همهچیز درباره واکسن احتمالی کرونا
خبرآنلاين
بروزرسانی
خبرآنلاين/ چندين شرکت در سرتاسر دنيا در مراحل نهايي آزمايش واکسن کروناويروس هستند.
بيش از صد سال از ساخت واکسن توسط لويي پاستور ميگذرد و احتمالا حالا اين کلمه در پرکاربردترين حالت خود قرار گرفته است، کلمهاي که معنايش به اميد براي پايان پاندمي ترسناک کروناويروس تغيير کرده است.
آمار جستوجوهاي «گوگل» از ۱۶ سال پيش تاکنون به راحتي نشان ميدهد که در سال ۲۰۲۰، واکسن چه اهميتي پيدا کرده است؛
اکثرا در کنار واکسن بيشتر کاربران گوگل کلمه کوويد-۱۹ را جستوجو کردهاند. به نظر ميرسد واکسن بيماري کوويد-۱۹ در واقع تنها راه پايان پاندمي باشد که موج پشت موج در همه کشورها شيوع پيدا ميکند. براساس گزارش سازمان جهاني بهداشت محققان در سرتاسر دنيا در حال ساخت بيش از ۱۴۵ واکسن هستند، که از اين تعداد ۲۱ واکسن در مرحله آزمايش انساني هستند، همين موضوع بسياري را اميدوار کرده است که تا چند ماه ديگر واکسن کروناويروس توليد شود و داستان اين روزهاي عجيب تمام بشود.
رکسانا مصلحي، پروفسور همهگيرشناس ژنتيکي در دانشگاه ايالتي نيويورک، در اين رابطه به خبرآنلاين گفته بود: الان در واشنگتن در يکي از موسسات ملي بهداشت در حال انجام تحقيقات هستم، يکي از واکسنها در همين موسسه در حال ساخت است. آخر اين ماه، ساخت اين واکسن وارد فاز سوم ميشود و روي ۳۰هزار نفر آزمايش ميشود. به نيمي از اين جمعيت واکسن زده ميشود و به نيمي ديگر يک داروي بيتاثير ميدهند و در نهايت مشاهده ميکنند که کساني که واکسن زدند، حفاظت بهتري دارند در مقابل کروناويروس يا نه. هدفشان اين است که تا آخر اين سال يا اوايل سال ميلادي اينده اين واکسن را وارد بازار کنند.
در واقع موضوعي که روند ساخت يک واکسن را سخت ميکند اين است که آن واکسن بايد در چهار مرحله مختلف مورد آزمايش قرار بگيرد تا محققان مطمئن شوند استفاده آن هيچ پيامدي ندارد و منجر به درمان بيماران ميشود.
به گزارش نيويورک تايمز، چهار مرحله آزمايش واکسن از اين قرار است:
آزمايش پيشيني: در اين مرحله دانشمندان واکسن را روي بدن حيوانات آزمايش ميکنند تا متوجه شوند که بدن حيوانات واکنش ايمني نشان ميدهد يا نه.
فاز اول: در اين بخش دانشمندان واکسن را روي تعداد کمي انسان آزمايش ميکنند، تا ايمني و دز آن را آزمايش و همچنين واکنش سيستم ايمني بدن را ارزيابي کنند.
فاز دوم: دانشمندان اين بار واکسن را روي صدها نفر آزمايش ميکنند و با تقسيم آنها در گروههاي مختلف، مثل جدا کردن کودکان از بزرگسالان به دنبال اين ميگردند که آيا واکسن روي گروههاي مختلف تاثير متفاوتي دارد يا نه. همچنين در اين مرحله هم ايمني واکسن مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
فاز سوم: در مرحله آخر، دانشمندان واکسن را روي هزاران نفر نفر امتحان ميکنند، با اين تفاوت که بخشي از جمعيت يک داروي بيتاثير داده ميشود و بعد بررسي ميکنند که چه تعداد از افرادي که واکسن تزريق کردهاند به کروناويروس مبتلا ميشوند. در واقع در اين مرحله توانايي محافظت واکسن در مقابل کروناويروس مشخص ميشود.
بعد از اتمام اين مراحل، مسئولان در کشورهاي مختلف نتايج آزمايشها را بررسي ميکنند و نسبت به تاييد يا رد واکسن تصميمگيري ميکنند. مرخي کشورها مثل چين بدون انجام همه مراحل آزمايش، واکسنهايي را به شکل محدود تاييد کردند تا مورد استفاده گروهي خاص مثل ارتش قرار بگيرد.
از سويي در دوران اين پاندمي براي ساخت هرچه سريعتر پاندمي، ايالات متحده آمريکا بدون تاييد آزمايشها به برخي شرکتها براي توليد واکسن بودجه واگذار کرده است که در صورت تاييد واکسنها سريعتر وارد بازار شوند. يک راه ديگر براي توليد سريعتر واکسن اين است که برخي از مراحل آزمايش هم زمان انجام بشوند.
از بين ۱۴۵ واکسن در حال توليذ، خيليها در مرحله «آزمايش پيشيني» قرار دارند اما برخي هم وارد فاز سوم آزمايش شدهاند. در اين جا چند واکسن که در فازهاي نهايي قرار دارند را معرفي ميکنيم:
۱: آکسفورد و آسترازنگا/ مرحله: فاز دوم و سوم
واکسن مشترک انگليس و سوئد که توسط شرکت آسترازنگا و دانشگاه آکسفورد توليد شده است، هم اکنون در انگليس به طور هم زمان در فاز دوم و سوم و در برزيل و آفريقاي جنوبي در فاز سوم قرار دارد. ممکن است اين پروژه تا اواسط ماه آبان براي برخي قسمتها به طور محدود واکسن اضطراري توليد کنيد، حدود يک ماه پيش شرکت آسترازنکا اعلام کرد که توانايي توليد بيش از ۲ميليارد دز را دارد.
۲: کانسينوبيو/مرحله: فاز دوم
واکسن شرکت جيني کانسينو به همراه آکادمي علوم پزشکي ارتش چين هم اکنون در فاز دوم قرار دارد، اما نتايج خوب اين آزمايش در فاز اول باعث شد تا با يک تاييديه محدود اين واکسن در ارتش چين مورد استفاده قرار بگيرد. اين شرکت البته هنوز اعلام کرده که استفاده اين واکسن توسط سربازان اجباري يا اختياري است.
۳:سينوفارم/ مرحله: فاز سوم
شرکت چيني سيوفارم هم که در شهر ووهان محل ابتدايي شيوع کروناويروس قرار دارد پس از نتايج اوليه موفقيتآميز يک ماه پيش اعلام کرد که وارد مرحله نهايي ساخت واکسن شده است، آنها با امارات هم توافق کردهاند تا تاثير گذاري اين واکسن را در اين کشور آزمايش کنند.
۴:مدرنا/ مرحله: فاز سوم
شرکت مدرنا در ايالات متحده آمريکا هم براي توليد واکسن mRNA-۱۲۷۳ وارد فاز سوم آزمايشها شده است و قرار است روي ۳۰هزار نفر داوطلب آزمايش شود، اين شرکت گفته از سال ميلادي بعدي ميتواند بين ۵۰۰ميليون تا ۱ميليارد دز واکسن توليد کند.
۵:بيونتک، فيزر و فوزون فارما/ فاز اول و دوم
واکسن توليد شده توسط اين سه شرکت آلماني، آمريکايي و چيني اوايل اين ماه فاز اول را به اتمام رساند و مدير شرکت آمريکايي فيزر ابراز اميدواري کرده است که شرکتش تا اواسط مهرما تا پايان ۲۰۲۰ صدها ميليون دز واکسن توليد کند و توليدات خود را از اول ۲۰۲۱ ميلياردي کند.
البته اين پنج شرکت تنها شرکتهايي نيستند که در فاز نهايي توليد واکسن هستند و چندين شرکت چيني، آمريکايي، استراليايي و اروپايي هم در حال انجام آزمايش روي واکسن هستند، موضوعي که بسياري را خوشبين کرده است که به زودي واکسن بيماري عجيب کوويد-۱۹ وارد بازار ميشود.