فارن پالسی: جنجالی ترین رفراندوم های جهان

ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست در دوران پس از جنگ جهاني دوم ـ با تجربه چهار همه‌پرسي در دوران آدولف هيتلر که به تحکيم حکومت نازي انجاميد ـ آلمان تا حد زيادي مخالف اين است که هرگونه تصميم سياسي دموکراتيک، مستقيما به دست شهروندان سپرده شود.  در دوران پس از جنگ جهاني دوم ـ با تجربه چهار همه پرسي در دوران آدولف هيتلر که به تحکيم حکومت نازي انجاميد ـ آلمان تا حد زيادي مخالف اين است که هرگونه تصميم سياسي دموکراتيک، مستقيما به دست شهروندان سپرده شود. آلمان ها ترجيح مي دهند که تصميمات سرنوشت ساز را نمايندگان منتخب مردم بگيرند. آنها ممکن است در اين باره چيزي بدانند که ديگران از آن آگاهي نداشتند. اما اگر سال جاري چيزي به ما آموخته باشد، آن چيز خطر پرسيدن سوال هاي مهم، سپردن تصميم گيري هاي به ياد ماندني و رفراندوم هاي محبوب به دوش مردم است. از برکسيت تا پروسه صلح کلمبيا و تعيين ميزان ورود مهاجران به مجارستان، مشاهده کرديم که شهروندان به خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، پايان ندادن به جنگي 50 ساله در آمريکاي لاتين و عدم پذيرش مسئوليت مهاجران و پناهندگان راي داده اند. تصميم هايي که همگي بسيار بد بودند. با اين زمينه جالب است که اينجا بدترين رفراندوم هايي را که انجام شده بررسي کنيم: سوئيس و ممنوعيت احداث مناره هاي مساجد در سال 2009 ثابت شد که چگونه پيشنهاد يک حزب کوچک، مي تواند الهام بخش يک ملت براي گرفتن تصميمي غلط و اشتباهي عجيب وغريب باشد. پس از سوال درباره ساخت وساز مناره ها در مساجد، حزب راستگرا 57,5 درصد از راي دهندگان سوئيسي را متقاعد کرد که به نفع ممنوعيت ساخت اين سازه ها راي دهند. در نهايت اين ممنوعيت، به عنوان قانوني بيهوده و عقب مانده، وارد قانون اساسي سوئيس شود. در آن زمان 150 مسجد در سوئيس وجود داشت و تنها دو مسجد داراي مناره بودند. دو مسجد ديگر نيز برنامه اي براي ساخت مناره داشتند. منتقدان مي گويند که حزب SPP حمايت راي دهندگان و شهروندان سوئيس را با ترساندن آنها از اسلام به دست آورد و با تبليغاتي پوپوليستي باعث ايجاد چنين ممنوعيتي شد. اين قانون که بر ضد 400هزار مسلمان سوئيسي تصويب شد، لکه ننگي روي سنت هاي ايده آليستي و مترقي سوئيس است. کريمه و پيوستن به روسيه تقريبا يک ماه پس از اين که نيروهاي روسي کنترل شبه جزيره کريمه را در سال 2014 به دست گرفتند، راي دهندگان به پاي صندوق رفتند تا به صورت رسمي تعيين کنند که آيا کريمه به فدراسيون روسيه خواهد پيوست يا خير؟ اين راي گيري دقيقا زماني انجام شد که ويکتور يانوکوويج از قدرت در کيف برکنار شد. ولاديمير پوتين، رئيس جمهوري روسيه اعلام کرد که او از خواسته هاي مردم کريمه حمايت خواهد کرد. آراي مردم 95,5 درصد، به نفع اين مرد خوش شانس بود تا اين جزيره به روسيه ملحق شود. ايالات متحده اصرار دارد که اين الحاق و رفراندوم غيرقانوني است. اما قضيه مدت هاست به شکل واضحي تمام شده است. رد قانون اساسي اتحاديه اروپا توسط فرانسه و هلند در سال 2004، نمايندگان 25 کشور اروپايي گرد هم آمدند تا قانون اساسي اروپا را به امضا برسانند با اين اميد که امضاي اين قانون اساسي پس از تصويب در کشورهاي عضو، گامي موثر براي تحکيم روابط در سراسر اين قاره باشد. اما سال بعد، راي دهندگان فرانسوي و سپس هلندي ها اتحاديه را به شوک فرو بردند. آنها در رفراندوم برگزار شده پاسخ «نه» چشمگيري به اين قانون اساسي دادند. در نهايت پيمان ليسبون به وجود آمد تا جايگزيني براي قانون اساسي اروپا باشد. سال 2007 اين پيمان به امضا رسيد و برقراري توافق بين المللي موثر تا سال 2009 طول کشيد. نويسنده: شيبان او گرادي ترجمه روزبه آرش با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد