مگر انتخاب مربی به مسائل فنی ربط دارد؟
فرهيختگان/ خداداد عزيزي که روزهاي خوبي را براي هواداران فوتبال رقم زده، هميشه با اظهارات جنجالياش معروف است. او هرگز از گفتن حقيقت فوتبال ما ترسي نداشته و رک و راست حرفش را ميزند. اين رک بودن خداداد در کنار روزهاي خوبي که در تيم ملي داشت او را همچنان بهعنوان چهرهاي دوستداشتني براي فوتبالدوستان حفظ کرده است. به بهانه بررسي وضعيت فعلي فوتبال که بيشتر از هر زماني با حواشي و مشکلات همراه است، سراغ وي رفتيم. گفتوگو با عزيزي را در ادامه ميخوانيد.
برخي مربيان جوان وارد ليگ برتر شدند و شاهد برخي انتخابهاي عجيب هم هستيم!
تزريق مربيان جوان به ليگ خوب است. در اين بين اما برخي به انتخاب نويدکيا و يا رحمتي ايراد گرفتند ولي من فکر ميکنم اگر بخواهيم به فوتبالمان ايراد بگيريم خيلي مسائل ديگر براي ايراد گرفتن وجود دارد، چراکه پر از ايراد است.
يعني موافق مربيگري مربياني هستيد که بدون کارنامه به ليگ تزريق ميشوند؟
مگر انتخاب مربي در تيمهاي ديگر دليل فني دارد؟ مينويسم و امضا ميکنم که 90درصد انتخابها در فوتبال ما تشخيص فني نيست بلکه از روي رابطه است. چون اکثر تيمها دولتي و انتخابها فرمايشي است. هر جاي اين فوتبال را نگاه ميکنيد سه چهار مربي کانديداي همه تيمهاي ايران هستند. بهجز استقلال، پرسپوليس و سپاهان اين چند نفر در همه تيمها کانديداي نيمکت مربيگري هستند. جالب اين است که به کارنامهشان که نگاه ميکنيد هيچچيزي براي عرضه ندارند. هيچ فاکتور مثبتي در کارنامهشان نيست. هر کسي نداند فکر ميکند او يحيي گلمحمدي است و کارنامهاي بلندبالا دارد که اين همه پيشنهاد به او شده است. نه اصلا چنين چيزي نيست. عقبه گردنکلفتي نميبينيم که بخواهيم بگوييم رزومهاش بالاست و براي همين اين همه پيشنهاد دارد.
فکر ميکنيد علت تداوم حضور مربيان ناموفق در ليگ ما چيست؟
برخي در فوتبال ما هستند که اصلا فوتبال بازي نکردهاند، از فوتبال هيچچيز نميفهمند و لگد به توپ فوتبال نزدهاند ولي در ليگ برتر مربيگري ميکنند، هر سال تيمهايشان نتيجه نميگيرد ولي باز هم تيم به آنها ميدهند. بايد از مديران فوتبال بپرسيد که چرا باز هم به آنها تيم ميدهند؟ برخي تيمها انتخابهايشان جالب است. بزرگترين مديران هم براي خود کانالهايي دارند. افرادي هستند که بهعنوان مدير و يا مشاور باشگاه در بخشهاي مختلف فعاليت ميکنند و چون کارشناس و صاحبنظرند تصميمگيرندههاي باشگاه هستند.
اينطور نيست که مدير شخصا تصميم بگيرد. البته اين مختص فوتبال ما نيست؛ در اقتصاد و بسياري جاهاي ديگر هم ما به همين شکل هستيم. من در سياست و ديگر مسائل نيستم و سررشته ندارم ولي در فوتبال چيزهاي عجيب زيادي ميبينم و تعجب نميکنم. شايد خيلي هم بهتر ببينم. چون ما مديراني داريم که اصلا فوتبالي نيستند و خيلي هم ادعا دارند. انتخابهايي ميکنند که واقعا عجيب است ولي کار خودشان را ميکنند و هيچ اتفاقي هم رخ نميدهد. ازاينرو وقتي در فوتبال ما هر اتفاقي رخ ميدهد ديگر نبايد از هر اتفاقي تعجب کرد.
بالاخره اين مربيان مدرک دارند و خيلي از آنها مدعي هستند از فوتبال روز دنيا اطلاع دارند، بهعنوان کارشناس در رسانه ملي فوتبالهاي اروپايي را آناليز ميکنند!
با توجه به برخي مربياني که در ليگ برتر ما مربيگري ميکنند من چنين نظري ندارم. ما مربياني داريم که تيمهايشان هر سال ته جدول است، تيم حذف ميکنند، اوت ميکنند و اصلا فوتبال بازي نکردهاند ولي باز هم پيشنهاد دارند. جالب است که فوتبال نميدانند ولي از فدراسيون فوتبال و کميته آموزشي که به پنج، 6 هزار نفر مدرکA آسيا دادهاند با رابطه و يا به هر شکلي مدرک گرفتهاند. مربياني که 90،80 درصدشان پايشان به توپ نخورده است. وقتي شرايط اين است، چرا از انتخابهاي ديگر تعجب ميکنيد. فوتبال ما شرايط عجيب و غريبي دارد، پس از اتفاقات عجيب خرده نگيريد. بايد از مديران فوتبال بپرسيد که چرا هميشه اين مربيان مشتري دارند.
قيمت بازيکنان يکمرتبه بهشکل چشمگيري بالا رفته است. به نظر شما بازيکنان ليگ ما ارزش چنين مبالغي را دارند؟
دليل اصلي افزايش قيمتها مديران هستند. چه کسي با بازيکني که مبلغ بالا درخواست ميکند، قرارداد ميبندد؟ مقصر همه اينها مديران ما هستند. وقتي مبالغ به 6، هفت ميلياردتومان رسيد شک نکنيد مقصر مديران دولتي هستند. چون تيمها دولتي است و مديران دولتي پول اصلا برايشان مهم نيست پس با هر قيمتي که دلشان بخواهد با بازيکن قرارداد ميبندند. درحاليکه ممکن است بازيکن نصف آن قيمت و حتي يکسوم هم ارزش نداشته باشد ولي آنها دنبال اين هستند که بمب بترکانند، ازاينرو دنبال ارقام عجيب و غريب هستند. درحالي اين پولها را به بازيکنان ميدهند که نميدانند اين پول را چطور بايد پرداخت کنند.
قبول داريد که بازيکنان هم تا حدودي مقصرند و از شرايط سوءاستفاده ميکنند؟
تقصير بازيکنان نيست. کدام کارمند، کارگر و يا هر شاغل ديگري از پول بدش ميآيد. چه کسي نميخواهد پول بيشتر بگيرد. از خدايشان هم هست. ازاينرو مديران بايد اينها را مديريت کنند و وقتي نميکنند، مقصرند.
ولي برخي قوانين منع استفاده از مربي و بازيکن خارجي را دليل اصلي اين تورم ميدانند!
من معتقدم اين قوانين ربطي به قيمتها ندارد. مگر سال قبل اين قانون وضع شده بود. همان زمان هم قراردادهاي گرانقيمت بسته شد. اصلا ربطي نميبينم. هيچ تيمي پيدا نميکني مدير فوتبالي داشته باشد. همه جاي دنيا تيمها مديري فوتبالي دارند. منظورم سرپرستي نيست که ما روي نيمکت مينشانيم بلکه مديري فوتبالي است که روي نيمکت نمينشيند بلکه از بالا روي نقلوانتقالات و ديگر مسائل نظارت دارد.
اگر يک مدير فوتبالي در مجموعه داشته باشند که فوتباليست بوده باشد، اين اتفاقات عجيب نميافتد. وقتي بگويند اين بازيکن قيمتش اين است، مخالفت ميکند، چون خودش توان قيمتگذاري و ارزشگذاري روي بازيکن براساس توانايي آن بازيکن را دارد. مديران باشگاههاي ما چون مديران فوتبالي در کنارشان ندارند کار را به دلالها ميدهند تا برايشان تيم ببندند. دلالها هم قيمت را بالا ميبرند چون هرچه قيمت بالا برود، درصد بيشتري ميگيرند. حتي متاسفانه برخي مديران در دلاليها نقش دارند.
شرايط نمايندگان ايران در آسيا را چطور ميبينيد؟
فعلا فقط پرسپوليس وضعيت نسبتا خوبي دارد. اميدوارم با همين سرعت به کارش ادامه دهد و گازش را کم نکند. استقلال هم عملکرد اميدوارکنندهاي داشت و بايد منتظر نتيجه ماند. درمورد تيم شهرخودرو نميتوان اظهارنظر کرد، چراکه خصوصي است و اين مالک آن است که درست يا غلط براي تيمش تصميم ميگيرد. سپاهان نتيجه چندان خوبي نگرفته است. تيمي که در اصفهان است امکانات خوبي دارد، نميتواند در اين سطح موفق شود چون مشکل از فوتبال ماست که تيمها شرايطي مشابه شهرخودرو و سپاهان پيدا ميکنند.
پرسپوليس يکي از همان تيمهايي است که مديرانش به بازيکنان پول خوب دادند؟
من نميگويم مديران پرسپوليس مشکل ندارند. اگر مديريت پرسپوليس مشکل نداشت يحيي گلمحمدي بعد از قهرماني ابراز ناراحتي نميکرد. مگر ميشود تيمي قهرمان شود و سرمربي آن تيم ناراحت باشد؟ حق با يحيي بود. تيمي که قهرمان ميشود بايد بتواند بازيکنان کليدي خود را حفظ کند. بيرانوند، ترابي و عليپور سه مهره کليدي پرسپوليس رفتند. از نظر من تيمهاي استقلال و پرسپوليس هم همان چالشهاي مديران دولتي را که گفتم، دارند.
نظرتان درمورد حواشي باشگاه استقلال چيست؟ مجيدي با آن شرايط آمد و به شکل بدي هم جدا شد.
استراماچوني و شفر دو مهره خيلي خوب براي فوتبال ما بودند که از باشگاه استقلال جدا شدند. اين دو نهتنها در باشگاه استقلال بلکه در فوتبال ما تاثيرگذار بودند. ولي متاسفانه عدم مديريت، مباحث مالي و از ايندست موضوعات باعث جداييشان شد. درمورد اتفاقاتي که براي فرهاد افتاد واقعا از جزئيات چيزي نميدانم، ازاينرو بهتر است اظهارنظر نکنم.