سفره‌های زیرزمینی دوره ‌احمدی‌نژاد خالی شد

آرمان امروز/ متن پيش رو در آرمان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مشکلات ترافيکي، زيست‌محيطي و بيکاري عمده مطالبات اين روزهاي مردم است که اين مشکلات در پايتخت به‌شکل جدي‌تري نمود پيدا کرده است. شهرداري تهران در دور جديد و با حضور اصلاح‌طلبان به برخي اقدامات اصلاحي دست زد که از ديد بسياري پنهان مانده است؛ برخي با انتقاد از اين طرح‌هاي اصلاحي آن را کافي نمي‌دانند و برخي ديگر از عدم توانايي مديريت شهري در تغيير شرايط سخن مي‌گويند. با اين‌حال شهربانو اماني با اشاره به دغدغه‌هاي شوراي پنجم در مديريت شهري به آينده خوشبين است. «برنا» در رابطه با مسائلي چون تغييرات اقليمي، مشکلات ترافيکي پايتخت و برنامه‌هاي مديريت شهري براي رفع آنان و مديريت شهرداري در کنترل سيلاب اخير سوالاتي مطرح کرد که مصاحبه در رابطه با اين موضوعات مطروحه را مي‌خوانيد. امروزه بزرگ‌ترين مطالبه مردم در پايتخت رفع ترافيک و آلودگي است. در اين رابطه مسئولان در برهه‌هاي مختلف اقداماتي براي توسعه حمل‌و‌نقل عمومي انجام دادند و بخشي از عدم‌توسعه را به گردن تحريم‌ها انداختند؛ با اين حال چه در زمان تحريم‌ها و چه بعد از لغو آن مديريت شهري در امر حمل‌و‌نقل عمومي نتوانست رضايت مردم را به دست بياورد. به‌نظر شما که در کميسيون عمران و حمل‌و‌نقل شوراي شهر تهران هستيد، گره کار کجاست؟ مردم در کلانشهرها براي سرعت‌بخشيدن به زندگي خود ماشين خريدند و پس از آن پل و زير گذر و روگذر ساخته شد که باز هم مشکلات ما حل نشد. پس از آن بحث مترو را کشورهاي بزرگ و 140سال پيش از ما داشتند اما مترو هم نتوانست مشکل ترافيک را حل کند، زيرا مردم با خودروي خود مي‌آمدند و در جايي ماشين را پارک کرده و سوار مترو مي‌شدند. ابتدايي‌ترين مطالبه مردم ترافيک و آلودگي هواست؛ تقويت و توسعه حمل‌و‌نقل عمومي در دستور کار است. مديريت‌هاي گذشته فعاليت‌هايي چون پل صدر، بزرگراه امام علي و... را انجام داد و زحمت کشيد اما دنيا از اين مدل عبور کرده است. ما از الگوهاي منسوخ استفاده کرديم. خوشبختانه در حال حاضر همگرايي جدي بين مديريت شهري و شورا وجود دارد که يکي از شاخص‌ترين مسائل بحث ترافيک و آلودگي هوا است و تصميم داريم در حوزه مترو سرمايه‌گذاري انجام بدهيم. از جمله اقدامات مي‌توان به راه‌اندازي مجدد خط 6 و 7 مترو اشاره کرد. طبق برنامه ميان‌مدت بنا داريم که تعداد مسافران مترو را از 2‌ميليون سفر به 7‌ميليون افزايش بدهيم و اين امر مستلزم اين است که ايمني و تجهيزات خطوط صورت بگيرد؛ خوشبختانه بخشي از اين تجهيزات بومي شده است. لازم است تا پايتخت حدود دو‌هزار واگن مترو داشته باشد. دولت يکسري قول‌هايي داد که دوباره به تحريم خورديم و در زماني که در تحريم نبوديم در خصوص توسعه مترو سرمايه‌گذاري‌هايي انجام شد. همان‌گونه که مي‌دانيد آيت‌ا... هاشمي رفسنجاني بنيانگذار مترو تهران بود که مخالفان جدي داشت و خوشبختانه فرزند آيت‌ا... هاشمي که رئيس شوراي شهر تهران هستند يکي از متخصص‌ترين افراد در زمينه مترو است. اين امر فرصت مغتنمي است که مي‌توان مترو را توسعه داد.‌ به‌صورت کلي معتقدم آلودگي هوا زاييده ترافيک است و در کميسيون عمران و حمل‌و‌نقل در اين رابطه در شوراي پنجم بررسي‌هاي لازم را انجام داد و بحث TOD را پيش برده‌ايم. بحث TOD چندي است که از سوي مديران شهري مطرح است. توضيح اين روش که شما نيز در موارد بسياري بدان تاکيد داشته‌ايد چيست؟ خوشبختانه شوراي شهر در برنامه سوم شهر تهران به TOD رأي داد و پيش‌بيني بودجه براي انجام آن صورت گرفت. بدين‌ترتيب در هر منطقه بايد يک خيابان کامل ساخته شود؛ يعني مي‌خواهيم خيابان‌ها را از خودرو پس بگيريم. پس‌گرفتن خيابان‌ها و پياده‌پسندکردن خيابان‌ها و شهر انسان‌دوست به‌گونه‌اي است که مردم با حمل‌و‌نقل عمومي و دوچرخه و پاي پياده به مراکز مختلف مراجعه کنند. دانش آن و استانداردهايش وجود دارد و براي اجرا آماده است. شهردار تهران در مديريت شهري پنجم، در جلسات هيات دولت شرکت دارد ولي اين امر در دوره‌هاي گذشته ممکن نبود. در اين رابطه چه دستاوردهايي نصيب پايتخت شده و شهرداري چه توافقاتي با دولت براي حل مشکلات تهران داشته است؟ محصول انتخابات گذشته اين شد که رابطه مديريت ملي با مديريت شهري و شهرداري بهينه شود. اميدوارم اين حق از مردم تهران و پايتخت به هر دليل گرفته نشود. خوشبختانه اين حضور سبب شد تا يارانه سوختي که قانون است و بايد شهرداري از بابت اتوبوسراني بدهد پرداخت شود و اولين‌بار بخشي از يارانه بليت مترو داده شد. در واقع بدهي‌هاي دولت به شهرداري جدي گرفته شد و براي اولين‌بار پرداخت شد. متاسفانه به‌دليل اينکه اداره پايتخت کشور درست تدوين نمي‌شود، دولت مرکزي در اداره پايتخت کشور وظايف حاکميتي خود را در حد محدود انجام مي‌دهد که اميدوارم با تغييرات انجام‌شده آينده تهران و مطالبات اصلي مردم حل شود. يکي از پرچالش‌ترين اقدامات شهرداري طي يک‌سال گذشته اجراي طرح ترافيک جديد بوده است. تا چه ميزان اين طرح را موفق مي‌دانيد؟ خوشبختانه در سال 97 هيچ‌روز تعطيل به‌دليل آلودگي هوا نداشتيم و سال گذشته براي اولين‌بار اين اتفاق رخ داد. گرچه لطف خدا شامل حالمان شد اما اجراي طرح ترافيک جديد و لزوم داشتن معاينه فني برتر اين امر را تسهيل کرد. گزارشي دارم که 1500 ماشين در حوزه پسماند معاينه فني ندارند و عده‌اي از شهرستان‌ها معاينه فني مي‌گيرند. به هر حال طرح ترافيک جديد اثر خوبي داشته است و چنانچه بخواهيم مقايسه کنيم نسبت به طرح ترافيکي که نزديک به چهل‌سال با مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در کشور شروع شده و تجديدنظر نشد و بعدا محدوده‌اي را به‌عنوان طرح زوج و فرد اضافه کردند بهتر عمل کرده است. متاسفانه تا سال 96 حدود 4500 نفر از آلودگي هوا در تهران هر‌ساله از بين مي‌روند. قطعا طرح ترافيک خيلي تاثيرگذار بوده است و هر جايي که اهتمام به اجراي قانون کردند آن قانون اجرا شد. با توجه به اينکه يکي از انتقادات موجود در خصوص طرح ترافيک افزايش تعداد موتورسواران بوده است که اين امر خود به آلودگي هوا منجر خواهد شد، چه برنامه‌اي در اين رابطه داريد؟ حدود سه‌ميليون موتور در سطح تهران تردد مي‌کنند که در جلسات مختلفي که داشتيم به اين نتيجه رسيديم که عزم و اراده‌اي براي اجرايي‌شدن قانون هواي پاک وجود ندارد. شهرداري ابزار برخورد با موتورسواران ندارد و متاسفانه خود موتورسواران بيش از سايرين آلودگي هوا را استنشاق مي‌کنند به‌دليل اينکه اهتمام جدي وجود ندارد و نهاد‌هاي ديگر بايد همکاري کنند چراکه شهرداري يک بخش است. اگر قانون داشتيم و افراد جريمه و تشويق مي‌شدند و همه اهتمام به اجرايي‌شدن داشتند و آموزش را از کودکي انجام بدهيم بچه‌ها خانواده را ملزم به اعمال قانون مي‌کنند و براي اجرايي‌شدن قانون راه‌هاي برون‌رفت نبايد وجود داشته باشد و ما چندين جلسه گذاشته‌ايم که هنوز به نتيجه‌اي نرسيده‌ايم. در شرايط فعلي کشور بايد کار فرهنگي انجام داد و شهروندان بايد در اداره شهر مداخله کنند. شما سال‌هاي زيادي در حوزه محيط زيست فعاليت داشته‌ايد. روزهاي ابتدايي سال 98 با واقعه سيل مواجه شديم که به‌نظر برخي اين رويداد به‌دليل دستکاري و مداخله در طبيعت صورت گرفته است. شما تا چه ميزان با اين ادعا همراه هستيد؟ در اين رابطه بايد واکاوي تاريخي انجام شود. در سال 94 سخنراني در دانشگاه اروميه داشتم که از صحبت‌هاي مقام معظم رهبري نقل کردم. 17 اسفند سال 93، مقام معظم رهبري با مديران محيط زيست ديدار داشتند و ايشان عنوان کردند که حتي محيط زيست را براي ساختن حوزه علميه تخريب نکنيد؛ مردم اجازه ندهيد اين اتفاق رخ بدهد. به‌دليل اينکه فعالان محيط زيست مطالبه‌گري مي‌کنند صدايشان به جايي نمي‌رسد و بعضا هزينه فعاليت در اين حوزه زياد است. هيچ‌کشوري در جنگ با طبيعت پيروز نشده است؛ پژواک صداي تخريب طبيعت چندبرابر به ما بازخواهد گشت. سفره‌هاي آب زيرزميني را در مرحله بحراني قرار داديم حتي اين بارش‌ها اين سفره‌ها را تغذيه نکردند. اين سفره‌هاي آب زيرزميني با مديريت غلط و بي‌‌‌برنامگي همه بخش‌ها به اين روز افتاده‌اند. همه قوا در اين رابطه نقش دارند. قوه مقننه نقش دارد چراکه چاه‌هاي غيرمجوزدار در مجلس هشتم مجوز داده است. نه اينکه نبوده بلکه سرعتش را افزايش داده است. قوه قضائيه وظيفه داشت برخورد کند. قوه مجريه وظيفه داشت برنامه‌ريزي کند اما دقت نکرد. امروز دو کشور ايران و مصر در زمينه سفره‌هاي آب زيرزميني در شرايط بحراني قرار دارند اما وضعيت ايران بحراني‌تر است. سفره‌هاي آب زيرزميني که سرمايه جبران‌ناپذير ميليون‌ها سال است که اگر تخليه شد ترميم نمي‌شود. هر کشور مي‌تواند از 20‌درصد اين سفره‌ها بدون برنامه و 40‌درصد را با برنامه استفاده کند اما طي سال‌هاي گذشته از مرز صد‌درصد گذشتيم که حدود 80‌درصد آن از سوي دولت آقاي احمدي‌نژاد صورت گرفت. در ارتباط با بحث سيل در شهرسازي‌ها و توسعه روستاها به اين امر توجه نکرده‌اند. کارشناسان مي‌گويند از جايي که آب عبور مي‌کرده است نه اينکه رودخانه باشد بلکه تنها آب عبور کند احتمال اينکه 100 تا 200 سال بعد از آنجا آب عبور کند وجود دارد. در کشورهاي ديگر در دانشگاه اين نکته را تدريس مي‌کنند. نظرات کارشناسي و تغييرات اقليمي درست است اما اگر مديريت درست باشد اين اتفاق رخ نخواهد داد. ايرانيان دانش چند‌هزار‌ساله دارند. سال 95-96 برخي‌ها گفتند که ابرها را بارور کرديم. من تخصص ندارم و وارد نمي‌شوم. از زمان قبل انقلاب بحث يونيزه وجود داشت که عنوان شد نبايد انجام شود اما بارورکردن هنوز نتايج قطعي مثبت و منفي آن مشخص نيست؛ در کشورهاي پيشرفته هم از اين روش استفاده مي‌کنند اما چون ادعا کردند که ابرها را بارور کرده‌ايم و ابرهاي باران‌زا تقويت شدند و باران آمد، الان هم مردم مي‌گويند پس اگر اين همه باران آمده شما سبب شده‌ايد. در سيلاب آنچه مهم است اين بوده که ما در گذشته خاک زيادي تخريب کرده‌ايم. تخريب خاک ما در ايران بيست برابر متوسط جهاني است؛ اين اگر تخريب محيط زيست نباشد چيست؟ همه با هم مقصر هستيم. در حال حاضر مردم نمي‌توانند وسايل زندگيشان را از گل‌ولاي بکشند بيرون. عوامل همگي دست در دست هم داده‌اند. ما اشتباهاتي داشته‌ايم و ضعف‌هايي داريم اما يکبار ديگر بايد به مديريت يکپارچه برسيم. مردم ايران در شرايط سخت و بحراني مانند جنگ، انقلاب ، سيل و... و هر کجا که غم است همدردي و همنوايي فوق‌العاده‌اي حتي با جهان دارند. اين سيل نشان داد که مديريت يکپارچه مي‌تواند موفق باشد. تهران در روزهاي ابتدايي سال 98 نيز درگير بارندگي‌هاي شديدي بود که عنوان‌شده خطر سيل از بيخ گوش پايتخت‌نشينان رد شده است؛ اين ادعا تا چه حد صحيح است؟ بارندگي تهران را مديريت کردند و خوشبختانه هم مديريت استان و مديريت دولتي در آماده‌باش کامل بود و همچنين از روز اول همه ارکان شهرداري آماده‌باش بودند. از رفتگران عزيز تشکر مي‌کنم چراکه معابر و جوي‌ها را مي‌شناسند. عذرخواهي مي‌کنم که در هزاره سوم کارشان را چندبرابر مي‌کنيم و آشغال‌هاي خود را زمين مي‌اندازيم. اين رفتگران نقش بسزايي در کنترل امر سيلاب تهران داشتند و مي‌دانستند زباله‌هايي که در جوي‌هاست مي‌تواند جلوي آب را بگيرد و مانع فوران آب شوند. نظر کارشناسي اين است که در سيل ده‌ساله اين اقدامات خوب بوده است و البته خدا هم کمک کرد. اما مديريت شهري مديريت واحد خوبي ايجاد کرد که ممکن بود هر لحظه با يک گرفتگي مسيل آب فاجعه ايجاد شود اما نظر مشابه اين است که بايد آماده سيلاب صد‌ساله باشيم. به‌عنوان عضو شوراي شهر تهران افراد زيادي به شما مراجعه مي‌کنند ومطالبات زيادي دارند. چه مقدار از اين مطالبات مربوط به مسائل شهري است و چه مقدار خواهان دريافت رانت هستند؟ متاسفانه بدنه شورا همراهي با ما ندارد. ممکن است سوال شود که چرا برخورد نمي‌کنيد من مي‌گويم ما مي‌خواهيم کار کنيم و نظرمان اين است که کارمندان هم بايد کار کنند. ‌درصد بسيار کثيري از افرادي که به ما مراجعه مي‌کنند مطالبات مالي دارند و پيمانکار بوده‌اند که جاي تشکر از معاونت مالي و اداري دارم؛ بخش مهم و عادلانه‌اي از مطالبات و بدهي‌ها را مديريت کرد. خوشبختانه خيلي از پيمانکاران صبر و تحمل داشتند. بخش اعظم درخواست‌ها مربوط به امر کار است. خط 6 افتتاح شد و من از سراسر کشور تلفن داشتم. تصور مي‌شد نيروي زيادي قرار است به‌کار گرفته شود در صورتي است که 4000 نيروي مازاد تنها در بخش مترو داريم که اينها کاملا بدون رعايت چارچوب قانوني وارد مترو شدند. بخش ديگر مطالبات اشتغال ارتقا است. مي‌توانم با شهامت بگويم 95‌درصد درخواست‌هاي افراد براي ملاقات با من درخواست‌هاي شخصي است. اين در حالي است که در بحث‌هاي رانتي خيلي به سراغ بنده نمي‌آيند و شايد سراغ خيلي از اعضاي شهر نروند. اولا افراد را به مراکز مختلف معرفي نمي‌کنيم و اگر اين اتفاق رخ بدهد و هر کسي درخواست شخصي در چارچوب قانون داشته باشد نامه رسمي و اتوماسيوني مي‌دهم و به فرد مي‌گويم اگر رشوه خواستند به من اعلام کن. بعضا شبکه تنيده و مقاوم است شايد کار فرد را حل نکنند و اين گزارش‌ها را به ما مي‌دهند. اميدوارم با نظارت همگاني و رعايت قانون و جايي که نياز است وضع قانون در چارچوب اختيارات شورا مشکلات را حل کنيم. معتقدم اگر قانون اجرا شود خيلي از مشکلات حل‌وفصل خواهد شد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد