چرا در مهار کرونا وا ماندهایم؟
فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
در حاليکه شمار قربانيان روزانه کرونا به بيش از ۳۰۰ تن رسيده سعيد نمکي وزير بهداشت و درمان در اظهاراتي از همراهي نکردن بخشهاي مختلف با اين وزارتخانه در مقابله با ويروس کرونا خبر داده و گفته است: ايها الناس بدانيد که من به عنوان وزير بهداشت نميتوانم به تنهايي اين اپيدمي و وضعيت را جمع کنم و جمع کردن آن اصل بسيار فراتر از اين ميخواهد.
نمکي همچنين اظهار کرده است اگر روزي قرار باشد که عدم توفيق در مديريت اپيدمي را به حساب وزارت بهداشت بنويسند، دهانش باز خواهد شد و خواهد گفت که چه کساني چه کردند.
اظهارات نمکي در شرايطي است که کشور در حال حاضر از نظر شيوع ويروس کرونا، در وضعيت بحراني قرار دارد و اکثر استانها در وضعيت قرمز هستند. آيا اظهارات وزير بهداشت و درمان در اين شرايط به اين معناست که اين وزارتخانه از عهده مقابله با کرونا بر نميآيد؟ آيا وزارت بهداشت و درمان در اين مسير تنهاست؟ پس ستاد ملي مقابله با کرونا چه کاره است؟
محمدرضا محبوبفر کارشناس مديريت بحران سلامت و عضو انجمن علمي آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت در گفتگو با فرارو در اين باره گفت: آقاي نمکي درست ميگويند بله، وزارت بهداشت و درمان در مقابله با کرونا تنها است و سازمانها و نهادهاي ديگر با وزارت بهداشت و درمان همکاري نميکنند يا تعامل ندارند. از همان ابتداي مديريت بحران سلامت کشور از حدود نه ماه پيش بار اصلي مقابله با کرونا بر دوش وزارت بهداشت و درمان بود. به عبارتي وزارت بهداشت و درمان و دولت اين بيماري را ساده انگاشتند و ويروس کرونا را دستکم گرفتند. در اين شرايط اينها بههيچعنوان قادر به هماهنگي بين اجزاي دولت، هماهنگي و ساماندهي کليه نهادها و سازمانهاي دولتي و غيردولتي در مبارزه با بيماري کرونا نبودند.
کارشناس مديريت بحران سلامت ادامه داد: از نه ماه پيش که بيماري کرونا در کشور ايران مشاهده شد مديريت بحران سلامت کشور خودش دچار بحران بود؛ بنابراين قادر به همافزايي و هماهنگي و ساماندهي کليه سازمانها و نهادهاي دولتي و غيردولتي در اين خصوص نبود.
وي اظهار کرد: آقاي دکتر نمکي بايد وضعيت فعلي بيماري کرونا در سطح کشور را در ساختار معيوب وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملي مقابله با کرونا جستجو بکند. ساختار سلامت کشور بايد به دو اصل شايستهسالاري و پاسخگويي رجعت بکند و اگر اين دو اصل معنا و مفهومي در ساختار سلامت کشور نداشته باشد وضعيت بيماري کرونا همزمان با تشديد آلودگي هوا و سردي هوا در فصول پاييز و زمستان از اين هم که هست بدتر ميشود و تعداد مبتلايان و قربانيان کرونا هم تا چندين برابر وضع فعلي افزايش پيدا ميکند.
او افزود: الان کشورهاي مختلف در سطح دنيا به کنترل و مهار نسبي بيماري کرونا نائل شدند، ولي متأسفانه تنها کشوري که امروز با بيماري کرونا دستوپنجه نرم ميکند و تعداد زيادي از شهروندانش قرباني ميشود ايران است. تازه اين آماري هم که اعلام ميشود طبق گفته خود سازمان بهداشت جهاني و مسئولين سازمان نظام سلامت کشور آمار واقعي نيست و تا چندين برابر هم ميتواند افزايش داشته باشد.
محبوبفر بيان کرد: اين وضعيت به ساختار سلامت کشور بازميگردد. ساختار سلامت کشور در حال حاضر مملو از نيروهاي سياسي و نيروهاي باندي است و با نيروي سياسي و باندي اين مقابله به جايي نميرسد. اين وزارتخانه با استفاده از نيروي سياسي و باندي بهجاي نيروي متخصص و مستقل قادر به کنترل وضع موجود نيست. وزارت بهداشت و درمان بايد ساختارش در راستاي دو اصل شايسته سالاري و پاسخگويي اصلاح شود. بايد به کارشناسان مستقل، غيردولتي و متخصصين دلسوز اين ملت اجازه عرض اندام بدهند. بايد اينها در تصميمگيريها حضور داشته باشند. چهبسا اگر اين وضعيت ادامه پيدا بکند و خود ستاد ملي مقابله با کرونا با نيروهاي موجود ببرد و بدوزد اينچنين وضعيتي ادامه پيدا کند و حتي بدتر هم شود.
عضو انجمن علمي آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت عنوان کرد: در کشورهاي ديگر حتي کشورهاي خاورميانه يک همافزايي و اعتماد بين ملت و دولت وجود دارد و براساس اعتماد و همافزايي ناشي از شايستهسالاري و پاسخگويي، مردم خودشان را ملزم به همکاري در زمينه مهار و کنترل و مديريت بيماري ميدانند. در کشورهاي مختلف جداي از کشورهاي خاورميانه اين دولت است که وظيفه خودش را بهعنوان مصلح اجتماعي انجام ميدهد و ميتواند ساير سازمانهايي که زيرمجموعه خودش هست و ساير سازمانهاي غيردولتي و تشکلهاي مردمنهاد را ساماندهي و بسيج کند و در خصوص بيماري کرونا به کار بگيرد.
وي افزود: دولت بايد از کارشناسان و متخصصان مستقل، مردمي و پاکدست در ساختار سلامت کشور استفاده کند و جز اين اگر بشود با ساختار معيوبي که مملو از نيروهاي سياسي است وضعيت بدتر خواهد شد.
اين کارشناس ادامه داد: وضعيت کشور به گونهاي است که امروز کشور به حداکثر يک ماه تعطيلي يعني برابر با دو دوره کمون بيماري نياز دارد. ولي تصميمات ستاد ملي کرونا بيشتر سياسي است تا علمي. مشخص هم نيست که راهکارها و سياستگذاريهاي ستاد ملي مقابله با کرونا از کجا خطگيري ميشود. به نظر من اين يک وضعيت ناگوار در ساختار سلامت کشور است که بايد هرچه زودتر اصلاح شود.
محبوبفر تأکيد کرد: ستاد ملي مقابله با کرونا بايد هماهنگيها را در مقابله با کرونا انجام بدهد. همانطور که از اسمش مشخص است. اسم اين ستاد، ستاد ملي است، اما اين ستاد ملي متأسفانه به ستاد دولتي مبارزه با کرونا تبديل شده است و هيچ تقرير روشني از ملي بودن و حضور شايستگان و حضور نيروهاي متخصص و کارشناسان مستقل بهداشتي و سلامت جامعه در اين ستاد ديده نميشود. اعضاي اين ستاد افرادي هستند که مخصوصاً جزء بدنه خود دولت هستند. بسياري از وزرا در اين ستاد حضور دارند.