تثبیت جایگاه منطقهای ایران، پیامد عملیات عینالاسد
فرهيختگان/ متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست اميرعلي ابوالفتح، کارشناس مسائل بينالملل با اشاره به اثرات راهبردي حمله موشکي به پايگاه عينالاسد، به «فرهيختگان» گفت: «اين حمله يکسري تبعات کوتاهمدت و يکسري تبعات بلندمدت را بهدنبال داشت. تبعات کوتاهمدت اين بود که ايران و آمريکا در آستانه يک جنگ تمامعيار قرار گرفتند، اين احتمال وجود داشت که پاسخهاي نظامي مجددا تکرار شوند.» وي افزود: «نکته بعدي اين است که اقدام ايران واکنشي به ترور سردار سليماني بود و فضا را براي آمريکاييها در داخل عراق قدري دشوار کرد. کمااينکه بلافاصله پارلمان عراق راي به خروج نيروهاي آمريکايي داد. به هر حال حملهاي که آمريکاييها انجام دادند علاوهبر سردار سليماني، فرمانده نيروي قدس سپاه پاسداران، ابومهدي المهندس را که يک شخصيت مورد وثوق و محبوب بين عراقيها بود و نماد مبارزه با داعش محسوب ميشد نيز به شهادت رساند.» وي با بيان آنکه بزرگترين و مهمترين اثر راهبردي حمله به عينالاسد تثبيت جايگاه ايران در منطقه بود، ادامه داد: «اگرچه خطر جنگ شدت گرفته بود و اگر آمريکا وارد جنگ با ايران ميشد، احتمالا خسارتهايي براي کشور رقم ميخورد ولي پاسخ ايران جايگاه ايران را از دو منظر تقويت کرد.» اين کارشناس مسائل بيناللمل با بيان اينکه نخستين جنبه حمله به عينالاسد اين بود که توان موشکي ايران را به اثبات رساند، خاطرنشان کرد: «پيش از اين در مانورها و رزمايشها اين موشکها آزمايش شده بود ولي بهعنوان يک عمليات نظامي واقعي مدتها بود که چنين اتفاقي رخ نداده بود و آخرين تجربه نيز به عملياتي بازميگشت که بعد از اقدام تروريستي عليه مجلس، پايگاههاي داعش مورد اصابت موشکهاي ايران قرار گرفت.» ابوالفتح ادامه داد: «به هر ترتيب پايگاه داعش با پايگاه آمريکاييها تفاوتهاي زيادي دارد و به تبع، هدف قرار دادن آنها نيز از جهات مختلف متفاوت است.» وي دومين جنبه را تغيير در نوع نگاه کشورهاي منطقه به ايران و توانمنديهاي دفاعي آن دانست و توضيح داد: «براي آنها روشن شد ايران در دفاع از منافع خود هيچ ابايي ندارد و در اين مسير حتي براي حمله به پايگاه آمريکا نيز ترديد نميکند، آنهم جايي که خيلي از کشورها جرات و جسارت اقدام عليه آن را ندارند.» ابوالفتح با اشاره به تاکيد رهبر انقلاب مبنيبر اينکه دوران بزن در رو تمام شده است، گفت: «وقتي آمريکاييها اين پيام را با تمام وجود دريافت کردند اين موضوع قطعا براي سعوديها و اسرائيليها به طريق اولي صدق خواهد کرد، بنابراين منطقه متوجه شد که ايران شوخي ندارد و اگر لازم باشد براي تامين منافع خود دست به اقدام تلافيجويانه ميزند.» وي با بيان اينکه دونالد ترامپ احتمالا ناخواسته باعث شد ايران جايگاه قدرت خود را در منطقه ارتقا ببخشد، خاطرنشان کرد: «اگر اقدامي عليه سردار سليماني صورت نميگرفت ايران هم اقدامي عليه آمريکا انجام نميداد و اين موقعيت خود را در منطقه تثبيت نميکرد.» اين کارشناس مسائل سياست خارجي يادآور شد: «در تاييد همين گزاره شاهد آن بوديم در همان روزهايي که اوضاع بسيار بغرنج و مخاطرهآميز بود نه صحبتي از نتانياهو شنيده شد و نه صحبتي از بنسلمان و منطقه عملا در يک سکوت کامل فرو رفته بود؛ چون سران کشورها هر لحظه نگران اين بودند که ايران اقدامات تلافيجويانه را در خاک آنها –بهواسطه حضور پايگاههاي نظامي در اين کشورها- نيز انجام دهد.» ابوالفتح خاطرنشان کرد: «اقدام ايران و تثبيت موقعيت منطقهاي آن متعاقب اين عمليات ميتواند در آينده ترکيب توازن قدرت را در منطقه به شکل ديگري تغيير دهد.» اين کارشناس مسائل بينالملل در توضيح چرايي در نگرفتن جنگ بهرغم برخي پيشبينيها دراينباره، گفت: «يکي از دلايل اين موضوع روشن شدن سطح اراده ايران براي آمريکاييها بود. آنها دريافتند ايران واهمهاي از درگيري نظامي با آمريکا ندارد و اين امر باعث ميشود طرف مقابل به ترس وادار شود.» ابوالفتح ادامه داد: «اگر آنها احساس ميکردند ايران کوتاه خواهد آمد يا در پاسخ نظامي دچار ترديد شده، امکان اقدامات بعدي نيز در آينده وجود داشت، ولي چون ديدند تهران هر عملي را با يک عکسالعمل نشان ميدهد ترجيح دادند وارد فاز نظامي رسمي با ايران نشوند.» وي تصريح کرد: «اگر پاسخ ايران به ميزان کافي قاطع نبود احتمال داشت آنها جسورتر شوند و با اطمينانخاطر از اينکه ايران بهدليل ترس از تبعات احتمالي، دست به اقدام متقابل نميزند، در موارد ديگر اهدافي ديگر را مورد هدف قرار دهند و يک سنگر جلوتر بيايند.»