آمریکن کانسروتیو: غرور واشنگتن به انزوا و پایان برتری آن میانجامد
باشگاه خبرنگاران/ «امريکن کانسروتيو» نوشت غرور به مبناي سياست خارجي آمريکا تبديل شده که نهايتاً به توانايي واشنگتن براي تحميل اراده خود بر کشورهاي ديگر پايان ميدهد. اين نشريه در پايگاه اينترنتي خود در مقالهاي به قلم داگ باندو، دستيار ويژه رونالد ريگان، رئيس جمهور اسبق آمريکا نوشت: در واشنگتن دائما از استثنا بودن آمريکا صحبت ميشود. سياستگذاران تاکيد ميکنند آمريکا ماموريت منحصر به فردي در جهان دارد و آن، نمايندگي آمال و آرزوهاي همه بشر است. اين غرور به مبناي سياست خارجي آمريکا تبديل شده است، به ويژه وقتي که موضوع تحريمهاي اقتصادي به ميان ميآيد. طرفداران تحريم به طور مرتب از مزاياي فرضي سياستهاي خود تمجيد و ستايش ميکنند، بدون آنکه شواهد چنداني ارائه دهند. مطالعات و بررسيها نشان داده است بيشترين احتمال موفقيت تحريمها زماني است که اين تدابير به صورت بين المللي به اجرا گذاشته شود و بر روي تعداد محدودي از محصولات اعمال شود و هدفش نيز دستيابي به اهدافي فروتنانه باشد. حتي در آن صورت، دولتها به ندرت منافع بنيادي خود را در واکنش به فشار اقتصادي قرباني ميکنند. آنها در عوض واکنشي را نشان ميدهند که واشنگتن نيز در شرايط مشابه نشان خواهد داد: مقاومت هر چه شديدتر. سرخوردگي از ناکامي، مقامات آمريکايي را تشويق کرده است بر شدت فشارها بيافزايند. بنابراين، واشنگتن حالا به صورت مرتب شهروندان و شرکتهاي کشورهاي ديگر را مجازات ميکند. وزارت خزانه داري آمريکا سال گذشته نزديک به هزار فرد و سازمان را به "فهرست اتباع خاص تعيين شده" افزود. سياستگذاران آمريکايي هم اکنون از نقش غالب آمريکا در نظام مالي جهاني به عنوان سلاح حتي عليه کشورهاي دوست استفاده و آنها را از دسترسي به بازار آمريکا محروم ميکنند. طرفهاي ثالث براي معامله با طرفهاي مشمول تحريمهاي آمريکا با جريمههاي چند ميليارد دلاري مواجه ميشوند. اين در حالي است که تحريمها کارآيي ندارند. آنها به صورت بالقوه تاثيرات اقتصادي فراگيري دارند. محدود کردن صادرات نفتي ايران قيمتهاي حاملهاي انرژي را در جهان افزايش ميدهد. تعيين جريمههاي نامتناسب براي فروش فناوري به مسکو بر شرکتهاي اروپايي تاثير ميگذارد. حتي بازارهاي کوچکتر نيز مهم هستند. پيتر هارنل، کارشناس تحريمها هشدار داد: "تعرفههايي که دونالد ترامپ نهم اوت بر محصولات ترکيه وضع کرد به فروش گسترده سهام انجاميد که نه فقط بر آنکارا تاثير گذاشت، بلکه موجب شد سهام بانکهاي بزرگ اروپايي که با ترکيه تجارت ميکنند سقوط کند و نگرانيها درباره سرايت آن به ديگر بازارهاي نوظهور افزايش يافت. استفاده بي محاباي آمريکا از تحريمهاي اقتصادي موجب شده است اقتصاد جهاني از بازار ليبرالي دور شود." بنابر اين مطلب، تحريمهاي آمريکا عامل مرگ نيم ميليون کودک عراقي شد. شايد درباره اين رقم اغراق شده باشد، اما وقتي از مادلين آلبرايت، سفير وقت آمريکا در سازمان ملل در اين باره سوال شد او اين را رد نکرد. وي در عوض پاسخ داد که "ما فکر ميکنيم اين هزينه ارزشش را داشت" -- پاسخي سنگدلانه که در سرتاسر جهان عرب طنين انداز شد. نويسنده در بخش ديگري از اين مقاله نوشت: شايد بزرگترين مشکل با مجازاتهاي اقتصادي اين است که غرور و تکبر طبيعي واشنگتن را افزايش ميدهد؛ زيرا براي تحميل اراده آمريکا بر ديگر کشورهاي جهان ابزار سادهاي به نظر ميرسد. تشديد تنش ساده است، و ظاهرا بي درد -- دست کم براي واشنگتن. وقتي تحريمها از لحاظ اخلاقي توجيه ميشوند، که تقريبا هميشه اين کار صورت ميگيرد، سياستگذاران ميتوانند اعمال فشار بر حتي دولتهاي دوست را اقدامي منطقي جلوه دهند. اين غرور و تکبر هدايتگر سياست غلط دولت ترامپ عليه ايران بوده است. ترامپ پس از ديدار سال گذشته از رياض -- که نخستين سفر خارجي وي در دوره رياست جمهوري بود -- چنين به نظر ميرسيد که از سعوديها دستور ميگيرد. او از توافق هستهاي ايران خارج شد، توافقي که امکان بازرسيهاي هستهاي را فراهم ساخت. واشنگتن تاکيد کرد عليه هر کشوري، دوست يا دشمن، که به تجارت با ايران ادامه دهد، از قدرت کامل آمريکا استفاده خواهد کرد. رئيس جمهور آمريکا در پيامي توييتري گفت: "هر کسي که با ايران تجارت بکند، با آمريکا تجارت نخواهد کرد." واشنگتن پس از تلاش براي جلوگيري از اين مسئله که اروپاييها يک سياست خارجي مستقل در پيش بگيرند، کوشيد آنها را به پشتيباني از خط مشي غيرمسئولانه خود مجبور کند. آمريکا حالا خودداري اروپاييها از اين اقدام را تقصير مقامات دولت باراک اوباما، رئيس جمهور سابق آمريکا مياندازد، نه تکبر غيرمسئولانه واشنگتن. واشنگتن با مقاومتي غيرمعمول مواجه شده است. قدرت اقتصادي آمريکا اين کشور را در برابر دولتهاي ديگر در موقعيت برتري قرار داده است، اما رضايت آنها نيز نقش حياتي دارد؛ و مقاومت ممکن است افزايش يابد. مثلا، چين و هند ظاهرا قصد دارند برخي معاملات تجاري خود را با ايران ادامه دهند و با آمريکا به چالش برخيزند.