روزنامه شهروند/ متن پيش رو در شهروند منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
حذف ميوه از سبد معيشتي خانوار يکي از اتفاقاتي است که در دو سال اخير، پس از کاهش قدرت خريد مردم رخ داده است. بهدنبال بالارفتن نرخ ارز و رشد لجامگسيخته تورم، گروههاي کمتربرخوردار جامعه بيش از آنکه به فکر خريد ميوه و برطرفکردن نيازهاي ثانويه خود باشند، بيشتر دغدغه تهيه لقمه ناني براي اعضاي خانواده خود دارند. حتي خانواري که پيش از اين يخچال خود را با انواع ميوهها پر ميکردند، اکنون با بروز گرانيها، به خريد دانهاي ميوه روي آوردهاند؛ اما در همين شرايط افرادي هم پيدا ميشوند که براي خريد ميوههاي لاکچري سر و دست ميشکنند. جاکويرا، پاشن فروت، ستاره، درايان، کامکوات، مانگوستين، ليچي و ... تنها بخشي از فهرست بلندبالاي ميوههاي لاکچري هستند که جملگي به شکل قاچاق وارد کشور ميشوند و دل ميلياردرها را بردهاند؛ ميلياردرهايي که براي نمايش سرمايه و دارايي خود حاضرند براي خريد اين ميوهها ميليوني خرج کنند تا در ميهمانيها و شبکههاي مجازي افراد بيشتري را به سمت خود جذب کنند. فروشگاههاي اينترنتي مجاز نيز اين روزها به اصليترين رقيب کانالها و صفحات تلگرامي و اينستاگرامي براي فروش اين ميوههاي قاچاق تبديل شدهاند. در حالي که مسئولان ذيربط عمده واردات ميوههاي لاکچري را متوجه مسافران خارجي ميسازند، اما اندازه بعضي از اين محصولات بهقدري بزرگ است که حتي داخل ساک و چمدان مسافري جا نميگيرند. به نظر ميرسد در اين زمينه هم دستهايي وجود دارد که به شکل گسترده ميوههاي ممنوعه را وارد کشور ميکنند.
با اينکه تحريمها و بالارفتن نرخ ارز، بازار بسياري از کاسبان را آجر کرد، اما در اين بين عدهاي هم به کاسب تحريم و گراني تبديل شدهاند و نان خود را در روغني فرو کردهاند که تا سالها سير نگهشان دارد. قاچاقچيان ميوه تنها يکي از گروههايي هستند که سر سفره بالارفتن نرخ ارز نشستهاند و با واردات غيرقانوني ميوههاي ممنوعه به سودي ميلياردي دست پيدا کردهاند. تا چندي پيش اين دست از ميوهها با نامهاي عجيب و غريب خود فقط در شبکههاي مجازي خريد و فروش ميشد، اما اکنون کافي است به فروشگاههاي اينترنتي مراجعه کنيم تا با چند کليک و پرداخت چندصد هزار تومان براي خريد چند عدد ميوه، به جرگه لاکچريها بپيونديم. در واقع اين فروشگاهها امروز به اصليترين رقيب کانالهاي تلگرامي و صفحات اينستاگرامي تبديل شدهاند و در واقع پا جاي پا آنها گذاشتهاند؛ با اين تفاوت که برخي از شهروندان به صفحات مجازي اعتماد ندارند، اما با اعتماد به فروشگاههاي اينترنتي رسمي از آنها خريد ميکنند. البته مشاهدات ميداني نيز حاکي از آن است که در ميدان مرکزي ميوه و ترهبار تهران هم اين قلم از ميوههاي ممنوعه بهوفور يافت ميشود. گروهي از فروشندگان خود را واردکننده اين محصولات معرفي ميکنند و عرضه محدود را علت قيمتهاي نجومي اين ميوهها ميدانند. آنها ديگر توجهي به اين موضوع ندارند که جز ميوههاي گرمسيري نظير موز، آناناس، نارگيل و انبه، واردات ساير ميوهها قاچاق تلقي ميشود و خريد و فروش آن در فضاي مجازي به طور کلي ممنوع است. تفاوتي هم ندارد که اين ميوهها به شکل مسافري وارد کشور شده باشند يا به شکل ديگر؛ اما اين موضوع در سايه کمبود نظارت دستگاههاي متولي در حال انجام است.
قاچاقچي ميوه کيست؟
در رابطه با وفور ميوههاي لاکچري در خردهفروشيها و عمدهفروشيها و حتي فروشگاههاي اينترنتي، مهمترين سوالي که پيش ميآيد اين است که چطور در حالي که واردات ميوه ممنوع است، اين محصولات به شکل عمده فروخته ميشوند؟ مسئولان مربوطه باز هم تقصير را متوجه شهروندان ميسازند و در اين زمينه مسافراني که وارد ايران ميشوند از ديد آنها متهم رديف اول هستند. اين در حالي است که وفور اين محصولات در ميادين ميوه و ترهبار نشان از علائم ديگري دارد که بعيد به نظر ميرسد مسافران بتوانند با چمدان آن را وارد کشور کنند که حتي در اين شرايط هم نهادهايي نظير گمرک بايد پاسخگو باشند. با اين حال از نهادهاي ناظر انتظار ميرود ورود جديتري به اين ماجرا داشته باشند و در سال رونق توليد با متخلفاني که تيشه را براي زدن ريشه توليد تيز کردهاند طبق قانون برخورد کنند.
بازار