بلومبرگ: چرا ایران، ونزوئلا نمی شود؟
انتخاب/ متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مارک چمپيون-بلومبرگ/ به نظر مي رسد فشار شش ساله ايران براي ادغام با اقتصاد جهاني ديگر به پايان رسيده است. در ادامه اين مطلب آمده است: روز دوشنبه، ايران تهديد کرد که از آخرين تعهدات باقيمانده خود تحت عنوان برجام خارج خواهد شد. در همان روز، محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه حضور در مجمع جهاني اقتصادي، در سوئيس را از برنامه کاري خود خارج کرد. جمهوري اسلامي ايران اميدوار بود که 3 کشور انگليس، فرانسه و آلمان به ايران کمک کنند تا ايران براساس برجام تحريمهاي اعمال شده از سوي ترامپ را دور بزند، برنامهاي که به نظر ميرسد ديگر عملي نيست. هفته گذشته 3 کشور اروپايي حاضر در برجام اعلام کردند که آنها قصد دارند مکانيسم حل اختلافات توافق هستهاي را فعال کنند، اتفاقي که احتمالا به معناي پايان برجام خواهد بود. اين توافق نامه در قلب استراتژي حسن روحاني، رئيس جمهوري براي گشودن در بازارهاي بين المللي به روي ايران بود تا بلکه معضل چند ساله در مورد چگونگي تحقق انتظارات اقتصادي مردمي حل شود. پيشبيني ميشود که پارلمان در انتخابات امسال و دولت در انتخابات سال آينده به دست محافظهکاران بيافتد. در صورت عدم تشديد خصومت ها با آمريکا، بزرگترين چالش دولت و مجلس آينده دوباره بحث احياي اقتصادي است. بحث در مورد چگونگي انجام اين کار در حال حاضر ممکن نيست. روحاني روز پنجشنبه در همايش بانک مرکزي ضمن دفاع از عملکرد دولت خودش گفت که ما بايد با جهان کار کنيم. وي درمورد مخالفاني که استدلال ميکنند ايران مي تواند با نگاه به داخل و بدون ارتباط با جهان ادامه دهد گفت: خوب، من نميدانم چگونه ميتوان اين کار را انجام داد. محمدباقر قاليباف، شهردار سابق تهران که سه بار کانديداي رياست جمهوري هم بوده در واکنش به اظهارات روحاني توئيت کرد: جوانان انقلابي ميدانند چگونه ميتوان اين کار را انجام داد، با کمک مردم هر کاري ممکن است. به گفته يک فعال اقتصادي، واقعيت اين است که تحريم ها تنها بخشي از مشکلات اقتصادي و تجاري کشور است. در ضمن چين نميتواند تمام بودجه و فناوريهايي را که ايران براي پيشرفت خود لازم دارد، فراهم کند. آنچه مورد نياز است، اصلاحات گسترده براي توليد هر چه بهتر در کشور است. صادقانه بگويم، من هيچ برنامه و سياست مشخصي براي رسيدگي به اين مسائل اقتصادي نميبينم. بانک مرکزي هفته گذشته اعلام کرد که اقداماتي در جهت سهولت صادرات شرکتهاي خصوصي انجام داده است. براساس گفتههاي بانک مرکزي شرکتهاي خصوصي مسئوليت بخش عمده صادرات کالاهاي غير نفتي تا سقف 40 ميليارد دلار که ايران هنوز هم ميتواند سالانه به خارج از کشور بفرستد را خواهند داشت، ضمن اينکه ارز مورد نيازشان هم تامين ميشود. از بسياري جهات جاي تعجب دارد که اقتصاد ايران با اين شرايط همچنان سر پا مانده است. امروز ارزش ريال پس از آن که بعد از خروج ترامپ از توافق هستهاي در سال 2018، نيمي از ارزشاش را از دست داد، ثبات پيدا کرده است. با اين حال قشر متوسط در ايران در حال کوچک شدن است. اقتصاد ايران با تحريمهاي جديد به شدت آسيب ديده، آن هم در شرايطي که قيمت پايين نفت در هر حال باعث کاهش درآمد دولت شده است. محمود احمدي نژاد، رئيس جمهور پيشين در دوران پيش از امضاي برجام تصميم به پرداخت مبلغ نقدي ماهانه به مردم تحت عنوان يارانه گرفت، اين امر تا حد زيادي با قيمت نفت حدود 120 دلار در هر بشکه ممکن شد در حالي که امروز و در بيشتر مدت دولت روحاني نفت به 60 دلار در هر بشکه رسيده است. امروز روحاني در تلاش است تا به نوعي از شر برخي يارانههاي پرداختي رها شود چنانکه در ماجراي بنزين هم چنين کرد. استاد اقتصاد در ويرجينيا ضمن ابراز رضايت از مديريت اقتصادي دولت ميگويد اقتصاد ايران به دليل شدت تحريمها فقط در حال حاضر براي خودش زمان خريده است. آينده واقعاً با دو موضوع مشخص ميشود. آيا توليد کنندگان ايراني قادر به توليد خواهند بود و آيا ميتوانند بخشي از آن را صادر کنند؟ اين امر مستلزم اصلاحات اساسي است چرا که هر اقتصادي نياز به ارز خارجي دارد. به گفته الي گرانمايه، مدير برنامه خاورميانه و شمال آفريقا در روابط خارجي شوراي اروپا مولفههايي وجود دارد که باعث ميشود ايران به سرنوشت ونزوئلا دچار نشود. پس از احمدي نژاد، دولت بسيار محافظه کارانهتر عمل کرد و اين امر باعث شد که تورم کمتر باشد. ايران همچنين در تنوع بخشيدن به اقتصاد نفتياش موفق عمل کرد و توانست اقتصادش را از حالت تک محصولي خارج کند، تهران در اين زمينه موفقيت بيشتري نسبت به همسايگان عرب خود داشته است. اما شايد بزرگترين تفاوت ايران با ونزوئلا موقعيت مهم استراتژيکاش باشد. نه تنها اين کشور در خليج فارس، براي بازارهاي جهاني نفت بسيار مهم است بلکه با عراق، افغانستان و پاکستان هم مرز است، همزمان با اينکه ميخواهد يک پاي برنامهريزي شده از کمربند جاده ابريشم جديد چين به اروپا باشد. گرانمايه افزود: انگيزههاي ژئوپليتيکياي براي روسيه و چين وجود دارد که آنها را مجاب ميکند تا اطمينان حاصل کنند تحريمهاي آمريکا اقتصاد ايران را به کلي نابود نخواهد کرد.