کمپ محبوب تیمهای ایرانی
نود/ از قديم به طور سنتي اين تصور در ذهنها به وجود آمده که بدنسازي در ارتفاع تنها راه بهبود عملکرد بازيکنهاست. در حالي که تمرين در ارتفاع، تاثيرات کوتاه مدت دارد و در ليگ خيلي روي بازيکنها تاثير ويژهاي نميگذارد. زمان زيادي تا شروع فصل جديد باقي نمانده و اکثر تيمهاي ليگ درگير آمادگي حضور در ليگ نوزدهم شدهاند. در اين روزها عمده زمان تمرينات تيمها به بدنسازي پيش فصل و کارهاي بدني اختصاص مييابد. اتفاقي که باعث سفر تيمها به شهرهاي مختلف و برپايي اردوهاي تدارکاتي شده است. مربيها براي انتخاب محل اردوي پيشفصل، شرايط جغرافيايي، بودجه مالي باشگاه، امکانات در دسترس براي تمرين و استراحت، وضعيت تغذيه و انجام بازيهاي دوستانه را در نظر ميگيرند. ولي چرا اکثر تيمها براي انجام کارهاي بدني به ارتفاعات پناه ميبرند؟ تاثير تمرين در ارتفاع تمرين در ارتفاع ميتواند بر عملکرد دويدن بازيکنان تاثيرگذار باشد. در ارتفاع به خاطر کمبود اکسيژن، تغييرات فيزيولوژيک و هورموني در بدن بازيکن صورت ميگيرد و در طي زمان با سازگاريهاي رخ داده در بدن بازيکنها شرايط مطلوبتري را پيدا ميکند. اين مدل بدنسازي به درد ليگ ميخورد؟ در اين مورد، پوريا جراحي مربي بدنساز فوتبال توضيح داد: «تاثيرات بدنسازي در ارتفاع، بيشتر در تورنمنتهاي کوتاه مدت نمود پيدا ميکند و معمولا تاثير اين بدنسازي در ليگهاي فرسايشي کمرنگ است. براي اينکه اثرات تمرين در ارتفاع بر عملکرد بازيکنان نمايان شود نياز است تا حداقل 7 الي 10 روز اين روند ادامه پيدا کند. حتي پس از 7 الي 10 روز تمرين در ارتفاع، در بدن بازيکنان سازگاريهاي مختصري ايجاد ميشود. سازگاريهاي کامل زماني ايجاد ميشود که اين تمرينات براي مدت چند هفته در ارتفاع ادامه يابند. همچنين مدت اين اثرگذاري نيز کوتاه است و تمرين در ارتفاع اثرات بلند مدت ندارد. بنابراين ميتوان نتيجه گرفت تمرين در ارتفاع براي يک ليگ طولاني مدت عملا سودمندي و کاربرد خاصي ندارد. اتفاقي که باعث شده تيمهاي مطرح اروپايي، به سمت اين مدل از بدنسازي سنتي نروند و در سفرهاي پيشفصل با برگزاري مسابقههاي متعدد بدن بازيکنان را آماده نگهدارند. البته باشگاههاي درجه يک در اين اردوها نيمنگاهي به اهداف تجاري و سود مالي هم دارند». چرا مدل بدنسازي در اروپا با ايران متفاوت است؟ در تيمهاي درجه يک، بازيکنها يک مرتبه در پايان فصل و دفعه دوم در شروع فصل جديد، آزمايش بدني ميدهند. اتفاقي که باعث ميشود در دوران تعطيلي فصل، تمرينات را رها نکنند و افت زيادي نميکنند. ولي در ايران، بازيکنها در اين مدت تعطيلي بين دو فصل، در اختيار خودشان هستند و معمولا نياز به تمرينات بدني بيشتري دارند تا به فرم ايدهآل برگردند. چرا مقصد تيمهاي مختلف، متفاوت است؟ در اين روزها نساجي از شمال به کردان سفر کرده و حتي قصد برگزاري اردو در کرمانشاه را داشت، استقلال و پرسپوليس به ترکيه سفر کردند و پارسجنوبيجم هم راهي تبريز شده است. دليل اينکه، مقصد تيمهاي مختلف شبيه به هم نيست، اختلاف سطحي است که شهرهاي ميزبان نسبت به دريا دارند. جراحي در ادامه به خبرنگار سايت نود گفت: «اختلاف ارتفاع بين مبدا و مقصد، تعيين کنندهي اثرگذاري تمرين در ارتفاع است و نه صرفا ارتفاع مقصد. براي مثال اگر شما از شهر اصفهان با ارتفاع حدود 1600 به اردوي سرعين با ارتفاع حدود 1700 متر برويد در واقع اثري از ارتفاع وجود نخواهد داشت. اگر اختلاف ارتفاع بين مبدا و مقصد حداقل 500 متر باشد تمرين در ارتفاع ميتواند اثرگذاري کوچکي داشته باشد. اين اختلاف ارتفاع بالاي 1000 متر (بين مبدا و مقصد) است که اثرگذاري قابل توجهي دارد. پس اگر از شهري مثل رشت با ارتفاع صفر (سطح دريا)، تهران با ميانگين ارتفاع 1200 متر را براي اردو انتخاب کنيم ميتوان اثر ارتفاع را به طور محسوس مشاهده کرد ولي اگر از تهران به يک اردوي خارج از کشور با ارتفاع حدود 1500 متر رفته باشيم عملا تاثيري از ارتفاع وجود نخواهد شد.» از آنجايي که کرمانشاه و کردان نسبت به قائمشهر اختلاف ارتفاع بيشتري دارند، پس نساجي براي اردو اين دو شهر را انتخاب ميکند. محل اردوي استقلال و پرسپوليس هم نسبت به تهران ارتفاع بالاتري دارد؛ در نتيجه ارتفاع براي شهرها و تيمهاي مختلف، متفاوت است. چرا تيمهاي ايراني به ترکيه ميروند؟ ارتفاع تنها آيتم مهم در بدنسازي نيست. به عنوان نمونه استقلال و پرسپوليس ميتوانند در همين ارتفاعات داخلي اردو برپا کنند، ولي بخاطر امکانات بهتر، به کمپهاي ترکيه پناه ميبرند. آن هم در حالي که برخي از شهرهاي ترکيه ارتفاع پايينتري نسبت به شهرهاي داخلي دارند. در نتيجه ترکيه به خاطر آبوهواي مناسب، امکانات و کمپهاي مدرن، محل اردوي محبوب بين مربيان ايراني است. بدنسازي در کنار دريا معمولا تيمهاي شمالي و جنوبي مدتي از هم بدنسازي را هم در کنار ساحل دريا انجام ميدهند. زمين تمرين تيمهايي که سفت و سخت است، مربيان را مجبور ميکند که به ساحل بروند تا در شنِ مرغوب، با فشار بالا تمرينات را ادامه دهند؛ بدون اينکه خطر مصدوميت در زمين سفت آنها را تهديد کند. در کنار دريا اکسيژن زياد است و مربيها ميتوانند فشار بيشتري به بدن بازيکنها وارد کنند. به همين دليل در هر مقطع بسته به اهداف مربي، اردو در کنار ساحل يا حضور در ارتفاعات انتخاب ميشود. مدت زمان بدنسازي پيشفصل مدت زمان بدنسازي به موارد زيادي بستگي دارد. به عنوان نمونه پرسپوليسي که تا دوازده خرداد درگير مسابقه فينال جام حذفي بود، بدنسازي متفاوتي خواهد داشت نسبت به تيمهايي که دو هفته زودتر با پايان ليگ به تعطيلات رفتند. ولي به طور معمول تيمهاي ايراني بين 6 تا 8 هفته بدنسازيِ پيشفصل دارند. در فاز سنتي، مربيها ابتدا زماني را مختص بدنسازي قرار ميدادند، سپس يک مدت کارهاي تاکتيکي ميکردند، در ادامه هم با کم کردن فشار، چند بازي تدارکاتي را در دستور کار قرار ميدادند. ولي حالا مربيان کمي هستند که اينگونه گسسته تمرين کنند و در فاز جديدتر معمولا همه اين اهداف را در کنار هم و همزمان پيگيري ميکنند. البته مدل تمرينات بدنسازي به سطح آمادگي بازيکنها، امکانات، اهداف تيم و مربي، مدت زمان باقي مانده تا شروع فصل بستگي دارد و فرم ثابتي ندارد. کارهاي بدني تا چند وقت قبل مسابقات ادامه پيدا ميکند؟ کاهش فشار حجم تمرينات هم بستگي به اردو و سطح آمادگي بازيکنها، توسط سرمربي و مربي بدنساز اعمال ميشود. ولي به طور معمول تيمهايي که هشت هفته کار بدني کردند، بين يک تا دو هفته مانده به شروع ليگ، فشار تمرينات را کاهش ميدهند. تا اصطلاحا در اين دوره بدن بازيکنها شاداب شود. ولي اگر مربيان زمان کمتري داشته باشند و قرار باشد بعد از چهار هفته تمرين وارد مسابقات شوند، فشار کمتري در دوران بدنسازي وارد ميکنند و در نتيجه بازيکنها هم نياز به استراحت کمتري دارند.