رقیبی که اینستاگرام را به وحشت انداخته است

دنياي اقتصاد/ در ميان صدها شرکت و استارت‌آپي که قدم به عرصه وجود گذاشته‌اند، کمتر پيش آمده که شرکتي بتواند مانند استارت‌آپ چيني بايت‌دنس (ByteDance)، خالق اپليکيشن تيک‌‌تاک (TikTok)، مسير رشد و محبوبيت را با چنين سرعتي بپيمايد. «تيک‌‌تاک» طي دو سال توانست خود را به جايگاهي برساند که اکنون از آن به عنوان رقيبي براي اينستاگرام، نت‌فليکس، يوتيوب، اسنپ‌چت و حتي فيس‌بوک ياد مي‌کنند. اين اپليکيشن توانست در بيش از ۱۵۰ کشور دنيا که به ۷۵ زبان صحبت مي‌کنند، بيش از يک ميليارد دانلود را براي خود ثبت کند. با کمک اين اپليکيشن، کاربران مي‌توانند ويدئوهاي کوتاه خود را در حالت‌ها و با افکت‌هاي مختلف تهيه کرده و در شبکه‌هاي اجتماعي با ديگر کاربران جهاني به اشتراک بگذارند. محيط کار با اين نرم‌افزار به گونه‌اي طراحي شده که نيازي به ترجمه ندارد و استفاده از آن بسيار آسان است. اين ويژگي، برگ برنده تيک‌‌تاک در مقايسه با نرم‌افزارهاي مشابه چيني همانند «وي‌چت» يا «تنسنت» محسوب مي‌شود. در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم استراتژي تيک‌‌تاک ژانگ ييمينگ (Zhang Yiming)، بنيانگذار استارت‌آپ بايت‌دنس به همراه تيم خود در طراحي تيک‌‌تاک نشان داد که مي‌توانند علاوه بر بازار چين، در يک بازار بين‌المللي نيز با ديگر شرکت‌هاي فعال، رقابت کنند. گفتني است نهادهاي قانونگذار در چين قوانين سفت و سختي را پيش‌روي شرکت‌هاي آمريکايي قرار مي‌دهند و دسترسي مردم اين کشور به وب‌سايت‌ها و شبکه‌هاي اجتماعي را مسدود مي‌کنند. اما ژانگ ييمينگ، استراتژي مناسبي را براي تيک‌‌تاک برگزيد؛ به اين معني که وي دو نسخه از اين اپليکيشن را توليد کرد که يک نسخه براي چيني‌ها و متناسب با بازار اينترنت اين کشور توليد و نسخه ديگر براي کاربراني از سراسر جهان طراحي شد. اين استراتژي و راهکار خلاقانه مي‌تواند الگويي براي ديگر استارت‌آپ‌ها و شرکت‌هايي باشد که به‌دنبال جذب کاربراني از سراسر جهان هستند، به‌ويژه شرکت‌هايي که مي‌خواهند از جمعيت ميلياردي چين نهايت استفاده را ببرند و با اين روش مي‌توانند نسخه‌اي از اپليکيشن خود را همسو با قوانين و مقررات اين کشور طراحي کنند. ژانگ که سابقه کار در شرکت مايکروسافت را دارد و يکي از کارآفرينان برجسته چين به شمار مي‌رود، از همان اولين روزهايي که خود را در دنياي آي‌تي پيدا کرد، روياي راه‌اندازي شرکتي بزرگ و بي‌حدومرز را در سر مي‌پروراند. او که اکنون تنها ۳۶ سال دارد، جزو نسل جديدي از چهره‌هاي تاثيرگذار چين به حساب مي‌آيد که به‌دنبال ادامه دادن راه بزرگاني همچون «جک ما» بنيانگذار علي‌بابا، «رابين لي» بنيانگذار بايدو و «پوني ما» موسس تنسنت است. در حال حاضر، ارزش شرکت تحت هدايت ژانگ يعني بايت‌دنس، حدود ۷۸ ميليارد دلار برآورد شده است. بايت‌دنس، حمايت شرکت‌هايي همچون Sequoia از چين، Softbank Group از ژاپن، KKR از آمريکا، Hillhouse از چين و Sig Asia را پشت سر خود مي‌بيند. اگرچه بايت‌دنس توانسته در چين، اعتماد نهادهاي رگولاتوري را به‌دست آورد، اما کار اين شرکت در عرصه بين‌المللي بسيار سخت است؛ چرا که بنا به دلايلي همچون مسائل امنيتي و مشکلاتي که براي شرکت‌هاي چيني مانند هوآوي در راه‌اندازي نسل پنجم شبکه ارتباطي يا همان ۵G به‌وجود آمده، در معرض مسدود شدن و محدوديت‌هاي زيادي قرار دارد. در آگوست ۲۰۱۲، يعني ۵ ماه بعد از را‌ه‌اندازي استارت‌آپ بايت‌دنس، ژانگ اولين اپليکيشن موبايلي خود را تحت عنوان Toutiao که با نام Headlines نيز شناخته مي‌شود، ايجاد کرد. اين اپليکيشن از فناوري هوش مصنوعي بهره مي‌برد و محتواي خبري به روز را در اختيار کاربران قرار مي‌دهد. در سال ۲۰۱۶ نيز، ژانگ از اپليکيشن ديگري به نام Fouyin ويژه اشتراک ويدئو براي کاربران چيني پرده برداشت و يک سال بعد تيک‌‌تاک را براي استفاده کاربران ديگر کشورهاي جهان توسعه داد. در همان سال، بايت‌دنس چيزي حدود ۹۰۰ ميليون دلار را براي خريد يکي از اپليکيشن‌هاي فعال در اين زمينه به نام Musical.ly پرداخت کرد. نزديک به ۲۰۰ ميليون کاربر در جهان از اين کاربر استفاده مي‌کردند. بنابراين، تيک‌‌تاک توانست با تکيه بر فناوري هوش مصنوعي و استفاده از نوآوري‌هاي به‌کار رفته در اپليکيشن Musical.ly، نگاه کاربراني از سراسر جهان را به خود جلب کند. در آگوست ۲۰۱۸، شرکت بايت‌دنس با ترکيب اپليکيشن Musical.ly و تيک‌‌تاک، يک اپليکيشن واحد را ‌با عنوان تيک‌‌تاک روانه بازار کرد و جالب آنکه ظرف سه ماه توانست، بالغ بر ۳۰ ميليون کاربر را به نصب و استفاده از اين اپليکيشن ترغيب کند. محيط کار با اين نرم‌افزار بسيار ساده و کاربرپسند طراحي شده و قادر است با توجه به سابقه استفاده کاربر از اين برنامه و عادت‌هاي وي در مشاهده ويدئوها، پيشنهادهايي را به وي ارائه مي‌دهد. تيک‌‌تاک از طريق آگهي‌ها و فروش محصولات مجازي همچون ايموجي‌ها و استيکرها به کاربران، درآمد کسب مي‌کند. گزارش‌ها نشان مي‌دهد که تيک‌‌تاک توانسته در کشورهاي کمتر توسعه‌يافته، مناطق محروم چين و هند و به طور کل، کشورهايي که کاربران براي دسترسي به برخي اپليکيشن‌ها با محدوديت‌هايي مواجهند، با استقبال خوبي مواجه شود. ژانگ در استفاده از فناوري نوظهور هوش مصنوعي در اين اپليکيشن نيز بسيار مصمم است و اعلام کرده که هدف اين شرکت استفاه از قدرت هوش مصنوعي و کمک گرفتن از رشد اينترنت موبايل براي به‌وجود آوردن تحولي عظيم در نحوه مصرف و دريافت اطلاعات توسط کاربران است. در تيک‌‌تاک از الگوريتم‌هايي مبتني بر هوش مصنوعي استفاده مي‌شود که تجربه نسبتا شخصي را از کار با اين اپليکيشن براي هر کاربر فراهم مي‌کند و اين روش‌ها، با آنچه که توسط شرکت‌هاي فيس‌بوک، نت‌فليکس، اسپاتيفاي و يوتيوب در استفاده از هوش مصنوعي براي ارائه پيشنهادها به کاربران به‌کار گرفته مي‌شود، متفاوت است. بايت‌دنس طي يکي دو سال اخير توانسته چند استارت‌آپ را خريداري و به مجموعه خود اضافه کند. هر کدام از اين اپليکيشن‌ها، ويژگي‌هاي خاص خود را دارند و بايت‌دنس سعي دارد تا با ادغام اين قابليت‌ها، اپليکيشني جامع را در اختيار کاربران قرار دهد. با اين حساب، مي‌توان گفت شرکت‌هايي همچون فيس‌بوک، رقيبي جديد و بسيار جدي پيش‌روي خود خواهند ديد. در سال ۲۰۱۸، تيک‌‌تاک توانست رده چهارم فهرست برترين اپليکيشن‌هاي دانلودي غيربازي را از آن خود کند. براي اين اپليکيشن، حدود ۶۶۳ ميليون دانلود ثبت شد که اين رقم براي فيسبوک برابر با ۷۱۱ ميليون نصب عنوان شد. شواهد نشان مي‌دهد که حدود يک چهارم دانلودهاي تيک‌‌تاک، از سوي هندي‌ها بوده به طوري که براي سه ماهه نخست سال ۲۰۱۹، بالغ‌بر ۱۸۸ ميليون دانلود از سوي کاربران اين کشور ثبت شده است. اين در حالي است که اين ميزان دانلود، براي اپليکيشن محبوبي همچون فيسبوک ۱۷۶ ميليون بار گزارش شد. واهمه فيسبوک از تيک‌‌تاک در اواخر سال ۲۰۱۸، شرکت فيسبوک که تهديد تيک‌‌تاک را براي خود بسيار خطرناک مي‌ديد، از اپليکيشني به نام Lasso رونمايي کرد که عملکردي تقريبا مشابه با تيک‌‌تاک ارائه مي‌داد و به زعم بسياري از کارشناسان، صرفا براي خارج کردن اين اپليکيشن چيني از توجهات روزافزون کاربران طراحي و وارد بازار شده بود. تعداد دانلودهاي Lasso در چهار ماهه نخست عرضه در آمريکا، حدود ۷۰ هزار بار عنوان شده که در مقايسه به ۴۰ ميليون دانلود تيک‌‌تاک در همين بازه زماني، رقم ناچيزي به حساب مي‌آيد. هرچند تيک تاک مستقيما مشابه اينستاگرام ( متعلق به فيس‌بوک ) نيست و روي ويدئو تاکيد بيشتري دارد اما به نظر مي‌رسد اين اپليکيشن نوظهور مي‌تواند بسياري از کاربران اينستاگرام را به سمت خود جلب کند. به‌خصوص با توجه به علاقه‌مندي نسل جوان‌تر اين اپليکيشن احتمالا به‌زودي ساير شبکه‌هاي اجتماعي رقيب را به شدت تحت‌فشار قرار خواهد داد. افزايش محبوبيت تيک‌‌تاک در ميان جوانان و نوجوانان، نگراني‌هايي را براي کشورهايي همچون آمريکا به‌وجود آورده و اخيرا کميسيون تجارت فدرال اين کشور، تيک‌‌تاک را به‌دليل عدم‌دريافت اجازه والدين براي گردآوري اسامي، آدرس ايميل و ديگر اطلاعات شخصي افراد زير ۱۳ سال، ۷/ ۵ ميليون دلار جريمه کرد. در هند نيز، استفاده از اين اپليکيشن از آوريل گذشته براي کاربران اندرويد و iOS ممنوع اعلام و دليل آن نيز «تخريب فرهنگي» عنوان شد. اما چند هفته بيشتر طول نکشيد که وکلاي بايت‎دنس توانستند مقامات اين کشور را مجاب کنند که سيستم تيک‌‌تاک قادر است مانع از نمايش محتواهاي نامناسب براي کودکان و نوجوانان شود. آنها همچنين عنوان کردند که اين اپليکيشن همواره به‌روزرساني و مشکلات شناسايي‌شده رفع خواهد شد. به‌رغم تمامي‌سنگ‌اندازي‌هايي که در مسير حرکت روبه‌جلويي بايت‌دنس و اپليکيشن تيک‌‌تاک انجام مي‌گيرد، اين شرکت براي رسيدن به هدف خود يعني ايجاد امپراتوري از اپليکيشن‌ها براي نسل جديد کاربران مصمم است. بايت‌دنس با تيک‌‌تاک توانست اين باور را در شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها به‌وجود آورد که مي‌توانند به بازارهاي بين‌المللي نيز بينديشند و خود را به عنوان رقيبي جدي براي شرکت‌هاي بزرگ فعال در اين عرصه معرفي کنند. چنين رويه‌اي سبب مي‌شود تا گزينه‌هاي بيشتري پيش‌روي کاربران دنياي ديجيتال قرار گيرد. در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم