انتخابات 2020؛ معادله برد _ برد برای چین
صبح نو/متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
«مري هوي» در پايگاه خبري تحليلي کوارتز در يادداشتي به بررسي انتخابات آمريکا و سود و بهره چين از اين انتخابات پرداخته است که متن کامل اين يادداشت در ادامه ميآيد. دونالد ترامپ در فعاليتهاي انتخاباتياي که بهمنظور انتخاب مجدد براي رياستجمهوري ايالات متحده صورت داده در اغلب مواقع مواضع سختگيرانهاي در قبال چين اتخاذ کرده است. او در ماه مارس بهيکباره پس از تمجيد از فعاليتهاي پکن در مسير کنترل و جلوگيري از شيوع فراگير کرونا در جهان با تغيير رويکرد در ادبيات خودش اين ويروس را با عنوان ويروس چيني مورد اشاره قرار داد، سپس اين رويکرد را با ممنوعکردن استفاده از دو نرمافزار چيني «تيکتاک» و «ويچت» دنبال کرد و در ادامه ماجراي تحريم هنگکنگ، دستگيري محققان چيني و حتي بستن کنسولگري چين در هوستون را رقم زد.
شايد تصور کنيد که پکن براي رهاشدن از اينگونه پرخاشگريهاي پياپي نااميد شده اما پاسخ اين سوال که چين چگونه بيشترين سود را از انتخابات رياستجمهوري آمريکا ميبرد، به اندازه معادله حاکم در رقابت ترامپ و بايدن، ساده نخواهد بود.
انتخاب دوباره ترامپ؛ تزلزل بيشتر پايههاي دموکراسي
اميلي دلا بروير، موسس مرکز مشاوره استراتژيک هاريزون و کارشناس حوزه رويکرد چين در معادلات جهاني در اين خصوص ميگويد: «آنچه چين بهواقع ميخواهد اين است که اختلاف و فاصلهاي بين ايالات متحده و متحدانش ايجاد شود. سابقه عملکرد ترامپ نشان داده که او با دوقطبيسازي، بيتوجهي و اختلاف با سازمانهاي بينالمللي و وضع تعرفه براي برخي متحدان و کشورهاي اروپايي، زمينه اختلافنظر و بهدستآمدن آنچه را که مورد نظر چين است، فراهم ميکند.»
همچنين وو کيانگ، مدرس پيشين علوم سياسي در دانشگاه چينگواي پکن در اين خصوص اظهار کرد: حزب کمونيست چين به اين نتيجه رسيده جهاني که با اقدامات و تفکرات ترامپ شکل ميگيرد، منافع آنها را تامين خواهد کرد. در واقع اين حزب به انتخاب مجدد ترامپ در آمريکا اميدوار خواهد بود چراکه او موجب تزلزل بيشتر پايههاي سيستم دموکراسي در ايالات متحده ميشود. در عين حال پيروزي بايدن هم خروج فوري آمريکا از سياستهاي تفرقهانگيز ترامپ و از بين رفتن آثار اين تفکر را تضمين نخواهد کرد. تصور کنيد که ترامپ در انتخابات مغلوب شود اما نتايج را نپذيرد و حاضر به تحويل دادن قدرت نشود، در هر صورت نابودي ايالات متحده از ناحيه سياست داخلي باز هم براي چين يک پيروزي محسوب ميشود.
پيروزي من (چين) در برابر شکست تو (آمريکا)
موضوعي که کارشناسان در خصوص آن اتفاقنظر دارند اين است که روابط ايالات متحده و چين وارد دورهاي از رقابت و تقابل علني و بيپرده شده که هيچ دولتي بهتنهايي نميتواند به شکل چشمگيري در آن تاثيرگذار باشد. در ماههاي اخير بخشي از تنشها در نبرد تجاري و حتي تکنولوژيک دوجانبه مشخص شده و به وضوح ديده ميشود که رويکرد دو کشور نسبت به سال 2008 تغييرات جدي داشته است؛ درست از زماني که پکن سير پيشرفت اقتصادي خودش را با برگزاري موفق بازيهاي المپيک تابستاني به تصوير کشيد اما در سوي ديگر، ايالات متحده در بحران اقتصادي غرق شد.
ژي تائو، رييس دانشکده روابط بينالملل در دانشگاه مطالعات خارجي پکن در مقاله اخير خودش نوشته است: «تغييرات قرن در حوزه سياسي آمريکا در سطحي بيسابقه از تقسيمبنديهاي اجتماعي و دوقطبي سياسي آشکار شده است. بحران بيسابقه هويت ملي در ايالات متحده ديده ميشود که موجب خواهد شد فضاي جديدي در روابط بين اين کشور و چين شکل بگيرد.
به طور مثال در ماه جولاي مايک پمپئو، وزير امور خارجه آمريکا، رويکرد سنتي تعامل با چين را کاملاً ناکام دانست و در واقع شکل ارتباطات و تعاملات بين دو کشور در دهههاي گذشته را زير سوال برد.
ژو فنگ، رييس دانشکده روابط بينالملل در دانشگاه نانجينگ در اين خصوص گفت: «روابط چين و آمريکا به جايي رسيده که ديگر هرگز به شرايط گذشته بازنخواهد گشت؛ البته ما نميتوانيم همه توهمات در خصوص روابط دو کشور را کنار بگذاريم.»
نابودي هژموني جهاني آمريکا
ديائو دامينگ، استاد روابط بينالملل دانشگاه رنمين بر اين عقيده است که بايدن کمتر از ترامپ در موضع تقابل قرار ميگيرد و حتي انتظار دارد که دولت دموکراتها استراتژي رقابتي چين را بپذيرد.
به گفته راش دوشي از موسسه بروکينگز، اگرچه پيروزي ترامپ شايد منجر به جدايي دردناکي براي چين شود اما اين کشور ممکن است مايل باشد اين درد کوتاهمدت را براي دستيابي به منافع طولانيمدت خودش در اين مقطع بپذيرد.
او ادعا ميکند که حزب کمونيست چين معتقد است ترامپ در حال نابودکردن هژموني آمريکا است و استراتژي بزرگ پکن معطوف به گسترش نفوذ جهاني خود براي پر کردن خلأ بزرگي خواهد بود که در پي تحولات آمريکا به جا ميماند.
دوشي ميگويد: «اگر پکن بر اين باور است که ايالات متحده سقوطي جبرانناپذير را تجربه ميکند، پس نتيجه انتخابات در کوتاهمدت مهم است و با گذشت زمان ممکن است در طولانيمدت اهميتي نداشته باشد.»
در اين صورت پيروزي بايدن ميتواند ارزيابي چين از کاهش قدرت ايالات متحده را زير سوال ببرد، خصوصا اگر او به دنبال بازگرداندن اتحاد در اين کشور باشد اما ضرورتا اينطور نيست؛ بحران ملي ايجادشده در ايالات متحده حاصل تحولات مختلفي است ازجمله تغييرات جمعيتي و نژادي و همچنين ظهور سياستهاي متفاوت هويتي.
دلا بروير، موسس مرکز مشاوره استراتژيک هاريزون و کارشناس حوزه رويکرد چين در معادلات جهاني ميگويد: «پکن در يک وضعيت فوقالعاده برد-برد قرار دارد و بدون توجه به اينکه چه کسي در کاخ سفيد حضور خواهد داشت، ميتواند به اهداف استراتژيک خودش در جهان دست يابد. پيشبيني ميشود که دولت بايدن همکاريهاي مطلوبي در سطح قابل قبول با چين داشته باشد و در سوي مقابل انتظار ميرود ترامپ رويکرد خصمانه خودش را دنبال کند. به هر صورت اگر ايالات متحده به سياست تعامل و همکاري با چين بازگردد، اين براي چينيها اتفاق خوبي است. با وجود اين اگر شما دولتي داريد که عليه چين موضعگيري ميکند اما در واقع نميتواند آسيبي به اهداف مورد نظر و منافع استراتژيک چين بزند، باز هم اين براي چين اتفاق خوبي است.»