دلیل اصلی مقابله آمریکا با هواوی چیست؟
زوميت/ چرا هواوي تا اين اندازه در ايالات متحده به مشکل برخورده است؟ دليل مخالفت دولتمردان آمريکايي با فعاليت هواوي در آمريکا و همچنين خاک متحدان اين کشور چيست؟ واقعا دليل اصلي اين همه تلاش براي محدود کردن فعاليت اين شرکت چيني چيست؟ مدتي است اخبار مختلفي درمورد منازعات تجاري ميان آمريکا و شرکت چيني هواوي در رسانههاي مختلف منتشر ميشود. واقعا چرا آمريکا تا به اين حد نسبت به يک شرکت چيني برخورد جدي نشان ميدهد؟ مگر هواوي به چه فناوري دسترسي دارد که باعث بهوجود آمدن چنين واهمهي شديدي از سوي آمريکا شده است؟ اين مطلب به توضيح پنج نکتهي کليدي و مهم دربارهي نسل آتي فناوري اتصال به شبکهي بيسيم اينترنت يعني شبکهي 5G ميپردازد که ميتواند تاحدي زيادي علت تنشهاي بين ايالات متحده و چين را نشان دهد. در يک برههي زماني دو ابرقدرت بزرگ جهان با فناوريهاي هستهاي قصد داشتند جهان را به تسخير خود در آورند. اما امروز اوضاع تغيير کرده و چين و آمريکا در حال کشمکش و رقابت براي دست يافتن به جديدترين تکنولوژيهاي ارتباطي هستند که شامل حوزهي اينترنت اشيا و دست يافتن به فناوري ارتباط انواع گجتهاي هوشمند و لوازم خانگي به اينترنت است. بخش اعظم منازعات بين آمريکا و چين، به تجهيزات مخابراني شرکت چيني هواوي مربوط ميشود. آمريکاييها ادعا ميکنند غول فناوري چيني تهديدي براي امنيت اين کشور محسوب ميشود. چندي قبل درکنار منازعات تجاري، صحبت از سرقت فناوريهاي ايالات متحده آمريکا توسط چين شد. آمريکا معتقد است، غول بزرگ فناوري اسرار تجاري اين کشور را دزديده و قصد دارد براي دولت و ارتش چين جاسوسي کند. اما هواوي اين اتهامات را رد ميکند و از حقوق خود در حوزهي حفظ حريم خصوصي و امنيت دفاع ميکند. پيشتر بنيانگذار هواوي اعلام کرد که ما جاسوس چين نيستيم. از سوي ديگر، متحدان ايالات متحده از جمله بريتانيا، نيوزيلند، استراليا، کانادا، آلمان و ژاپن نيز محدوديتهايي براي استفاده از تجهيزات مخابراتي هواوي اعمال کردند. پيشتر دولت آمريکا خطاب به متحدانش گفته بود که محصولات هواوي را کنار بگذاريد. در آذرماه ۱۳۹۷ گفته شد که کشورهاي اروپايي نيز روابط تجاري را با هواوي قطع ميکنند. درکنار تمام تيترهاي داغ خبري در مورد منازعات آمريکا و هواوي، جاي اين سؤال باقي ميماند، واقعا شبکهي 5G چه کارايي دارد و چرا آمريکا نسبت به اين فناوري چنين واکنش تندي را نشان ميدهد و در اصل علت ترس ايالات متحده از فناوري 5G چيست؟ پنج نکتهي مهم در مورد فناوري نسل آتي اتصال به اينترنت حائز اهميت است که در ادامه به مرور آنها ميپردازيم: شبکه اينترنت 5G چيست؟ شبکهي اينترنت 5G قابليت اتصال به کليهي تجهيزات و دستگاهها را دارد. از اتومبيلهاي خودران گرفته تا کليهي لوازم خانگي بدون نياز به سيم و کابل و ازطريق اتصال بيسيم ميتوانند به شبکهي 5G متصل شوند. انتظار ميرود شبکهي 5G پهناي باندي تا ۲۰ گيگابيت در ثانيه داشته باشد و امکان دانلود سريع محتواهاي ويدئويي با کيفيت بالا را در کمترين زمان فراهم ميکند. همچنين نسل بعدي اتصال به شبکهي اينترنت بيسيم در سيستمهاي مبتني بر واقعيت مجازي و واقعيت افزوده نيز کاربرد دارد. انتظار ميرود اولين گوشي هوشمند با قابليت اتصال به شبکهي 5G ازطريق زيرساختهاي مخابراتي لازم، در سال جاري ميلادي به بازار عرضه شود. اما بهنظر ميرسد براي بهرهبرداري از تمامي قابليتهاي اين شبکهي بيسيم، بايد چند سال صبر کنيم. علت برتري شبکهي بيسيم 5G چيست؟ شبکههاي 5G در دو فرکانس متفاوت عمل ميکنند. در يک حالت، فرکانسي مشابه شبکهي 4G و شبکهي Wi-Fi فعلي دارند، اما با استفاده از کانالهايي با پهناي باند بيشتر و طراحي کد کارآمدتر و بهينهتر ميتوانند سرعتي در حدود ۲۵ تا ۵۰درصد بالاتر را ارائه دهند. در حالت دوم، شبکههاي 5G از فرکانسهاي بالا با امواج با طول موج ميليمتري کار ميکنند که ميتواند دادهها را با سرعت بيشتري، هرچند در فاصلههاي کمتر انتقال دهند. از آنجايي که امواج با طول موج ميليمتري در فاصلههاي کوتاه افت ميکنند، شبکهي 5G به فرستندههاي بيشتري نياز دارد. بسياري از فرستندهها، گاهي فقط چند ده متر از يکديگر فاصله دارند. دستگاههاي ارتباطي از قبيل گجتهاي اينترنت اشيا همچون دستگاههاي کنوني ارتباطي بين اين دستگاهها قرار گرفته و ارتباط خواهند داشت. براي افزايش پهناي باند، سلولهاي 5G از فناوري massive MIMO (سيستم چند ورودي، چند خروجي) استفاده ميکنند. اين فناوري به صدها آنتن اجازه ميدهد تا بهصورت موازي کار کنند و همين امر باعث افزايش سرعت ميشود و زمان اتصال را به حدود يک ميليثانيه (از حدود ۳۰ميليثانيه در اتصال به شبکهي 4G) کاهش ميدهد. همچنين باعث ميشود تا دستگاههاي بيشتري بتوانند به اين شبکه متصل شوند. درنهايت، فناوري ديگري به نام فول داپلکس (full duplex) است که سيگنال از بيش از پيش تقويت ميکند و به فرستندهها و دستگاهها اجازه ميدهد تا همزمان بتوانند سيگنال را در همان فرکانس، دريافت و ارسال کنند، در نتيجه فرآيند ارسال و دريافت با سرعت بالاتري انجام ميشود. براي استفاده از اين فناوري از مدارهاي مخصوصي استفاده ميشود که باعث تداخل سيگنالهاي ورودي و خروجي نميشود. پيشتر در مقالهي 5G چيست و چه کاربردهايي دارد؟، فناوري فول داپلکس توضيح داده شده است. خطرات امنيتي اتصال به شبکهي 5G چيست؟ يکي از مهمترين مسائل امنيتي شبکهي 5G، ميزان گستردگي آن است. نسل بعدي شبکهي اتصال به اينترنت بيسيم در عمل قرار است چه نوع پوششدهي داشته باشد. انتظار ميرود شبکهي 5G، جايگزين مناسبي براي اتصال بهشبکهي با سيم باشد و بتواند بسياري از دستگاهها از جمله لوازم خانگي و ماشينهاي صنعتي را به اينترنت متصل کند. انتظار ميرود حتي اتومبيلهاي خودران، رباتهاي صنعتي و دستگاهها و تجهيزات بيمارستاني، باتوجهبه پهناي باند شبکهي 5G بتوانند هميشه به اينترنت متصل باشند و حتي دچار قطعي نشوند. بيشک هر فناوري جديدي در ابتداي راه، آسيب پذيريهاي امنيتي خودش را دارد. محققان اروپايي قبلا چنين نقاط ضعفي را در مورد شبکهي 5G شناسايي کردهاند که بهعنوان مثال ميتوان به وجود مشکلات امنيتي در زمان تبادل کليدهاي رمزنگاري در شبکههاي 5G اشاره کرد. باتوجه به اينکه دستگاههاي بسياري به شبکهي نسل جديد بيسيم ميتوانند متصل شوند، سرقت دادهها و حملههاي هکري که امنيت کاربران را برهم ميزند، ميتواند تاثيري بسيار وسيعتر و گستردهتر داشته باشد. از آنجايي که شبکهي 5G بايد با شبکههاي 4G، 3G و Wi-Fi موجود سازگاري داشته باشد، از اينرو برخي از کاستيها و مشکلات امنيتي شبکههاي قديمي به نسل جديد شبکهها انتقال مييابد. بايد اين نکته را نيز در نظر داشت که بعضا با استفاده از شبکههاي مش، کنترل مرکزي نيز از دسترس خارج ميشود. انتظار ميرود شاخهي امنيت اطلاعات GCHQ بريتانيا طي هفتههاي آينده، مسائل مربوطبه حفظ امنيت فناوريهاي هواري را مشخص کند که احتمالا شامل اتصال به شبکههاي 4G نيز ميشود. در شبکهي 5G، لايهي نرمافزاري کنترلي، کمک ميکند تا اتصالي بدون حفرهي امنيتي در اختيار داشته باشيم که ميتواند شبکههاي مجازي ايجاد کند و ويژگيهاي جديدي ارائه دهد. براي مثال، اپراتور شبکه قادر است شبکهي 5G خصوصي براي بانک ايجاد کند تا بانک بتواند از قابليتهاي شبکهي خصوصي براي تأييد هويت کاربران اپليکيشن خود کمک بگيرد. البته اين لايهي نرمافزاري، مسيرهاي جديدي را براي اپراتور شبکهي که قصد سوء استفاده و دستکاري دادهها را دارد، فراهم ميکند. حتي ممکن است مسيرهاي جديدي براي حملهي هکري فراهم سازد. اين در حالي است که باگهاي سختافزاري نيز ميتوانند کاري کنند تا کاربران بين شبکههاي مجازي تغيير موقعيت بدهند و امکان سرقت دادهها و دزدي اطلاعات فراهم خواهد شد. آيا شبکهي 5G از امنيت لازم برخودار خواهد شد؟ گاهي نگرانيهاي امنيتي، تصوير دلنشين فناوريهاي نوين را مخدوش ميکند، ولي فناوري همواره راهکارهاي جديدي براي مقابله با چنين تهديدهايي ارائه ميدهد. استفادهي دقيق از رمزنگاري ميتواند به ايمني ارتباطات کمک کرده و از دادههايي که ازطريق سيستمهاي مختلف و ازطريق شبکههاي مجازي منتقل ميشوند، محافظت کند. حتي رمزنگاري دقيق ميتواند از شرکتهايي که داراي سختافزار هستند نيز محافظت کند. چنين کدهاي برنامهنويسي ميتواند از پارازيت،، همچنين اسنوپينگ و هک کردن جلوگيري کند. در دو مقالهي پژوهشي، مروري بر خطرات امنيتي شبکهي 5G و همچنين راهکارهاي بالقوهي مبارزه با چنين تهديدهاي امنيتي اشاره شده است: مقالهي اول: امنيت شبکهي 5G: آناليز تهديدها و راهکارها (فايل پيدياف) مقالهي دوم: امنيت شبکههاي بيسيم موبايل 5G (فايل پيدياف) موريل مدارد، مسئول پروژهي گروه ارتباطات امن و کدينگ شبکه در MIT معتقد است: «اگر کارتان را درست انجام دهيد، شبکهي قويتري دراختيار خواهيد داشت.» علت نگرانيهاي فعلي در مورد شبکهي 5G هواوي چيست؟ هواوي، بهعنوان بزرگترين تأمين کنندهي تجهيزات مخابراتي شبکه در جهان و دومين توليدکنندهي بزرگ گوشيهاي هوشمند، موقعيتي خاصي دارد و ميتواند سهم بزرگي از بازار 5G را که ارزشي معادل ۱۲۳ ميليارد دلار در عرض پنج سال، از آن خود کند. ممنوعيتهاي تجاري براي استفاده از تجهيزات مخابراتي هواوي در بازارهاي غربي، ميتواند ميدان را براي ساير رقباي بازار باز کند. هرچند نگرانيهاي امنيتي و قانوني در مورد شبکهي 5G را نيز نميتوان ناديده گرفت. با چنين شرايط پيچيدهاي اگر شرکتي بتواند در چنين فضايي بر همهي فشارها پيروز شود، کار سادهاي نيست. بهنظر ميرسد دولت آمريکا تصميم خودش را گرفته است و استفاده از تجهيزات مخابراتي شبکهي 5G يک شرکت چيني را تهديد بزرگي براي خود ميداند. تمرکز و توه بيش از حد آمريکا روي شرکت هواوي، اهميت شبکهي 5G، پيچيدگيهاي مربوطبه آن و چالشهاي امنيتي مربوطبه اين فناوري را بيشتر نشان ميدهد و ظاهرا يک شرکت چيني در نظر دارد بازيکن اصلي چنين ميدان پيچيدهاي باشد. باتوجهبه اينکه شرکتهاي چيني درنهايت بايد به دولت چين پاسخگو باشند، نميتوان ارتباط بين هواوي و ارتش چين، فعاليتهاي سايبري را بهصورت کلي ناديده گرفت. از سوي ديگر روابط تنگاتنگ بين بخش خصوصي صنعت و دولت چين، يکي از موضوعات مورد توجهي است که نميتوان ناديده گرفت. از سوي ديگر جنگ تجاري آمريکا با هواوي نشاندهندهي ميزان اهميت فناوري جديد در بازار رقابتي است و نميتوان منکر موضوعاتي همچون جنگ قدرتهاي اقتصادي و حتي امنيت بينالمللي شد.