زندگی پر فراز و نشیب منگ وانژو؛ شاهزاده در بند هواوی
ديجياتو/ «منگ وانژو» آنقدر چهره موفقي از خود به نمايش گذاشته که همه او را جانشين پدر ۷۴ ساله و وارث امپراتوري ميليارد دلاري هواوي مي دانستند، حالا اما ممکن است بقيه عمرش را پشت ميلههاي سرد زندان سر کند. وي در روزهاي اخير و به اتهام تقلب، سوءاستفاده از سيستم بانکداري بين المللي و دور زدن تحريم هاي آمريکا عليه چند کشور راهي بازداشتگاه شد. دستگيري يکي از شاخصترين چهرههاي هواوي در بحبوهه نبرد تجاري ميان چين و آمريکا، باعث شده مقامات پکن براي نجات «منگ وانژو» از چنگال سيستم قضايي غرب به هر دري بزنند. رن ژنگفي هواوي براي مردم چين حکم يک قهرمان ملي را دارد که در برابر غول هاي فناوري دنيا قد علم کرده و به همين خاطر کار تا جايي پيش رفت که دولت اين کشور کانادا را به اقدامات تلافي جويانه در صورت عدم آزادي منگ وانژو تهديد کرد. اما سوال اينجاست که چگونه خانوادهاي فقير از شهري دورافتاده طي چند دهه به لطف فناوري به چهره هاي ملي تبديل شدند. تولد يک اژدها خود کمپاني هواوي داستان زندگي بنيانگذار اين شرکت را «از فرش به عرش» مي داند که به نظر براي فردي که از هيچ به ثروت ۳.۲ ميليارد دلاري رسيده توصيف مناسبي است. «رن ژنگفي»، بنيانگذار اژدهاي فناوري چين در ۲۵ اکتبر ۱۹۴۴ در خانواده اي روستايي و در فقيرترين استان چين به دنيا آمد و دوران ابتدايي تحصيل را در شهري کوهستاني و دورافتاده سپري کرد. او در سال ۲۰۱۵ مدعي شد که در گذشته آنها به خاطر داشتن نمک در خانه ثروتمند محسوب ميشدند. رن علاقه بسياري به مطالعه داشت و در ۱۹ سالگي در انستيتوي مهندسي عمران و معماري مشغول به تحصيل و مطالعه شد. پس از پايان تحصيلاتش مدتي در زمينه مهندسي عمران سرگرم بود اما نهايتا در ۱۹۷۴ به واحد مهندسي ارتش پيوست تا کارخانه فيبر شيميايي Liao Yang را راه اندازي کند. وي پيش از اين با «منگ جون» ازدواج کرده بود که حاصل آن دختري به نام «منگ وانژو» و پسري به نام «رن پينگ» بود. او مراحل ترقي را يکي پس از ديگري طي کرد و از سطح تکنسين به معاون مدير رسيد که در ارتش برابر جايگاه سرهنگ بود. اين عملکرد فوق العاده باعث شد وي به کنفرانس علوم ملي در سال ۱۹۷۸ و دوازدهمين کنگره ملي حزب کمونيست چين در سال ۱۹۸۲ دعوت شود. رن ژنگفي در سال ۱۹۸۳ و پس از منحل شدن واحد نيروهاي مهندسي از ارتش جدا شد تا در سرويس لجستيک «شرکت نفت درياي جنوبي شنژن» مشغول به کار شود. با اين حال اين شغل هم روحيه ماجراجو و جسور ژنگفي را راضي نمي کرد و به همين او تصميم گرفت کمپاني خودش را تاسيس کند. وي با سرمايه ۳ هزار دلاري و کمک چند نفر ديگر اين شرکت را در ۱۹۸۷ تاسيس کرد و سال بعد پست مديرعاملي آن را بر عهده گرفت. سي سال بعد هواوي از زمان تولد در شهر بندي شنژن تا امروز ماجراهاي پر فراز و نشيبي را پشت سر گذاشته اما نهايتا به يکي از بزرگترين تامين کننده هاي تجهيزات مخابراتي دنيا و بازيگران اصلي بازار موبايل تبديل شده است. «منگ وانژو»، دختر ارتشي سابق و کارآفرين کنوني از سال هاي فقر و نداري تا دوران شکوه و عظمت همراه پدر بود اما پله هاي ترقي را با سرعت بسيار بيشتري طي کرد. دليل تفاوت نام خانوادگي وي با پدرش اين است که پس از جدايي والدينش نام خانوادگي مادرش را براي خودش انتخاب کرد. منگ در ۱۹۷۲ به دنيا آمد و فارغ التحصيل مقطع کارشناسي ارشد دانشگاه علم و فناوري هواژونگ است. او پس از اتمام تحصيلات و در سال ۱۹۹۲ در بانک سازندگي چين مشغول به کار شد اما آنطور که خودش مي گويد يک سال بعد و به خاطر تعطيلي شعبه بانک به شرکت پدرش نقل مکان کرد. او در سال ۱۹۹۳ کارش را به عنوان مسئول پذيرش و اپراتور تلفني شروع کرد و در سال هاي پس از آن نيز پست هاي مختلفي را تجربه کرد که اغلب به بخش مالي، مديريت دارايي و حسابداري ارتباط پيدا مي کردند. او در مصاحبه با 21st Century در اين باره گفته است: زماني که شرکت هنوز کوچک بود من به عنوان منشي کار مي کردم و در فروش و برپايي غرفه در نمايشگاه نيز شرکت داشتم. مشاغل اوليه من در هواوي بسيار ابتدايي بود. در سال ۱۹۹۷ به دانشگاه برگشته و تحصيلاتم در کارشناسي ارشد حسابداري را به پايان رساندم. وقتي روياها بزرگتر مي شوند چند سال قبل رن ژنگفي گفته بود که هيچ يک از دو فرزندش صلاحيت لازم براي هدايت هواوي را ندارند، هرچند اين اظهار نظر به نظر چندان با واقعيت تطابق ندارد. به گفته منگ وانژو پس از فارغ التحصيلي براي دومين بار وي در بخش مالي هواوي مشغول به کار شده و تازه دوران حرفه اي او آغاز مي شود. اين متخصص چيني که در غرب با نام «سابرينا» و «کتي منگ» هم شناخته مي شود، در سال ۲۰۰۳ سازمان مالي يکپارچه بين المللي هواوي را پايه ريزي مي کند که از ساختار، فرايندهاي مالي، سيستم هاي مالي و پلتفرم هاي فناوري اطلاعات استاندارد بهره مي برد. منگ دو سال بعد پنج مرکز خدمات اشتراکي را در سراسر جهان تاسيس کرد و همچنين نقش اصلي را در تکميل مرکز پرداخت جهاني شنژن بر عهده داشت. اين مراکز روي کارايي سيستم حسابداري و کنترل کيفيت هواوي تاثير به سزايي داشته و سرويس هاي مالي لازم براي توسعه سريع و پايدار اين شرکت در خارج از چين را فراهم کرد. زندگي خانوادگي وي اما به خوبي داستان کسب و کارش نبوده و او پس از مدتي با داشتن دو بچه از همسر اولش جدا شد. او بعدا با فردي به نام «ليو شيائوزونگ» ازدواج کرد که ابتدا شايع شده بود از مديران هواوي است اما منگ آنرا رد مي کند. حاصل اين ازدواج دو فرزند ديگر بود و حالا اين خانواده در خانه اي ۲۰ ميليون دلاري در «ونکوور» کانادا زندگي مي کنند. منگ وانژو از سال ۲۰۰۷ مسئوليت برنامه هشت ساله همکاري بين هواوي و IBM براي انتقال سرويس هاي مالي يکپارچه (IFS) را برعهده گرفت. اين پروژه نقش عمده اي را در موفقيت هواوي ايفا کرد و در همين زمان بود که اژدهاي چيني نه تنها سيستم هاي داده و قواعد جديد را براي اختصاص منبع توسعه داد، بلکه کنترل هاي داخلي و کارايي عملياتي خود را نيز تا حد زيادي بهبود بخشيد. وي در سال هاي اخير روي پيشرفت مديريت مالي دقيق هواوي متمرکز شده و در پي هماهنگ سازي آنها با طرح هاي توسعه بلند مدت شرکت متبوعش است. وي تا قبل از سال ۲۰۱۳ مصاحبه عمومي انجام نداده بود و هرگز به زندگي شخصيش اشاره نمي کرد اما براي تاکيد بر اهميت ثبات مثال عجيبي از پسرش را ذکر کرده است: زماني پسرم اصلا علاقه اي به شنا نداشت و تقريبا روي زانوهايش به همسرم التماس مي کرد که او را به شنا نفرستند اما ما درخواست او را رد کرديم. حالا پسر من نماينده مدرسهاش در مسابقات شنا است. اوايل امسال هواوي در قالب تغييرات سازماني منگ وانژو را با حفظ سمت مدير مالي به عنوان يکي از چهار معاون رييس هيئت مديره انتخاب کرد. او پيش از اين به عنوان مدير مالي نظارت بر داد و ستدهاي شرکتي با ۱۸۰ هزار نفر پرسنل و درآمد ۴۷ ميليارد دلاري در نيمه اول سال مالي ۲۰۱۸ را بر عهده داشت. اين کمپاني سال گذشته ۱۳.۸ ميليارد دلار از درآمدش را به تحقيق و توسعه اختصاص داد؛ رقمي سرسام آور که با کمک به توسعه چيپست هاي کايرين اين شرکت را از وابستگي به کمپاني هاي آمريکايي خلاص کرده است. او در مصاحبه با روزنامه خبري پکن هم مدعي شد که مراکز مطالعاتي خارج از کشور به وي پيشنهاد تحصيلي داده اند اما مقامات کشور از بيم مهاجرت دائمي به او اجازه خروج از کشور نداده اند. بر اساس اسنادي که پس از دستگيري وانژو به دادگاه ارائه شده منگ وانژو به سرطان تيروئيد مبتلا شده اما به لطف شناسايي سريع اين بيماري و انجام عمل جراحي در سال ۲۰۱۱ وي به صورت کامل درمان شده است. با اين حال وکلاي او مدعي شده اند که منگ به فشار خون بالا و وقفه تنفسي در خواب مبتلا است و به همين خاطر فک و گلويش را به تيغ جراحان سپرده است. شما بازداشت هستيد شايعات بسياري در مورد تکيه منگ بر اريکه مديرعاملي هواوي به جاي پدر ۷۴ سالهاش به گوش مي رسيد اما رن ژنگفي که حالا در کاخي مجلل زندگي کرده و در پي ازدواج با دستيار سابقش «سو وي» به عنوان سومين همسرش است، طي مصاحبه با روزنامه اقتصادي چين مدعي شد که چنين چيزي صرفا به خاطر رابطه قوم و خويشي غير ممکن است چرا که هواوي از روز اول بر اعطاي منصب بر اساس شايستگي بنا شده است. تصوير خانواده وانژو که در آن چهره اعضاي ديگر به خاطر مسائل امنيتي ناواضح شده است را در گالري مي بينيد. فارغ از اينکه سخنان آقاي ژنگفي تا چه حد صادقانه بوده حالا بازداشت وانژو در کانادا روياي مديرعاملي هواوي را به يک سراب تبديل کرده است. مشکلات قضايي منگ وانژو به بازرسي هاي بلند مدت آمريکا به نقش هواوي در دور زدن تحريم اين کشور عليه ايران، کره شمالي و کوبا مربوط مي شود. بر اين اساس وانژو بين سال هاي ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ به عنوان مدير کمپاني هنک کنگي Skycom تجهيزات کمپاني آمريکايي HP را به شبکه مخابراتي ايران فروخته است. ظاهرا کمپاني هنگ کنگي Skycom در واقع زير مجموعهاي پنهاني از هواوي است اما شرکت چيني رابطه بين آنها را داد و ستدي معمولي عنوان کرده است. علاوه بر اين هواوي تاکيد کرده که کسب و کارش در ايران کاملا مطابق با قوانين و مقررات بوده است. علي رغم اينکه خانم وانژو از تابعيت کشور خارجي برخوردار نيست اما مقامات آمريکايي پي برده اند که وي حداقل ۴ پاسپورت چيني و ۳ پاسپورت هنگ کنگي دارد. اگرچه مقامات هنگ کنگي اين ادعا را رد کرده اند اما وي بين سال هاي ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ با پاسپورت هاي مختلف ۳۳ بار به آمريکا وارد شده است. کمپاني فناوري Skycom سال گذشته توسط اعضاي آن و تحت نظارت بين المللي BDO منحل شد. چين تمام توان خود را براي آزادي منگ وانژو به کار بسته و حتي براي تحت فشار قرار دادن کانادا يکي از شهروندان سرشناس اين کشور را بازداشت کرده و علاوه بر اين طرف مقابل را به اقدامات تلافي جويانه تهديد کرده است. با اين حال به نظر مي رسد که اين اقدامات تاثيري روي عزم سيستم هاي قضايي کانادا و آمريکا نگذاشته و در صورت اثبات گناهکار بودن ممکن است وانژو با ۳۰ سال زندان روبهرو شود. در حالي که هنوز حکم نهايي مدير مالي هواوي مشخص نشده دادگاهي در چين عرضه برخي مدل هاي آيفون را ممنوع کرده و يکي از تامين کنندههاي هواوي نيز کارکنانش را تهديد کرده که در صورت استفاده از آيفون جريمه خواهند شد.