک را محل ترديد دانست اما اعلام کرد کشورمان وارد يک دوره ترسالي شديد شده است. متن اين گفتوگو را در ادامه ميخوانيد: فارس: آيا بارندگيهاي اخير کشور از حد نرمال بارش بالاتر بوده و آيا ميتوان وقوع چنين بارندگيهايي را دليلي بر تغييرات اقليمي در کشور دانست؟ اين سوال داراي دو بخش است. اينکه در سال آبي جاري مقادير بارش اتفاق افتاده بيش از حد نرمال بوده است. ميتوان گفت که مقادير بارشها بهصورت استاني و مجموع بارش کل کشور بيش از حد نرمال طولانيمدت بوده است. بر اساس آخرين ويرايش انجام شده از وضعيت بارش استاني توسط سايت هواشناسي کشور تقريبا تمام استانها بارشي بيش از نرمال طولانيمدت خود را دريافت کردهاند. جداولي که در ادامه ميبينيد وضعيت بارش نمونههايي از ايستگاههايي که هنوز زير نرمال سالهاي قبل خود قرار دارند را نشان ميدهد. اينکه تغييرات بارشي امسال تماما ناشي از تغيير اقليم است، جاي ترديد وجود دارد. اينکه تغيير اقليم اتفاق افتاده است، پديده پذيرفته شدهاي است ولي اينکه ترسالي کنوني را به پديده تغيير اقليم منتصب کنيم، حرف درستي نيست. پديده تغيير اقليم ممکن است در طولاني مدت سبب افزايش بارشها در يک منطقه اقليمي و يا کاهش بارشها در منطقه ديگري شود ولي اينکه اثر ناگهاني در افزايش يک باره بارشها و يا کاهش يک باره بارشها شود، محل ترديد است اما اينکه پديده تغيير اقليم در تشديد شرايط فعلي نقش داشته است منطقيتر به نظر ميرسد. همان طور که ديده ميشود يک موج جريان حاکم در تراز مثلا 500 هکتوپاسکال طولي بيش از 5 تا 6 هزار کيلومتر و عرضي بين 1000 تا 2000 کيلومتر دارد. اين جريان يک سيال است. چگونه ممکن است جرياني با اين عظمت را با بازتابش مقدار کمي ارتعاش بر هم زد ؟! و يا در مسير حرکت آن تغيير يا اختلال ايجاد کرد. بنابر اين چنين تصوري هيچگونه پشتوانه علمي ندارد. بارورسازي ابر نيز همچنان که در همه دنيا مرسوم است داراي حوزه عمل و اثر بسيار محدودي است. از طرفي در صورت موفقيتآميز بودن طرح مقدار افزايش بارش بسيار اندک و محدود است. پس چگونه ممکن است پهنه ابري با طول و عرض چند هزار کيلومتر را به پديده بارورسازي مرتبط دانست. بارشهاي امسال کاملاً در شرايط طبيعي و بدون دخالت انساني اتفاق افتاده است. فارس: گفته ميشود ايران دوره خشکسالياش را پشت سر گذاشته و ما وارد دوره ترسالي شدهايم حتي برخي افراد از ورود به عصر يخبندان خبر ميدهند. اين که سال آبي کنوني يک سال پربارش و يا در ترسالي به سر ميبريم،کاملا درست است و بر اساس شاخصهاي موجود در ترسالي شديد هستيم. ولي اينکه وارد يک دوره ترسالي طولاني مدت شدهايم، قطعاً به مطالعه بيشتر و بررسي دقيقتر علمي نياز دارد. اينکه در سال پيش رو در شرايط بارشي مناسبي قرار خواهيم داشت قابل قبولتر است. چرا که هم اکنون در فاز مثبت پديده جوي نوسان جنوبي (النينو) قرار داريم و پيشبينيها بيانگر تداوم اين شرايط تا اواخر پاييز امسال هست. بنابراين بارشها تا پايان ارديبهشت ماه با شدت و ضعف ادامه خواهد داشت.حتي وقوع بارش در نيمه غربي ، جنوب غربي و مرکزي در ماه خرداد نيز دور از انتظار نيست. پيشبينيهاي جهاني نيز بيانگر دريافت بارش بيش از نرمال حداقل در نيمه شمالي کشور است. ولي اين که وارد يک دوره يخبندان کوچک خواهيم شد، محل ترديد است همان طور که پيش بينيهاي جهاني نيز نشان ميدهد، ادامه گرمايش جهاني محتملتر است.