چین در سالهای آتی به پیشگام تحقیقات هوش مصنوعی تبدیل میشود
زوميت/ هوش مصنوعي يکي از زمينههاي تحقيقاتي پرطرفدار علوم جديد محسوب ميشود. در سالهاي اخير، محققان چيني فعاليتهاي گستردهاي در اين حوزه داشتهاند. شرکت تحقيقاتي Elsevier در جديدترين گزارش خود به اين نکته اشاره کرده که چين درصورت حفظ روند فعلي تحقيقات، تا چهار سال آينده جاي اروپا در تحقيقات حوزهي هوش مصنوعي و مقالههاي منتشرشده در اين حوزه را خواهد گرفت. گزارش اخير مؤسسهي الزوير نشان ميدهد آمريکا بهعنوان ميزبان شرکتهاي بزرگ فناوري همچون گوگل و آمازون و فيسبوک، در جذب استعدادهاي هوش مصنوعي موفق بوده است. درواقع، تحقيقات در آمريکا از حالت دانشگاهي به مراکز تحقيقات تجربي در شرکتهاي بزرگ فناوري تغيير يافت. شايان ذکر است در سال ۲۰۰۴، چين ازلحاظ تعداد مقالههاي منتشرشده جاي آمريکا را گرفت. در بخشي از گزارش مؤسسهي الزيور دربارهي پيشرفت تحقيقات هوش مصنوعي (AI) در چين آمده است: چين اميد دارد در حوزهي هوش مصنوعي به پيشگام جهان تبديل شود. اميدواري آنها نيز با سياستهاي ملي بلندپروازانه پشتيباني ميشود. افزايش محققان هوش مصنوعي و استعدادهاي فعال در اين بخش نيز نويد فضاي تحقيقاتي جذابي را در اين کشور ميدهد. تحقيقات هوش مصنوعي در چين در حوزههايي همچون بينش کامپيوتري متمرکز است. البته، آنها تحقيقات اختصاصي پردازش زبان و صدا را در تحقيقات خود نشان نميدهند. شايد دليل اصلي اين امر، انجام تحقيقات اين حوزه در سازمانهاي امنيتي چين باشد که طبيعتا مقالههاي علمي منتشر نميکنند. درزمينهي شرکتهاي فعال در بحث تحقيقات هوش مصنوعي در چين، علاوهبر افزايش فعاليت شرکتهاي بزرگي همچون بايدو و تنسنت، سرمايهگذاريهاي درخورتوجهي در شرکتهاي نوپاي اين حوزه ميشود. بهعنوان مثال، در ابتداي هفتهي جاري خبري منتشر شد که براساس آن، شرکت مادر ++Face، يعني Megvii، برنامهي جذب سرمايهي ۵۰۰ميليوندلاري دارد. اين شرکت هماکنون ۳.۵ميليارد دلار ارزشگذاري شده است. گزارشهايي از مؤسسهي Future Today Institute و گزارش ساليانهي Internet Trends Report نشان ميدهد سلطهي چين بر حوزهي هوش مصنوعي درحالافزايش است. کارشناسان شناختهشدهاي همچون دکتر کايفو لي و کي لو، مديرعمليات سابق بايدو نيز اعتقاد دارند ابتکارات چينيها در حوزهي هوش مصنوعي در سالهاي آتي، ديگر مناطق جهان را در سالهاي آتي پشتسر خواهد گذاشت. کي لو سالهاي زيادي در پستهاي مديريتي در شرکتهاي بزرگ فناوري آمريکا و چين مشغول به کار بوده است. اگرچه چين ازلحاظ تعداد مقالههاي منتتشرشده رشد مناسبي کرده، در بحث ارجاعدادن به مقالهها ازطرف محققان همکار، آمار خوبي منتشر نميشود. محققان گزارش الزوير اعتقاد دارند اين روند احتمالا نشاندهندهي تأثيرگذاري منطقهاي و نه جهاني مقالههاي چينيها خواهد بود. در آمارهاي جهاني، تعداد مقالههاي منتشرشده در حوزهي هوش مصنوعي در پنج سال گذشته، افزايش ۱۲.۹درصدي را ثبت کرده است. همچنين، مخزن مقالههاي علمي آنلاين، يعني آرکايو (arXiv)، افزايش ۳۷درصدي را در حوزههاي هستهاي هوش مصنوعي، همچون پردازش زبان يا بينش کامپيوتري نشان ميدهد. پس از آمريکا و چين، هند در رتبهي سوم مقالههاي منتشرشده در حوزهي هوش مصنوعي قرار دارد. آلمان و ژاپن در رتبههاي بعدي قرار دارند. گفتني است ايران در رتبهي نهم ردهبندي اين حوزه قرار دارد و در اين رتبه با کشورهايي همچون فرانسه و کانادا همتراز است. در بخش دستهبندي مقالههاي منتشرشده، حوزههايي همچون يادگيري ماشين، استدلال احتمالاتي، بينش کامپيوتري و شبکههاي عصبي رتبههاي برتر را ازآنِ خود کردهاند. در رتبهبندي برترين مناطق جهان در بحث تحقيقات هوش مصنوعي، اروپا در رتبهي اول قرار دارد. گزارشهاي منتشرشده از اين قاره نيز نشان ميدهد برنامهها براي هماهنگي بيشتر بخشهاي فناوري با مؤسسات علمي ادامه دارد تا با چين و آمريکا، رقابت جديتري شکل بگيرد.