تراژدی «چای روسی»

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
 
هواپيماي حامل الکسي ناوالني، منتقد سرشناس رييس‌جمهور روسيه پس از کشکمش‌هايي ميان پزشکان روس و پزشکان آلماني سرانجام در برلين بر زمين نشست. همراهان اين فعال «مبارزه با فساد» در روسيه که به عنوان يکي از مطرح‌ترين رهبران اپوزيسيون در اين کشور نيز شناخته مي‌شود مدعي هستند که او با نوشيدن يک فنجان چاي مسموم شده و دولت روسيه در پشت پرده اين حادثه است. کرملين اما اين ادعا را رد مي‌کند و مي‌گويد آماده ارايه هر کمکي براي درمان الکسي ناوالني است. اين در حالي است که تنها چند هفته تا برگزاري انتخابات محلي در روسيه باقي مانده و منتقدان مي‌گويند مسکو نگران اثرگذاري اين فعال سياسي مخالف پوتين بوده است.
الکسي ناوالني 44 ساله که پيش‌تر بارها به دليل اظهارنظر‌ها و مواضع مخالف خود با رويکرد کرملين به زندان افتاده، يا هدف حمله افراد ناشناس قرار گرفته، پنجشنبه گذشته هنگامي که با هواپيما از مسکو عازم تومسک بود دچار ناراحتي شديد شد و سپس در حالي که گفته مي‌شود حالش وخيم بوده و به کما رفته به بيمارستان منتقل شد. ساعاتي بعد از انتقال او به بيمارستان، گمانه‌زني‌ها درباره علت وخامت حال اين رهبر اپوزيسيون روسيه آغاز شد و سخنگوي الکسي ناوالني اعلام کرد که احتمالا او در اثر نوشيدن چاي در فرودگاه مسموم شده است. از سوي ديگر وياچسلاو گيمادي، مسوول امور حقوقي بنيادي که الکساندر ناوالني براي کنشگري در مسير مبارزه با فساد داير کرده با انتشار پستي در توييتر تاکيد کرده که وي را بدون شک به دليل فعاليت‌ها و مواضع سياسي مسموم کرده‌اند؛ اتهامي که کاخ کرملين رد مي‌کند. کاخ رياست‌جمهوري روسيه در نخستين واکنش به انتشار خبر به کما رفتن الکسي ناوالني، از رهبران سرشناس اپوزيسيون اين کشور براي وي آرزوي «بهبودي سريع» کرد. دميتري پسکوف، سخنگوي کرملين در جريان کنفرانس خبري روز پنجشنبه خود به سوال يکي از خبرنگاران در خصوص وضعيت مهم‌ترين مخالف دولت روسيه اين‌گونه پاسخ داد: «ما مي‌دانيم که او در شرايط خوبي به سر نمي‌برد. همانند هر شهروند ديگر روسيه براي او سلامت و بهبودي سريع آرزو مي‌کنيم.»
همزمان با واکنش کاخ کرملين، کشورهاي فرانسه و آلمان نيز به اين مساله واکنش نشان دادند و اعلام کردند که آماده‌اند به درمان الکسي ناوالني کمک کنند. خانواده و همراهان ناوالني نيز با تاکيد بر احتمال مسموميت او، خواستار انتقال او به آلمان براي درمان شدند. همچنين يک موسسه خصوصي در آلمان، اعلام آمادگي کرد تا با ارسال يک هواپيماي داراي تجهيزات پزشکي پيشرفته به روسيه، اين منتقد ولاديمير پوتين را براي درمان به برلين منتقل کند. اين درخواست با مخالفت پزشکان روس روبرو شد. سخنگوي الکسي ناوالني- از مخالفان سرشناس رييس‌جمهوري روسيه-  روز جمعه اعلام کرد که پزشکان با انتقال او به خارج از کشور به دليل شرايط جسمي «ناپايدار» مخالفت کرده‌اند. کيرا نارميش، سخنگوي الکسي ناوالني که در بيمارستان امسک حضور دارد ضمن انتقاد از مخالفت پزشکان با انتقال او به خارج از روسيه اظهار داشت: «ممنوعيت انتقال الکسي تهديد مستقيم جان او است». پزشکان معالج ناوالني در بيمارستان اُمسک بامداد جمعه گفته بودند که اوضاع بيمار براي انتقال به مکان ديگري مناسب نيست. آنها مدعي شده  بودند که ناوالني مسموم نشده، بلکه اختلال متابوليکي دارد و علت آن نيز پايين بودن قند خون بيمار است. يکي از پزشکان ارشد بيمارستان گفت، روي لباس و پوست ناوالني يک ماده شيميايي پيدا شده است؛ ماده‌اي که در توليد ليوان‌هاي پلاستيکي نيز به کار مي‌رود. او تاکيد کرد: «اين ماده در خون ناوالني يافت نشده است». سرانجام اما با پافشاري همسر ناوالني و پيشنهاد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان براي ادامه معالجه او در برلين، مقامات کاخ کرملين اعلام کردند در صورتي که پزشکان معالج اجازه حرکت به ناوالني بدهند، رهبري روسيه مخالفتي با انتقال او به آلمان نخواهد داشت و بر همين اساس ناوالني عازم برلين شد تا  ادامه درمان خود را  در آلمان سپري کند.

در  انتظار  نتايج  تست‌هاي  جديد
خبرگزاري دويچه وله آلمان گزارش داده است که به محض رسيدن هواپيما به فرودگاه برلين، يک آمبولانس مجهز براي انتقال ناوالني اعزام شده و بلافاصله تست‌هايي از او گرفته شده تا پزشکان دريابند عامل اصلي وخامت حال اين فعال سياسي روس چيست. نتايج اين تست‌ها هنوز روشن نشده ولي خانواده ناوالني اظهار اميدواري کرده‌اند که «نوع سم مورد استفاده براي ترور او» شناسايي شود تا هر چه سريع‌تر پزشکان بتوانند درمان را آغاز کنند. قرار است مداواي ناوالني در بيمارستان شاريته برلين ادامه يابد که پيش از اين آمادگي خود براي اين کار را اعلام کرده بود. تاکنون خبري درباره معاينه ناوالني در برلين و تشخيص علت احتمالي به هم خوردن يک‌باره وضعيت جسمي او منتشر نشده  است.

---

بازار

---

حادثه‌اي که تکرار  شد
اين اولين ‌بار نيست که چنين اتفاقي براي يک فعال سياسي منتقد پوتين رخ مي‌دهد. به نوشته نيويورک تايمز، پيوتر ورزيلوف نيز دو سال پيش و در شرايطي که در سلامت جسماني کامل به سر مي‌برد ناگهان دچار عارضه شد و به اغما رفت. ورزيلوف که به اجراي هنرهاي نمايشي ضد دولتي مشهور است دقيقا علايمي مشابه الکسي ناوالني داشت و در آن زمان پس از انتقال به آلمان در همين بيمارستاني که ناوالني بستري است، درمان شد. ورزيلوف روز پنجشنبه در مصاحبه‌اي گفت: «آنچه براي ناوالني اتفاق افتاد، دقيقا همان شرايطي است که من تجربه کردم». براساس گزارش نيويورک‌تايمز، پس از وخيم شدن حال ورزيلوف در سال 2018، او با کمک دستگاه ونتيلاتور توانست زنده بماند. پس از آن نيز به آلمان منتقل شد و با شناسايي سم مورد استفاده براي ترور او پزشکان توانستند او را درمان کنند.

در سال‌هاي اخير چندين اتهام ديگر نيز در خصوص از بين بردن مخالفان با استفاده از سم از سوي دولت روسيه مطرح شده است. نيويورک‌تايمز مي‌نويسد: هرچند استفاده از سم براي کشتن مخالفان روشي قرون وسطايي به حساب مي‌آيد اما سرويس‌هاي اطلاعاتي شوروي سابق و روسيه در 100 سال اخير علاقه زيادي به استفاده از اين روش نشان داده‌اند. گنادي گودکوف، سرهنگ سابق سرويس اطلاعاتي شوروي که اکنون به عنوان مخالف پوتين در پارلمان روسيه حضور دارد در اين باره مي‌گويد: «استفاده از سم نياز به آموزش خاصي ندارد و سم‌هايي مورد استفاده قرار مي‌گيرند که به آساني نمي‌توان آنها را کشف کرد چرا که طعم و رنگ خاصي ندارند.» به گفته او، «با توجه به شواهد موجود و اينکه گفته مي‌شود آخرين چيزي که ناوالني در فرودگاه پيش از آغاز پرواز مصرف کرده يک ليوان چاي در کافه فرودگاه بوده است، پس مي‌توان انتظار داشت که اين سم از طريق همين چاي به بدن او وارد شده باشد».
به عنوان يک نمونه ديگر، سرگئي اسکريپال و دختر او نيز در ماه مارس سال ۲۰۱۸ در پارکي واقع در شهر سالزبري انگلستان در اثر تماس با ماده‌اي شيميايي مسموم شدند. تحقيقات مسوولان بريتانيا پيرامون علت مسموميت اين دو حکايت از استفاده از سم نووي‌چوک داشت. سم نووي‌چوک از انواع سمومي بود که از سوي اتحاد شوروي توليد و انباشت مي‌شد و لندن پس از تحقيقات ابتدايي اعلام کرد که دولت روسيه مسوول اين اقدام به قتل سرگئي اسکريپال و دخترش است. سرگئي اسکريپال سرهنگ سازمان اطلاعات مخفي ارتش روسيه بود که به جرم جاسوسي براي امريکا سال‌ها در روسيه زنداني بود و پس از آزادي به بريتانيا پناهنده شد.
پيش‌تر در سال 2015، ولاديمير کارا مورزا  فعال سياسي مخالف پوتين براي مدتي طولاني به کما رفت. او پس از به هوش آمدن و بهبود نسبي وضعيت جسمي‌اش اعلام کرد که فکر مي‌کند پيش از آغاز يک سفر هوايي در روسيه مسموم شده و توانسته نجات پيدا کند. علايم او شامل تورم، نارسايي مغزي و کليوي بود. همسر او يوگنيا يادآوري مي‌کند که بازوها و پاهاي او رنگ آبي گرفته بودند که از جمله علايم رايج در بدن بيماران در هنگام مسموميت شديد است. کارا مورزا مدعي است يک بار ديگر در سال 2017 هنگامي که براي ارايه مدارکي پيرامون دلايل قتل نمتسوف - فعال سياسي روس که به ضرب گلوله در مسکو به قتل رسيد - در سفر بود به جان او سوء قصد شده که اين‌بار نيز او توانسته جان سالم به در ببرد. همچنين در سال 2004 يک خبرنگار منتقد روس به نام آنا پوليتکووسکايا مدعي شد که در طول يک پرواز و پس از نوشيدن يک فنجان چاي احساس کرده مسموم شده و تا مدت‌ها با بيماري‌هاي عجيبي دست و پنجه نرم مي‌کرده که به گفته او، از اثرات انتشار سم در بدن او بوده است. آنا پوليتکووسکايا دو سال بعد يعني در سال 2006 در حالي که مي‌خواست وارد خانه‌اش شود به ضرب گلوله به قتل رسيد. نگاهي به آرشيو رسانه‌ها نشان مي‌دهد از سال 1995 نمونه‌هايي از استفاده از روش‌هاي مشابه براي از بين بردن مخالفان در روسيه جديد مشاهده شده که از جمله آنها مي‌توان به قتل ايوان کيوليدي، بانکدار مشهور روس  اشاره کرد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar