افق های جدید در روابط میان سوریه با لبنان
العالم/ يک روزنامه عربي با اشاره به سفر وزير مشاور لبنان در امور آوارگان به سوريه اعلام کرد، اگرچه در بيانيه وزارتي به بهبود روابط با سوريه اشاره نشده اما به نظر ميرسد اين موضوع، بندي محرمانه بوده که اکنون وارد فاز اجرايي شده است. دولت جديد لبنان که خود را «دولت کار» ناميده هفته گذشته کار خود را به نخستوزيري «سعد الحريري» آغاز کرد. روزنامه «العربي الجديد» در اين خصوص نوشت، اگرچه بند عاديسازي روابط ميان لبنان و سوريه در بيانيه وزارتي دولت جديد نبود، اين موضوع وارد روند اجرايي شده است و گويا اين بند، محرمانه بوده است و به يک توافق ميان سعد الحريري و «التيار الوطني الحر» (جريان متعلق به رئيسجمهور لبنان) بازميگردد. در ادامه اين گزارش آمده است، توافق مذکور از تابستان گذشته و پس از بازگشايي گذرگاه مرزي «نصيب» ميان سوريه و اردن و فشارها بر الحريري براي مشارکت در بازگشايي اين گذرگاه و سفر به سوريه تحت عنوان «منافع لبنان» آغاز شد اما سعد الحريري در آن زمان گفت «با اين شروط، دنبال نخستوزيري ديگر باشيد». سعد الحريري به عنوان نماينده سنيها به جو طايفه خود و مخالفت آنها با رابطه با دمشق آگاه است. اما او و تيم کارياش در مقابل موازنه قدرتهاي منطقهاي تسليم شدند تا وقت بخرد بلکه لبنان را از نظر اقتصادي نجات دهد. العربي الجديد ادامه داد، بر اساس اين چشمانداز، الحريري تسليم آنچه رخ ميداد شد و به صورت ضمني اذعان کرد بازگشت روابط لبناني و سوري حتمي و فقط مسأله زمان مطرح است. او گفت، اين موضوع به نزاع منطقهاي و بينالمللي ارتباط دارد. بر اين اساس، توافق انجام گرفته به اين صورت است که پرونده روابط با سوريه به رئيسجمهور ميشل عون و جريان سياسياش واگذار شد تا الحريري نيز شريک ضمني آن باشد؛ اگرچه اين شراکت، مستقيم نيست اما مربوط به مرحله آينده يعني بازسازي سوريه ميشود بويژه اينکه صحبتها در داخل لبنان مبني بر شراکت ميان الحريري و باسيل در اين چارچوب زياد شده است. در ادامه اين گزارش آمده است، اگرچه سعد الحريري به دلايل تاکتيکي و سياسي، تحمل هزينه بهبود روابط با دولت سوريه را رد ميکند اما در مقابل خود را شريکي اساسي در محکم شدن روابط با روسيه و آنچه اين کشور در سوريه ميخواهد، ميداند؛ بويژه طرح روسيه براي بازگرداندن آوارگان که لبنان بارها آن را تاييد کرده است. العربي الجديد افزود، از اينجا ميتوان مفهوم سکوت الحريري بر برخي اقدامات دولت و جريان آزاد ملي را که آخرين آنها سفر «صالح الغريب» وزير مشاور در امور آوارگان لبنان به سوريه بود، درک کرد، سفري که به دعوت رسمي «حسين مخلوف» وزير مديريت محلي و محيط زيست سوريه صورت گرفت. اين روزنامه سپس نوشت، کانالهاي ارتباط ميان سوريه و لبنان از طريق جريان آزاد ملي به صورت کامل «باز» است و ميان باسيل و الحريري در اين موضوع هماهنگي مستقيم وجود دارد. اما اگر منافع لبنان در بهبود روابط با سوريه کنار گذاشته شود، موضوع قابل توجه ديگر سخنان «الياس بوصعب» وزير دفاع لبنان در کنفرانس مونيخ (در هفته گذشته) بود که از قصد ترکيه براي ايجاد منطقه امن در مرزهايش با سوريه انتقاد کرد (موضع دولت سوريه هم همين است). شايد اين موضع، خطرناکتر از سفر الغريب به سوريه باشد زيرا نشان از هماهنگي آشکار ميان دولت سوريه و جريان آزاد ملي در مسائلي است که اصلا ارتباطي با لبنان ندارد. به نظر ميآيد سعد الحريري محافظهکاريهاي خود درباره موضع بوصعب را به اطلاع متحد خود باسيل خواهد رساند خصوصا اينکه متحد است بويژه اينکه ممکن است به روابط منطقهاي و بينالمللي لبنان خصوصا با ترکيه لطمه وارد کند. در پايان گزارش مذکور آمده، جلسه دولت پنجشنبه (فردا) تشکيل ميشود و درباره اين مسايل صحبت خواهد شد اما به نظر ميرسد الغريب پيشقدم شده، وي در شبکه «المنار» اعلام کرد، سفر وي محرمانه نبوده و ميان نخستوزير و رئيسجمهور در اين موضوع هماهنگي وجود داشته است. او اينگونه توپ را در زمين سعد الحريري انداخت تا وي پاسخگو باشد. بويژه اينکه بوصعب هم در اعلام موضع ديگري اعلام کرد «بشار اسد، رئيسجمهور سوريه است و گزينهاي جز گفتوگو با وي وجود ندارد، ما با سوريه در تماس هستيم». اما عليرغم پيام سفر الغريب به سوريه و مواضع بوصعب عليه ترکيه –در هماهنگي با دولت سوريه- نگاهها اکنون بر روي امکان سفر خود جبران باسيل به سوريه دوخته شده است خصوصا اينکه او اخيرا با « نصري خوري» دبيرکل شوراي عالي سوريه و لبنان ديدار کرد تا پيشرفتي در پرونده آوارگان حاصل شود. صالح الغريب وزير مشاور در امور آوارگان لبنان، در سفر هفته جاري خود به دمشق با حسين مخلوف وزير اداره محلي و محيط زيست سوريه درباره راههاي تضمين بازگشت آوارگان سوريه به وطنشان که به دليل تروريسم به لبنان پناهنده شدند، گفت وگو کرد.