رویای تصاحب « پاستور»
اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
نمايندگان به دنبال طرحي براي ممنوعالخروج کردن مسوولان جمهوري اسلامي هستند
يک روز از تصميم دونالد ترامپ در قامت رييسجمهوري ايالاتمتحده امريکا گذشته بود، دقيقا يک روز. نوزدهم ارديبهشتماه سال 97 بود و جلسه علني مجلس رو به پايان بود. مجتبي ذوالنوري و ياران تندرواش در دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي که اقليتي قدرتمند را تشکيل داده بودند، به جايگاه ناطقان مجلس رفته و در شرايطي متن توافقنامه هستهاي موسوم به برجام را به آتش کشيدند که اقدام دولت امريکا در خروج يکجانبه از اين توافق برخلاف قوانين و حقوق بينالمللي بود و با مخالفت روسيه و چين و کشورهاي تروييکا روبهرو. قابلکتمان نيست که خواسته قلبي رييس فعلي کميسيون امنيت ملي مجلس يازدهم آن روزها خروج ايران از برجام و نابودي هميشگي اين توافق بود اما با تصميم سران جمهوري اسلامي اين اتفاق رخ نداد و ايران در شرايطي تحريمهاي يکجانبه ايالاتمتحده امريکا را تحمل کرد که مخالفان داخلي حسن روحاني و دولت تدبير و اميد بارها و بارها از مرگ برجام سخن به ميان آوردند. برجامي که حالا و با تغيير دولت در واشنگتن و احتمال بازگشت اين کشور به توافق هستهاي، جاني تازه گرفته و در آستانه احيا قرار دارد و اين يعني ذوالنوري و دلواپسان دوباره فعال خواهند شد و از تريبون مجلس انتقاداتي تند و تيز را متوجه دولتمردان خواهند کرد؛ انتقاداتي که مطابق معمول کليدواژه «عزت» جزيي جدانشدني از آنهاست.
قسم حضرت عباس!
پيروزي جو بايدن در انتخابات رياستجمهوري امريکا سبب شد تا بسياري از مسوولان دولتي بار ديگر از لزوم استفاده از فرصتها براي رفع شديدترين تحريمهاي اقتصادي تاريخ جهان بگويند. تحريمهايي که فروش نفت ايران را به ميزاني قابلتوجه کاهش داد و به علت قرارگيري در ليست سياه گروه ويژه اقدام مالي، کشورهايي نظير روسيه و چين را نيز معذور از همکاري با ايران کرد. بسياري از پولهاي حاصل از صادرات مواد نفتي ايران در بانکهاي جهاني بلوکه شد و اوضاع اقتصادي و معيشتي مردم در ايران به يکي از بحرانيترين حالات خود رسيد. در اين ميان ويروس کرونا نيز مزيد بر علت شد تا اوضاع به مراتب بدتر از گذشته شود. در چنين شرايطي با اتکا به نوع نگاه مخالفان دولت روحاني به مسائل و مباحث در ارتباط با حوزه سياست خارجي، طبيعي است که مجددا دوگانه مذاکره و مقاومت در ايران ايجاد شود؛ دوگانهاي که ميتواند نقش بسزايي در سرنوشت انتخابات رياستجمهوري 1400 بگذارد و معادلات ذوالنوري و يارانش را به کلي برهم زند. شايد به همين دليل بود که رييس کميسيون امنيت ملي مجلس که علاوه بر تلاش چندين و چند باره براي استيضاح و اثبات عدم کفايت رييسجمهوري، تهديد عاليترين مقام انتخابي ايران به «اعدام» را نيز در کارنامه دارد، از موافقت تمامي نمايندگان مجلس با رفع تحريمها سخن گفت.
نماينده نزديک به جبهه پايداري قم در مجلس در همين راستا در شرايطي گفت «به حضرت عباس، به هرکسي که شما قبول داريد، هيچکس در اين مجلس مخالف برداشتن تحريم نيست ولي از موضع اقتدار و عزت ورود کنيد که حق مردم را تضييع نکنيد» که آنچه در سالهاي اخير عيان شده، تعريف کليدواژه عزت از ديد اين جريان سياسي است. آنان سعيد جليلي را مذاکرهکنندهاي توانمند دانسته و اقدامات او تحت لواي مذاکره را موجب عزت ايران و ايراني ميپندارند؛ حال آنکه تجربه مذاکرات صورت گرفته توسط اين چهره سياسي با محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه فعلي ايران بهخوبي ميتواند تفاوتهاي ميان آنان را آشکارکند. ذوالنوري البته طعنههاي تند و تيز را فراموش نکرده و با بيان اينکه «برجام بدبختي بود و ادامهاش بدبختي بيشتر براي مردم ايران»، عملا مخالفت خود با مذاکره و توافق هستهاي را اعلام کرد ولي همزمان به تندي از دولتيها انتقاد کرد و گفت که «يعني چه که دوروبريهاي شما هر کدام در تمجيد امريکا حرف زده به بهانه اينکه ميخواهيم تحريمها رابرداريم، تمام حملاتشان به نيروهاي منتقد داخلي است؟ شما در امتيازگيري از طرف مقابل متمرکز شويد نه اينکه مرتب فرياد ننه من غريبم سر دهيد!»
جدال انتخاباتي
همه اين مباحث و اظهارات کنار هم حاکي از آن است که احتمالا اظهارات مطرح شده ازسوي ذوالنوري در قامت رييس کميسيون امنيت ملي مجلس به انتخابات مربوط است و تلاش اصولگرايان براي جلوگيري از استفاده دوباره دولت روحاني از بليت رفع تحريمهاي ايران. پيش از ذوالنوري نيز حميدرضا ترقي، عضو شوراي مرکزي حزب موتلفه صراحتا اعلام کرده بود که موضوع مذاکره جمهوري اسلامي با ايالاتمتحده امريکا نه خط قرمز است و نه امري لاينحل، منتهي مذاکرهکننده بايد اصولگرا باشد. اين اظهارنظر صراحتا بدان معناست که اصولگرايان نهايت تلاش خود را خواهند کرد که در فاصله چندماه مانده به انتخابات رياستجمهوري 1400 و پايان دولت دوازدهم، ايران و امريکا به تفاهمي براي لغو تحريمها دست پيدا نکنند؛ اقدامي که ميتواند دوباره فضاي سياسي ايران را تند کرده و دوقطبي تمامعياري را در کشور ايجاد کند. فضايي که انگار سعيد جليلي چندان به ايجادش بيميل نيست؛ چنانکه در توييترش با طعنه نوشت: «ميگفتند آمدهايم تحريمها رابرداريم. امروز افتخارشان اين است که تحريمها در دولت ما بيسابقه است! بعد ميگويند باز برويم امتياز بدهيم! معلوم است که اين سياست غلط است!»
پارلمان و تناقضهاي کرونايي
ذوالنوري و حملاتش به دولت دوازدهم اگرچه تازگي نداشت ولي تنها حاشيه جلسه روز گذشته مجلس يازدهم نبود. يکي از نکاتي که با آغاز جلسه علني مجلس جلبتوجه ميکرد، فاصله 3 متري درنظر گرفته شده ميان نمايندگان بود و جمعيت کمتري که در صحن علني حاضر شده بود. پيش از اين هيات رييسه مجلس اعلام کرده بود که اين مساله براي اجراي دستورات ستاد ملي مقابله با کروناست ولي از قرار معلوم نمايندگان چندان دل خوشي از آن ندارند؛ چنانکه محمدتقي نقدعلي، نماينده خمينيشهر در اظهاراتي از تصميمات اتخاذ شده براي تعطيلي و کاهش ساعت تردد در ايران براي کنترل کرونا انتقاد کرد. او راهکاري جايگزين براي اين مسائل ارايه نداد ولي «آرامش معنوي» و «طب سنتي» را تلويحا راهکار خلاصي از ويروس کرونا اعلام کرد و در شرايطي گفت «امروز مسجد و معنويت جلوي کرونا و بيماريها را ميگيرد» که در موج نخست شيوع اين ويروس در ايران، مساجد و اماکن متبرکه با دستور ستاد ملي مقابله با کرونا و البته موافقت عاليترين مقام جمهوري اسلامي براي جلوگيري از شيوع کرونا تعطيل شد؛ تعطيلي که البته به مزاج تندروها خوش نيامد و جالب آنکه اين گروه نيز در مجلس يازدهم نماينده دارند ولي خبري از اصلاحطلبان و اعتدالگرايان نيست که نيست.