ديجياتو/ عمر باتري طولاني يکي از مهمترين دلايل خريد هر اسمارتفون جديدي است. ما معمولا دست به تستهاي گوناگوني ميزنيم تا موبايلهايي که براي نقد به دستمان رسيدهاند را از لحاظ عمر باتري آنطور که بايد و شايد بررسي کنيم.
با اين همه، خيلي از اوقات امکانش هست که يک نگاه اجمالي به ليست مشخصات يک دستگاه بندازيد و بنابر رقم درج شده براي ميلي آمپر ساعت، تصوراتي اشتباه در ذهنتان شکل بگيرد. همين تصورات باعث ميشود که از خالي شدن زودهنگام يک باتري عظيم ۴۰۰۰ ميلي آمپر ساعتي يا عمر طولاني باتري کوچک موجود در موبايلهايي نظير Pixel 3a و آيفون SE جا بخوريم.
وقتي بخواهيم تخصصي به موضوع نگاه کنيم، عدد ميلي آمپر ساعت عملا بيمعني است. عمر باتري مقولهاي بسيار پيچيدهتر است و متغيرهاي گوناگوني در زمينه نرمافزار و سختافزار روي آن تاثير ميگذارند. در اين مقاله به شما ميگوييم که چرا نبايد در تصميمتان براي خريد موبايلي با بيشترين عمر باتري ممکن، صرفا به ميلي آمپر ساعت بسنده کنيد.
ميلي آمپر ساعت اصلا به چه معناست؟
عبارت mAh که در ليست مشخصات سختافزاري موبايلهاي هوشمند مييابيد، در واقع همان «ميلي آمپر ساعت» است. اين واحدي براي اندازهگيري شارژ الکتريکي است که با جريان يک ميلي آمپ (۳.۶ کولن شارژ) به صورت مداوم براي يک ساعت به دستگاه منتقل ميشود. بنابراين يک باتري ۱ ميلي آمپر ساعتي ميتواند براي يک ساعت، جرياني ۱ ميلي آمپري را تامين کند و يک باتري ۱۰۰۰ ميلي آمپر ساعتي همان جريان را براي ۱۰۰۰ ساعت. با اين همه، يک باتري ۱۰۰۰ ميلي آمپر ساعتي با جريان ۲ ميلي آمپر ساعت، بالغ بر ۵۰۰ ساعت دوام خواهد داشت.
همين ما را ميرساند به اسمارتفونهاي هوشمند که صدها ساعت عمر باتري ندارند چون خيلي ساده جرياني به مراتب بيشتر از ۱ ميلي آمپر ساعت را از باتري دريافت ميکنند. هرچه جريان دريافتي از سوي موبايل کمتر باشد، باتري براي مدت بيشتري دوام ميآورد.
اگر همهچيز در تمام موبايلهاي هوشمند در شرايط برابر باشد، موبايلي که بيشترين ظرفيت باتري را دارد، بيشترين عمر باتري را هم خواهد داشت. اما چنين چيزي در دنياي واقعي امکانپذير نيست و سختافزارهاي داخلي (و به تبع آنها، ميزان مصرف انرژي) شديدا ميان موبايلها متغير است. موبايل الف ممکن است ۱۰ درصد، ۲۰ درصد يا حتي ۳۰ درصد جريان بيشتر نسبت به موبايل ب داشته باشد.
همين مشخصات سختافزاري و نرمافزاري منحصر به فرد موبايلها باعث ميشود هيچ دو موبايلي شبيه به يکديگر نباشند. به همين خاطر است که بايد بدانيد ظرفيت ميلي آمپر ساعتي هيچ اطلاعات قابل استنادي درباره عمر باتري به شما نميدهد.
عمر باتري در برابر ميلي آمپر ساعت
قبل از اينکه اندکي عميقتر به «چرايي» موضوع بپردازيم، ميتوانيم برخي نتايج آزمايشها را بررسي کنيم. وبسايت اندرويد آتوريتي در بنچمارک Speed Test G خود به سراغ ديوايسهاي مختلف با مشخصات و ظرفيتهاي باتري گوناگون رفته تا ببيند تخليه کامل باتري هرکدام چقدر زمان ميبرد. Speed Test G تستي بسيار سنگين است و به گونهاي انجام ميشود که ميزان شارژدهي باتري به کمترين زمان ممکن ميرسد. نتيجه را ميتوانيد در تصوير پايين ببينيد.
هيچ الگوي مشخص و واضحي در نتايج وجود ندارد. با افزايش ظرفيت باتري ميتوان منتظر يک افزايش اندک و نسبي در عمر باتري بود، اما همهچيز به همين خلاصه نميشود.
درحالي که موبايلهاي مجهز به باتريهاي غولآساي ۵۰۰۰ يا ۶۰۰۰ ميليآمپر معمولا عمر باتري بيشتري در تست استرس Speed Test G دارند، اين در واقع موبايل گوگل پيکسل 3a XL است که با باتري ۳۷۰۰ ميلي آمپر ساعتياش به بالاترين مدت زمان دست پيدا ميکند.
دليل اين موضوع به مشخصات سختافزاري ضعيفتر دستگاه مربوط است و بنابراين نبايد خيلي زود باتريهاي کمظرفيتتر را از گزينههايتان حذف کنيد. به همين ترتيب، ميان باتري ۳۷۰۰ ميلي آمپر ساعتي پيکسل ۴ اکس ال و باتري ۵۰۰۰ ميلي آمپر ساعتي ذنفون ۶ ايسوس، تنها چند دقيقه تفاوت وجود دارد که نشان ميدهد ظرفيت بيشتر، تضمينکننده عمر بيشتر نيست.
احتمالا برجستهترين الگو در نتايج به دست آمده اين باشد که اکثر موبايلهاي هوشمند در شرايط بسيار دشوار، بين ۳ ساعت و نيم تا ۴ ساعت عمر باتري دارند. اين احتمالا يک هدفگذاري مشابه ميان توليدکنندگان باشد، هرچند که بار پردازشي سبکتر را هم مد نظر نگه ميدارند. گوگل پيکسل ۴ با باتري ۲۸۰۰ ميلي آمپر ساعتي، گلکسي اس ۲۰ با باتري ۴۰۰۰ ميلي آمپر ساعتي (مدل اگزينوس) و وان پلاس ۸ پرو با باتري ۴۵۱۰ ميلي آمپر ساعتي، همگي تنها چند دقيقه با يکديگر اختلاف دارند.
واضح است که تفاوت مشخصات سختافزاري و نرمافزاري، تمايزهايي برجسته ايجاد ميکند. اما اين تمايزها دقيقا چيستند؟
همهچيز به سختافزار متکي است
باتري به تمام قطعات سختافزاري داخل اسمارتفون شما قوت ميرساند، از پردازنده و نمايشگر گرفته تا هر چيز ديگري که درون اين پکيج کوچک جا ميشود. اين بخش از ماجرا بديهي است، اما بايد اين را هم افزود که قطعات سختافزاري مختلف، مقادير مختلفي از انرژي مصرف ميکنند.
پردازندههاي اقتصادي و ميانرده براي مثال انرژي کمتري نسبت به همتايان پرچمدارشان ميطلبند. به صورت کلي اگر بخواهيم به موضوع نگاه کنيم، پرفورمنس بالاتر نيازمند انرژي بيشتر است. به همين خاطر است که معمولا موبايلهاي اقتصادي عمر باتري بيشتري نسبت به موبايلهاي پريميوم با ظرفيت باتري بالاتر دارند.
اما همانطور که ميتوان در بازار ديد، حتي پرچمداران هم ميتوانند سطوح بسيار متفاوتي از مصرف انرژي داشته باشند. براي مثال عمر باتري مدلهاي اگزينوس و اسنپدراگون گلکسي اس ۲۰ متفاوت است. توليدکنندگان موبايل ضمنا ممکن است چيپست را اوورکلاک يا آندرکلاک کنند تا به اهداف خود از نظر پرفورمنس و عملکرد باتري برسند.
مثالهاي بسيار خوبي وجود دارد که نشان ميدهد سختافزار اضافه چطور مصرف باتري را بالا ميبرد. سيستم رادار Soli در موبايل گوگل پيکسل ۴ يکي از برجستهترين مثالهاست که اگر اين قابليت در دستگاه تعبيه نميشد، مصرف باتري به مراتب کمتر بود.
تعبيه يک سيستم فوکوس براي دوربين، اسپيکرهاي استريوي قدرتمندتر و حتي نمايشگر 4K هم ميتواند عمر باتري را تحت تاثير قرار دهد. حتي چيزي به ظاهر بياهميت مانند جايگاه شارژ استايلوس S Pen در موبايلهاي گلکسي نوت ميتواند فشار به باتري را افزايش دهد. اين قابليتها موبايلها را منحصر به فرد ميکنند، اما بهاي خودشان را هم دارند.
ترند استفاده از نمايشگرهايي با نرخ بهروزرساني بالاتر هم يکي از دلايل اصلي افزايش مصرف انرژي در موبايلهاي مدرن است. به همين خاطر است که موبايلهاي سري گلکسي اس ۲۰ سامسونگ عليرغم پشتيباني از نرخ ۱۲۰ هرتز، به صورت پيشفرض همراه با نرخ بهروزرساني ۶۰ هرتز از راه ميرسند.
در پيکسل ۴ نيز حالت ۹۰ هرتزي نمايشگر باعث ميشود روشنايي صفحه کاهش يابد تا عمر باتري کمابيش بدون تغيير باقي بماند. دليل اين موضوع خيلي ساده آن است که هرچه نمايشگر سريعتر محتويات تصويري را بهروزرساني کند، پردازنده دستگاه مصرف انرژي بالاتري خواهد داشت.
مثالهاي بيشتري ميخواهيد؟ ميدانستيد که وان پلاس ۸ با باتري ۴۳۰۰ ميلي آمپر ساعتي و نمايشگر ۹۰ هرتزي، عمر باتري بهتري نسبت به وان پلاس ۸ پرو با باتري ۴۵۱۰ ميلي آمپر ساعتي و نمايشگر ۱۲۰ هرتز دارد؟ مشخصات سختافزاري خالص دو دستگاه عملا يکسان است و همين نشان ميدهد که نمايشگر و نرخ بهروزرساني چقدر روي عمر باتري تاثير ميگذارد.
اما حتي سختافزار هم تنها متغير نيست. نرم افزار اسمارتفونها ميتوانند با بستن اپليکيشنهاي پسزمينه و کاهش مصرف پردازنده، عمر باتري را بهبود ببخشند.
5G هم مسئلهاي ديگر است
يک ترند ديگر در حوزه موبايلهاي هوشمند که مسئله ميلي آمپر ساعت در برابر عمر باتري را پيچيدهتر ميکند، آغاز به کار تکنولوژي 5G است. مودمها و تجهيزات راديويي 5G نيازمند انرژي بيشتري نسبت به نسل قبلي و همتايان 4G هستند. اين يعني اگر مشغول استفاده از شبکه 5G باشيد، عمر باتري به اندازه استفاده از شبکه 4G نخواهد بود. و يک ماجراي ديگر که باز هم موضوع را پيچيدهتر ميکند اينست که چيپستها و مودمهاي متفاوت 5G، نيازمند سطوحي متفاوت از انرژي هستند.
چيپستهاي ميانردهاي که همراه با مودم 5G از راه ميرسند -مانند اگزينوس ۹۸۰ يا اسنپدراگون 765G- نسبت به مودمهاي اکسترنال و پريميوم موجود در اسمارتفونهاي پرچمدار مصرف باتري کمتري دارند. به همين خاطر است که گفته ميشود در گوگل پيکسل ۵ شاهد چيپست پرچمدار کوالکام، يعني اسنپدراگون ۸۶۵ نخواهيم بود. اما بايد به اين اشاره کرد که اين چيپستها پيک سرعت پايينتري دارند و بنابراين باز هم به معادله پرفورمونس در برابر انرژي ميرسيم.
استفاده از سختافزارهاي 5G بدون هيچ ترديد ضرورت استفاده از باتريهاي پرظرفيتتر را افزايش داده. لو ويبينگ، يکي از مديران برند ردمي ميگويد که استفاده از شبکه 5G به جاي 4G معمولا به معناي مصرف حداقل ۲۰ درصد انرژي بيشتر است. بنابراين اگر روزي روزگاري خواستيد به سراغ يک موبايل 5G برويد، بايد اين را بدانيد که به حدودا ۲۰ درصد ظرفيت بيشتر باتري نسبت به يک همتاي مجهز به سختافزار 4G نياز داريد.
يافتن بهترين عمر باتري
نتيجهگيري تمام مسائلي که در اين مقاله مطرح کرديم اينست که ساختن يک موبايل با عمر باتري طولاني به آساني انتخاب بزرگترين باتري ممکن نيست. توليدکنندگان بايد به تعادلي ميان هزينه، فضا و سختافزاري که ميخواهند استفاده کنند برسند. هرچه قابليتهاي دستگاه بيشتر باشد، بالانس کردن دشوارتر ميشود. به اين ترتيب اکثر توليدکنندگان تصميم ميگيرند به بالانسي ميان سختافزار و ظرفيت باتري برسند که باعث ميشود با مصرف معمول، يک روز کامل دوام بياورند.
تستها هيچ ارتباط مستقيمي ميان ظرفيت باتري و عمر باتري نشان نميدهند چون اصلا چنين ارتباطي وجود ندارد. باتريهاي بزرگتر بديهتا انرژي بيشتري در اختيارتان ميگذارند، اما تصميمات پنهان توليدکننده راجع به سختافزار ميتواند تاثيري شگرف روي نتايج عمر باتري در دنياي واقعي داشته باشد.
و اين را هم در ذهن داشته باشيد که چگونگي استفاده شما از موبايل هم يک لايه بحثبرانگيز ديگر به تمام اينها استفاده ميکند. افرادي که به صورت گاه و بيگاه به شبکههاي اجتماعي سر ميزنند، در پايان روز عمر باتري بسيار بيشتري نسبت به موبايل گيمرها خواهند داشت.
بازار