زوميت/ راه حلهاي طبيعي مانند پيشگيري از جنگلزدايي و احياي جنگلها ميتوانند به شکل قابل توجهي به جذب کربن دياکسيد و پيشگيري از فجايع زيستمحيطي کمک کنند.
آخرين گزارش IPCC (هيئت بين دولتي تغييرات آب و هوايي) با اشارهي مستقيم به فاجعهي تغييرات آبوهوايي ميگويد:
براي پيشگيري از فاجعهي زيستمحيطي بر اثر افزايش دماي دو درجهاي کل سيارهي زمين، همين امروز بايد با تغييرات آبوهوايي بپردازيم.
تغييرات آبوهوايي تا کنون تأثيرات زيادي بر آسيبپذير قشر مردم دنيا از جمله جوامع روستايي و فقير و جوامع ساحلي گذاشتهاند؛ زندگي اين افراد به شدت به کشاورزي و زمينهايشان وابسته است. تغييرات آبوهوايي يکي از دلايل عمدهي فجايع آبوهوايي مثل طوفانها، گردبادها، سيلاب، خشکسالي، آتشسوزي و بحرانهاي ديگر هستند.
هدف حاميان محيط زيست و سياستمداران استفاده از فناوري يا سياستگذاريهايي مثل وضع ماليات کربني براي کاهش مصرف سوختهاي فسيلي است. البته اين طرحها براي کاهش نشر گازهاي کربني انساني ضروري هستند (تنها ۱۰۰ شرکت سوخت فسيلي را ميتوان عامل ۷۱ درصد نشر کربني دانست). به همين دليل در توافق پاريس (که ۱۸۱ کشور جهان آن را امضا کردهاند) به شدت بر کاهش نشر کربني مرتبط با سوختهاي فسيلي تأکيد شده است.
با وجود تأکيد بينالمللي بر سوختهاي فسيلي، قدرتمندترين و بهينهترين فناوري جذب کربني در سطح دنيا ناديده گرفته شده است: جنگلها. بر اساس پژوهشهاي علمي اخير جنگلها و ديگر راهحلهاي آبوهوايي طبيعي به دليل خاصيت ذخيرهسازي گاز کربن و تفکيک آن تأثير زيادي بر کاهش تغييرات آبوهوايي دارند. با راهحلهاي آبوهوايي طبيعي ميتوان تا ۳۷ درصد به هدف تغييرات آبوهوايي رسيد؛ اما اين در حالي است که تنها ۲.۵ درصد روي اين بخش سرمايهگذاري شده است.
آلمان: جنگلي که در يک معدن متروک زغالسنگ توسعه يافته است.
قدرت جنگلها براي ذخيرهسازي کربندياکسيد از طريق فرآيندهاي سادهي رشد خارقالعاده است. يک درخت ميتواند بهصورت ميانگين ۲۱ کيلوگرم کربن دياکسيد را در طول يک سال ذخيره کند. بر اساس پژوهشهاي اخير، درختهاي بکر قادر به ذخيرهسازي نشرهاي کربن دياکسيد کل کشورهايي مثل پرو و کلمبيا هستند.
به همين دليل سياستگذارها و رهبران کسبوکار بايد سياستها و محرکهاي جاهطلبانهاي را براي پيشگيري از جنگلزدايي اعمال کنند، جنگلها را احيا کنند و از مديريت پايداري احياي جنگلها در جهت مبارزه با تغييرات آب و هوايي حمايت کنند. محافظت از جنگلها علاوه بر پايداري آبوهوا مزاياي ديگري از جمله توليد اکسيژن، تصفيهي آب و حمايت از تنوع زيستمحيطي را هم به دنبال دارد. مردم جهان نهتنها براي آبوهواي پاک، اکسيژن و دارو به جنگلها نياز دارند بلکه زندگي روزمرهي آنها نيز به جنگلها وابسته است.
متأسفانه با وجود تعهدات شرکتها و دولتها براي مبارزه با جنگلزدايي، هنوز هم بسياري از جنگلها براي توليد منابع و مواد غذايي به زمينهاي کشاورزي تبديل ميشوند. با افزايش کربن دياکسيد موجود در جو، کاهش نشر نامناسب اين گاز و افزايش نسبتهاي بالاي جنگلزدايي نياز به اقدامات فوري براي اجتناب از بدترين آثار تغييرات آب و هوايي بيشازپيش احساس ميشود.
حالا زمان افزايش سرمايهگذاري و توجه به احيا و محافظت از جنگلها رسيده است. براي اين کار در ابتدا بايد مشکلات عمدهي آبوهوايي را حل کرد. براي مثال، افزايش پوشش درختي ميتواند به حل مشکل امنيت غذايي در بسياري از نواحي کمک کند.
درختها ميتوانند به بهبود توليد مزرعه کمک کنند و از طريق فروش ميوه، آجيل يا چوب منبع درآمد ديگري را براي کشاورزها فراهم کنند؛ تمام اين فرآيندها بر ذخيرهسازي کربندياکسيد تأثيرگذار هستند. بر اساس تخمينها افزايش سرمايهگذاري در زمينهي توسعهي جنگلهاي زراعي ميتواند منجر به ذخيرهسازي کربن تا سقف ۹.۲۸ گيگاتن و صرفهجويي ۷۹.۸ ميليارد دلاري تا سال ۲۰۵۰ شود. در مناطقي که توسعهي پوشش درختي در مقياس بزرگ دشوار است توسعهي جنگلهاي زراعي توافق خوبي است.
احياي چشماندازهاي طبيعي ميتواند سالانه منجر به جذب ۱.۷ گيگاتن کربن شود
در مناطق روستايي کمتر توسعهيافته (به ويژه بخشهاي حارهاي) برنامههاي مديريت جنگلداري پايدار ميتواند منجر به کاهش فقر شود. براي مثال جنگلهاي منطقهي پيتن گواتمالا در طي ۱۴ سال گذشته نرخ جنگلزدايي را به صفر نزديک کردهاند درحاليکه در مناطق حفاظتشده و موقتي اين مقدار به دوازده درصد ميرسد. کسبوکارهاي متمرکز بر توسعهي جنگل، منجر به بهبود و توسعهي مدرسه و بيمارستان هم خواهند شد. خارج از اين محدوده نرخ جنگلزدايي ميتواند تا ۲۰ برابر هم افزايش پيدا کند.
با احياي چشماندازهاي طبيعي ميتوان سرمايهگذاري در خدمات اکوسيستمي و ذخيرهي کربني را هم افزايش داد. به نقل از اتحاديهي بينالمللي حفظ منابع طبيعي، احياي چشماندازهاي طبيعي ميتواند سالانه منجر به ذخيرهي ۱.۷ گيگاتني کربن شود. پروژههاي احياي جنگلها ميتواند رابطهي مثبتي با سيستمهاي انساني داشته باشد (احياي جنگلها فرصتهاي اقتصادي جديدي را به وجود خواهد آورد).
پروژههاي خوبي مانند چالش بُن در اين زمينه اجرا شده است. رهبران ۵۶ کشور جهان اين چالش را با هدف احياي جنگلها و بازيابي ۱۵۰ ميليون هکتار منظرهي طبيعي تا سال ۲۰۲۰ راهاندازي کردهاند. بسياري از دولتها و گروهها بر اساس بيانيهي نيويورک در رابطه با جنگلها (New York Declaration on Forests) براي مبارزه با جنگلزدايي همپيمان شدهاند. در بخش خصوصي، عمومي هم هدف Cocoa and Forests Initiative در ساحلعاج و غنا پيشگيري از نابودي جنگلهاي کاکائو است. Cocoa and Forest Initiative پيماني ميان کشورهاي توليدکنندهي کاکائو از جمله ساحلعاج، غنا و کلمبيا و شرکتهاي پيشتاز توليدکنندهي کاکائو و شکلات است.
در ماه دسامبر رهبران جهان براي مذاکرات سالانهي آب و هوايي سازمان ملل گرد هم ميآيند، اين نشست زمان مناسبي براي اقدامات منسجم در رابطه با جنگلها و ديگر راهحلهاي آبوهوايي طبيعي است. حالا رهبران جهان با افزايش سرمايهگذاري بر راهحلهاي طبيعي و اثباتشده ميتوانند به منافع زيادي در بلندمدت دست پيدا کنند. با افزايش پروژههاي درختکاري و احياي جنگل، جنگلداري پايدار و پيشگيري از جنگلزدايي از طرق کشاورزي و محصولات مجاز افزايش خواهد يافت.
بازار