ايلنا/ با توجه به اينکه يکي از سناريوهاي فيفا براي ليگهاي نيمه کاره دادن جام به قهرمان نيم فصل است، بحث بر سر اينکه کدام تيم به اين عنوان رسيده بالا گرفته است.
مسابقات ليگ برتر فوتبال ايران مثل ساير کشورها و مانند ساير فعاليتهاي ديگر تحت الشعاع ويروس کرونا قرار گرفته و فعلاً تا پايان فروردينماه تعطيل است و اين اتفاق در شرايطي رخ داده که با توجه به فشردگي تقويم و اينکه طبق گفتهها بعيد است شرايط تا پايان ارديبهشت ماه عادي شود و امکان ادامه مسابقات وجود داشته باشد، هر روز بحث لغو ليگ نوزدهم جديتر از هميشه پيگيري ميشود.
يکي از ماجراهايي که در صورت لغو بازيها فدراسيون و سازمان ليگ با آن درگير خواهد بود، مشخص کردن تکليف قهرمان ليگ است که در روزهاي اخير هم خيلي در مورد آن صحبت شده و با توجه به جوي که وجود دارد بدون شک هر تصميمي که گرفته شود با مخالفت شديد گروهي مواجه خواهد شد و اين موضوع تصميمگيري را براي مسئولان امر سختتر ميکند.
در اين ميان فيفا هم چندي پيش 4 سناريو براي تصميم گيري در مورد سرنوشت ليگهاي نيمه کاره طراحي کرد که به شرح زير هستند:
1- پايان اعلام ليگ بدون مشخص کردن تيم قهرمان.
2- قهرمان نيم فصل نخست به عنوان قهرمان ليگ انتخاب شود.
3- قهرمان فصل قبل به عنوان قهرمان فصل جاري هم انتخاب شود.
4 - جام قهرماني به تيمي داده شود که تا قبل از تعطيلي ليگ صدرنشين بوده باشد.
در مورد اول که ليگ بدون قهرمان به کارش پايان ميدهد و موارد سوم و چهارم هم اشاره به قهرماني پرسپوليس دارد و در اين ميان سناريوي دوم يعني دادن جام به قهرمان نيم فصل موضوعي است که در روزهاي اخير مورد بحث و جدل قرار گرفته است. در روزهاي اخير مسئولان سپاهان و پرسپوليس هر دو با اعلام اينکه خودشان قهرمان نيم فصل هستند اعلام کردند با توجه به اين موضوع و با اشاره به سناريوي دوم بايد جام قهرماني را تصاحب کنند و اينکه دو تيم مختلف مدعي قهرماني نيم فصل هستند در نوع خود جالب است. در اينجا قصد داريم بررسي کنيم تا ببينيم حق با پرسپوليس است يا سپاهان؟
تعريف قهرمان نيم فصل
در فوتبال عنواني به نام قهرمان نيم فصل رسميت ندارد و از همين رو نه قوانين بينالمللي نه قوانين داخلي چهارچوبي براي تعيين آن وضع نکردهاند چرا که اين بيشتر يک عنوان تحت اللفظي است تا يک مقام رسمي که قانون بخواهد در موردش تعيين تکليف کند و پيش از اين هم تا اينجا که چنين عنواني مرجع قضاوت براي تعيين سرنوشت ليگ قرار گرفته هرگز اهميتي که بخواهد محل دعوا و رسيدگي باشد نبوده است.
براي همين در شرايطي که قانون در خصوص تعيين قهرمان نيم فصل ساکت است، بايد به سراغ بندهايي که خود نيم فصل را تعريف ميکند برويم.
بر اساس بند 17 اساسنامه، نيم فصل ليگ برتر بر 2 شرط تعريف ميشود، اول اتمام بازيهاي دور رفت و دوم ورود به دوره تعطيلات که کاربرد آن مشخصاً براي نقل و انتقالات نيم فصل و جابجايي بازيکنان است. حال با استفاده از اين قانون ميتوان در نظر گرفت که قهرمان نيم فصل کدام تيم است؟
شرايط جدول
برنامه و ترتيب برگزاري رقابتهاي نيم فصل نخست به شکلي بود که نظم آن به طور کلي به هم ريخته بود و در آن مقطع هم با توجه به تاريخ برگزاري بازيها رسانههاي مختلف عنوان کردند که در ليگ نوزدهم چيزي به نام قهرمان نيم فصل نداريم.
ماجرا از آن قرار است که ديدارهايي از هفتههاي 11 و 12 ليگ برتر به تعويق افتاده و بعد از پايان هفته شانزدهم و در طول تعطيلات برگزار شدند، يعني تيمها پس از پايان هفته پانزدهم که پايان نيم فصل نخست بود 14 و بعضاً 13 بازي انجام داده بودند و بعد از پايان هفته شانزدهم و تا پيش از شروع هفته هفدهم ديدارهاي معوقه آن دو هفته برگزار شد تا دور رفت رقابتها پس از پايان 16 بازي هر تيم برگزار شود. در اين شرايط قهرمان نيم فصل بايد با کدام جدول شناخته شود؟
1- جدول مستقل دور رفت رقابتها بدون توجه به اولويت و ترتيب زماني برگزاري بازيها؟ (لحاظ کردن شرط نخست)
2- جدول رقابتها پس از پايان هفته شانزدهم که تعطيلات نيم فصل بعد از آن شروع شد؟ (لحاظ کردن شرط دوم)
3- جدول رقابتها پس از پايان تمام ديدارهاي معوقه ليگ برتر و با محاسبه بازيهايي که انجام شده است (لحاظ کردن هر دو شرط)
مورد اول: پرسپوليس قهرمان نيم فصل
در اينجا صرف نظر از پس و پيش برگزار شدن بازيها فقط به نتايج تيمها در هفتههاي اول تا پانزدهم توجه شده و نتايج بازيهايي که در بين آنها به دليل تعويق برخي ديدارها انجام شده لحاظ نشده است. اگرچه توجه به اين جدول منطقي و قانوني به نظر ميرسد ولي شرط دومي که براي لحاظ کردن نيم فصل در نظر گرفته شده يعني مصادف بودن با زمان رفتن به تعطيلات در آن رعايت نشده است و البته با زمان نقل و انتقالات نيم فصل هم در تداخل بوده است. طبق جدول اصلي رقابتها و تا پيش از تعويق زمان ديدارهايي از هفتههاي 11 و 12 ليگ برتر، نيم فصل نخست روز 23 آذر به پايان ميرسيد و تيمها به تعطيلات ميرفتند و از 26 آذر تا 23 دي زمان نقل و انتقالات بود که در همان تاريخ هم شروع شد و در اينجا بازيهاي معوقه پس از شروع نقل و انتقالات انجام شد. پس در اينجا ميتوان عدم لحاظ و اولويت دادن شرط دوم را به شرط اول را ايراد در نظر گرفتن چنين جدولي دانست.
مورد دوم: سپاهان قهرمان نيم فصل
اين جدول با شرط کردن زمان تعطيلات نيم فصل در نظر گرفته شده است. بعد از هفته شانزدهم رقابتها که برخي تيمها 16، برخي تيمها 15 و برخي 14 بازي دارند. هفته شانزدهم رقابتها در 28 و 29 آذر برگزار شد و به پايان رسيد و پس از آن بازيها تا 27 دي يعني حدود يک ماه تعطيل شد که اصطلاحاً همان تعطيلات نيم فصل بود و نقل و انتقالات هم در آن صورت گرفت. در اين جدول سپاهان قهرمان نيم فصل محسوب ميشود ولي ايراد اين جدول هم نداشتن شرط اول يعني تمام شدن دور رفت رقابتها است. از اين جهت چنين اشکالي وارد است که تيمها بازيهاي هفته شانزدهم يعني هفته نخست دور برگشت را هم برگزار کرده و اين ديدارهاي به جاي بازيهاي عقب افتاده هفته دوازدهم يا يازدهم تيمها در جدول لحاظ شده در حاليکه ضعف و قوت حريفان در هفته 11 يا 12 با هفته 16 يکي نيست و بدين ترتيب يک تيم در اين جدول هنوز با يک تيم بازي نکرده ولي با تيم ديگر دوبار بازي کرده است. براي مثال پرسپوليس در اين جدول هنوز يک بار هم با نساجي بازي نکرده ولي 2 بار به مصاف پارس جم رفته است.
مورد سوم: پرسپوليس قهرمان نيم فصل
اين جدول پس از برگزاري بازيهاي معوقه ترتيب داده شده و اولين جدولي است که تيمها بازيهاي دور رفت خود را به طور کامل انجام داده و تعداد بازيها برابر است ولي يک بازي بيشتر از زمان قانوني نيم فصل. در اين جدول هم شرط اول لحاظ شده ولي شرط دوم وجود ندارد يعني با زمان نقل و انتقالات تداخل داشته و بازيهاي هفته شانزدهم بازهم در آن دخيل هستند و همان ايراد جدول اول را دارد.
جمع بندي نهايي
قوانين داخلي و بين المللي همانطور که پيش از اين گفته شده بود نسبت به تعيين قهرمان نيم فصل ساکتند و قوانين مشخص کننده خود نيم فصل هم دچار نقص هستند چرا که با توجه به تغيير زمان بازيها توسط خود سازمان ليگ ا استفاده از اختياراتي که در آيين نامه برايشان تعريف شده، شروط نيم فصل رعايت نشده و تايمي که هم بازيهاي دور رفت انجام شده باشد و هم با نقل و انتقالات و زمان تعطيلات تداخلي نداشته باشد وجود ندارد. براي همين به طور واقع ما در فصل نوزدهم چيزي به نام نيم فصل نداشتيم و به طبع آن ميشود گفت عنواني به نام قهرمان نيم فصل هم وجود نداشته و هرکدام از حالتهاي موجود که در بالا عنوان شد را بخواهيم لحاظ کنيم ايرادي قانوني به آن وارد است. از همين رو بعيد است سازمان ليگ بر اساس سناريوي 2 بخواهد قهرمان ليگ را تعيين کند.
بازار