"آیپک" چگونه تاسیس شد؟

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست «اين فهم که آيپک نماينده يک اجماع ميان يهوديان آمريکا است، هميشه براي نفوذ سياسي آن کليدي بوده است... . 'لابي طرفدار اسرائيلِ آمريکا' (آيپک)، در يک شرايط ناخوشايند متولد شد و هميشه براي دلپذير کردن واقعيت‌ها و اولويت‌هاي اسرائيل براي آمريکايي‌ها موجود بوده است.»  آيپک در پي کشتار يک روستاي فلسطيني و براي بهبودي وجهه اسرائيل تاسيس شد. به گزارش فرارو، گروه لابي آيپک يا «کميته امور عمومي اسرائيل آمريکا» (AIPAC) يکي از گروه‌هاي متنفذ طرفدار اسرائيل در واشينگتن است. اين گروه از چهارم تا ششم مارس جاري کنفرانسي برگزار مي‌کند که در آن شخصيت‌هاي سياسي برجسته‌اي عموما به نفع اسرائيل سخنراني مي‌کنند. به همين مناسبت، روزنامه واشينگتن‌پُست طي يادداشتي به قلم دوگ راسينو، استاد تاريخ دانشگاه اوسلو و پژوهشگر صهيونيسم آمريکايي، به بررسي تاريخچه و نقش آيپک پرداخت و نوشت: «آيپک، کميته متنفذ و متکبر امور عمومي اسرائيل آمريکا که خود را 'لابي طرفدار اسرائيلِ آمريکا' معرفي مي‌کند، در حال برگزاري کنفرانس سياستي سالانه‌اش مي‌باشد. سياستمداران برجسته از دو حزب براي سخنراني در مراسم پرهياهوي اين گروه رقابت مي‌کنند. همه به آيپک براي دلايل موجه، توجه مي‌کنند. از اواخر دهه ۱۹۷۰، آيپک به طور غير رسمي، مساهمت‌هاي کارزاري مهمي براي نامزد‌هاي انتخاب‌شده براي کنگره انجام داده است. پيام‌هاي آن درباره خاورميانه، در مکالمات سياست خارجي واشينگتن، اساسي است.» راسينو ادامه داد: «برخي آيپک را دوست دارند و برخي از آن متنفرند. برخي از آن مي‌ترسند. با اين حال، آيپک، در سياست آمريکا، در سياست‌ورزي آمريکا و در زندگي يهوديان آمريکا، عامل مهمي است.» آيپک در دهه ۱۹۵۰ کار خود را آغاز کرد و همزمان با رشد جايگاه و اندازه آن، مسير طولاني طي کرد. زماني به صورت مبهم عمل مي‌کرد، اما اکنون نفوذ آن در عمومي بودن آن نهفته است. اما يک چيز تغيير نکرد: آيپک هميشه به اقدامات اسرائيل پاسخ مي‌دهد و براي تسهيل اثر آن‌ اقدامات در آمريکا، کار مي‌کند. به طور همزمان، آيپک، يک جبهه متحد از يهوديان آمريکا را در حمايت از اسرائيل ساماندهي کرد. جبهه‌اي که سياستمداران مجبور بودند، به آن احترام بگذارند. حاميان اسرائيل قبل از اينکه آيپک تاسيس شود، روزنامه‌نگار و وکيلي به نام سي کنن (Si Kenen) داشته‌اند. فردي که راسينو او را به معناي واقعي مظهر آيپک مي‌داند. بين دهه‌هاي ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ کنن گاهي اوقات براي سازمان‌هاي صهيونيستي آمريکا و گاهي اوقات براي اسرائيل کار مي‌کرد. در دوره رياست جمهوري هنري ترومن، کنن به تخصيص کمک آمريکا به رژيم تازه تاسيس اسرائيل کمک کرد. روابطي با اعضاي کنگره و کارمندان‌شان برقرار کرد و به کساني که مايل به حمايت از اسرائيل بودند، نکاتي براي بحث فراهم آورد. در کنگره، قوي‌ترين حاميان کنن، ليبرال دموکرات‌ها و سرسخت‌ترين مخالفان او جمهوري‌خواهان محافظه‌کار اياليت‌هاي غرب‌ميانه آمريکا و دموکرات‌هاي جنوبي بودند. روش‌هاي کنن، برخلاف جانشينان بي‌پروايش در آيپک، «محتاطانه و ملايم» بود. به گفته راسينو، کنن و حاميان آمريکايي اسرائيل، در دوره رياست جمهوري دوايت آيزنهاور در سال ۱۹۵۳، با چالش‌هايي مواجه شدند. زيرا جان فاستر دولز، وزير خارجه وقت آمريکا گفته بود او به دنبال يک سياست متوازن و بي‌طرف در قبال نزاع عربي - اسرائيلي است و اين چيزي بود که حاميان اسرائيل آرزوي شنيدن آن را نداشتند. آيزنهاور در پاييز ۱۹۵۳، به دليل نقض آتش‌بس سازمان ملل توسط اسرائيل، براي مدت کوتاهي کمک‌هاي آمريکا به اسرائيل را تعليق کرد. اين آتش‌بس تحت اشراف سازمان ملل بين سوريه و اسرائيل برقرار شده بود. در ۱۵ اکتبر ۱۹۵۳ ناگهان غوغا شد. اخباري منتشر شد که ارتش اسرائيل وارد منطقه کرانه باختري شده و در روستاي فلسطيني قبيه، قتل عامي انجام داده است. در اين قتل عام، ۶۰ غيرنظامي فلسطيني توسط اسرائيل کشته شدند. اين اقدام اسرائيل، به طور گسترده محکوم شد. فعال‌ترين حاميان آمريکايي اسرائيل متوجه ضرر شديد اين قتل عام براي اسرائيل شدند. کنن درباره اثرات نامطلوب قبيه بر «پروپاگانداي» اسرائيل مطلب نوشت. دولز، براي اولين بار تعليق کمک‌هاي آمريکا اسرائيل را اعلام کرد. اما مدتي بعد، کمک‌هاي آمريکا مجددا از سر گرفته شد. حاميان يهودي آمريکايي اسرائيل، که از بدنام شدن اسرائيل آگاه بودند، تلاش کردند در اواخر ۱۹۵۳ و اوايل ۱۹۵۴، آسيب‌هاي وارده به اسرائيل را کنترل کنند. کنن به طور يکجانبه تلاشش را انجام داد. اما معلوم شد که براي مقابله با چنين چالش‌هايي، وجود يک سازمان محکم‌تر و چابک‌تر براي حمايت از اسرائيل ضروري است. در مارس ۱۹۵۴، کنن و دستيارانش تاسيس کميته صيهونيستي آمريکا براي امور عمومي (AZCPA) را اعلام کردند. کميته‌اي که بعدا در سال ۱۹۵۹ به آيپک تغيير نام داد. به اين ترتيب، گروه لابي‌گري مدرن اسرائيل در آمريکا تاسيس شد. روساي سازمان‌هاي يهودي آمريکا سريعا به AZCPA پيوستند. اين مجموعه رهبران برجسته يهودي، منافع اسرائيل را در تعامل با مقامات دولتي از جمله روساي جمهور و وزراي خارجه تامين کردند. کنن براي تاسيس يک گروه حمايتي جديد در اوايل ۱۹۵۴ دليل ديگري هم داشت. مقامات آمريکايي در حال تحقيق و تفحص درباره اين مسئله بوده‌اند که آيا کارفرماي سابق کنن، يعني شوراي آمريکايي صهيونيست، بايد به عنوان عامل يک قدرت خارجي ثبت شود يا خير. اگر به عنوان عامل قدرت خارجي ثبت مي‌شد، ممکن بود فعاليت‌هاي آن محدود و تامين مالي‌اش پيچيده مي‌شد. براي اين شورا منطقي بود که تاسيس يک گروه لابي‌گري جديد با پايه مالي بدون شائبه را در نظر بگيرد. البته، اين انگيزه براي تاسيس AZCPA اگر چه مهم بود، اما در اين ماه‌هاي بحراني به اندازه مديريت نزاع سياسي ناشي از قبيه و آمادگي براي هر گونه غافلگيري‌هاي اسرائيل، بر طرز تفکر صهيونيست‌هاي آمريکايي تسلط نداشت. حتي قبل از ظهور AZCPA، کنن و ديگران براي تاسيس يک جبهه متحد ميان گروه‌هاي يهودي آمريکا براي حمايت از اسرائيل، تلاش کردند. AZCPA آن جبهه متحد يهودي را تقويت کرد. راسينو در توصيف ميزان حمايت گروه‌هاي يهودي از اسرائيل نوشت: «اين نشان داد که هر چه اسرائيل انجام دهد، حمايت يهوديان آمريکا (از آن) را به خطر نخواهد انداخت. در حقيقت، از ديدگاه برخي از جامعه يهوديان، هر چه رفتار اسرائيل آزاردهنده‌تر باشد، اسرائيل به حمايت مشتاقانه آن‌ها بيشتر نياز دارد. اينگونه بود که يک دوره سه دهه‌اي شروع شد و در هنگام حمله اسرائيل به لبنان در ۱۹۸۲ تمام شد. دوره‌اي که در آن، يهوديان آمريکا براي حمايت از اسرائيل بدون توجه به شرايط متحد شدند.» در پايان يادداشت آمده: «اين فهم که آيپک نماينده يک اجماع ميان يهوديان آمريکا است، هميشه براي نفوذ سياسي آن کليدي بوده است... . 'لابي طرفدار اسرائيلِ آمريکا' (آيپک)، در يک شرايط ناخوشايند متولد شد و هميشه براي دلپذير کردن واقعيت‌ها و اولويت‌هاي اسرائيل براي آمريکايي‌ها موجود بوده است.» همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در تلگرام https://t.me/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar