انتخاب‌های امن برای تغییرات بزرگ

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

محمدحسين لطف‌الهي/ تصميم جو بايدن، رييس‌جمهور منتخب امريکا مبني بر انتخاب دو نفر از نزديک‌ترين و وفادارترين مشاورانش در حوزه سياست خارجي به عنوان وزير امور خارجه و مشاور امنيت ملي رييس‌جمهور با استقبال کارشناسان و ديپلمات‌هاي سابق ايالات متحده همراه شده و تحليلگران از اين انتخاب‌ها به عنوان نشانه‌اي از اراده جدي دموکرات‌ها براي اعمال تغييرات جدي در سياست خارجي ياد مي‌کنند.

---

بازار

---

رسانه‎هاي امريکايي شامگاه يکشنبه به وقت محلي گزارش دادند که بايدن قصد دارد آنتوني بلينکن 58 ساله را به عنوان وزير خارجه، جيک ساليوان 43 را به عنوان مشاور امنيت ملي رييس‌جمهور و ليندا توماس – گرينفيلد 68 ساله را به عنوان سفير امريکا در سازمان ملل منصوب کند؛ انتخاب‌هايي که تحت تاثير خصوصيات شخصي اين افراد با واکنش‌هاي متعدد – و اغلب مثبتي - همراه شد و نشان داد که بايدن قصد بازگشت به اصول کلي سياست خارجي امريکا در دولت باراک اوباما را داشته و براي اين منظور گزينه‌اي بهتر از مشاور امنيت ملي پيشين خود و معاون سابق وزارت خارجه در دولت اوباما نيافته است. 

سوزان گلاسر، خبرنگار ارشد نيويورکر درباره تغييراتي که با اين انتخاب‌ها ايجاد خواهد شد، نوشته است که ميان هيچ دو شخصي به اندازه‌ بلينکن و مايک پمپئو وزير امور خارجه کنوني امريکا تفاوت وجود ندارد. سامانتا وينوگراد، تحليلگر امنيت ملي نيز در گفت‌وگو با شبکه خبري سي‌ان‌ان، بلينکن را که به عنوان ديپلماتي «گلوباليست» شناخته مي‌شود «نقطه مقابل مايک پمپئو» وزير امور خارجه کنوني امريکا توصيف مي‌کند و تاکيد دارد که اين انتخاب با استقبال کشورهاي اروپايي روبه‌رو خواهد شد. او مي‌گويد: «اولين تفاوتي که مي‌توانم ميان وزير امور خارجه امروز و وزير امور خارجه دولت آينده به آن اشاره کنم، اين است که بر خلاف پمپئو، وزير امور خارجه دولت بايدن هيچ‌گاه رقابت‌هاي سياسي داخلي را با سياست خارجي کلان امريکا اشتباه نمي‌گيرد و نمي‌گذارد اين مساله روي او اثرگذار باشد. از سوي ديگر او يکي از طرفداران ايده چندجانبه‌گرايي است و بر خلاف دولت کنوني که راه يک‌جانبه‌گرايي را در پيش گرفته، به فکر تعامل با ديگر قدرت‌هاي دنيا به ويژه متحدان اروپايي امريکا خواهد بود». وينوگراد مي‌افزايد: «من به عنوان کارشناس زير نظر او کار کرده‌ام و مي‌دانم که او تا چه اندازه در اداره تيم سياست خارجي دولت تواناست.» به گفته او، توني بلينکن بر خلاف بسياري از سياستمداران بسيار براي حقوق بشر ارزش قائل است و دغدغه‌هاي بسياري در اين حوزه دارد. واشنگتن‌پست درباره اين انتخاب نوشته است: جو بايدن بلافاصله پس از تحويل گرفتن قدرت تصميم دارد به توافق محيط زيستي پاريس بازگردد، خروج ايالات متحده از سازمان بهداشت جهاني را متوقف کند و درصدد احياي توافق هسته‌اي با ايران برآيد. در اين شرايط آنتوني بلينکن که نزديکانش عقايد او در عرصه سياست خارجي را بسيار نزديک به رييس‌جمهور منتخب توصيف مي‌کنند، مي‌تواند نقش مهمي در پيشبرد سريع سياست‌هاي دولت به ويژه در ماه‌هاي نخست تصدي قدرت داشته باشد. وندي شرمن، معاون وزير خارجه در دولت اوباما و از مذاکره‌کنندگان ارشد هسته‌اي اين کشور هم تحليلي مشابه داشته و در توييتر نوشته است که «اگر خبر انتخاب بلينکن، ساليوان و ليندا توماس – گرينفيلد صحيح باشد دولت بايدن – هريس شروع فوق‌العاده‌اي در عرصه سياست خارجي خواهد داشت».

بر اساس گزارش رويترز، کساني که با سبک مديريت او آشنا هستند، بلينکن را «ديپلمات ديپلمات‌ها» معرفي مي‌کنند که «خوش‌ بيان» است و در سياست خارجي کاملا تسلط دارد. تام شانون که در دهه ۱۹۹۰ با بلينکن در شوراي امنيت ملي بيل کلينتون و در وزارت خارجه دوران اوباما کار مي‌کرد، گفت: «من هرگز نديدم که او خونسردي خود را از دست بدهد.» بلينکن معتقد به افزايش قدرت امريکا از طريق چندجانبه‌گرايي است و در گفت‌وگويي که در ماه اکتبر با رويترز داشت گفت که ايالات متحده امريکا نبايد نقش رهبري خود در جهان را واگذار کند و تاکيد کرد که گرچه به نظر مي‌رسد سخت و دشوار است، اما جايگزيني آن از نظر به خطر افتادن منافع و زندگي امريکايي‌ها بسيار بدتر است. بلينکن همچنين نگاه مثبتي به توافق هسته‌اي با ايران دارد و در ماه آگوست در مجمع امنيتي آسپن سخنراني و از توافق هسته‌اي دفاع کرد. او در پاسخ به اين سوال که اگر بايدن رييس‌جمهور شود در مقابل ايران چه برخوردي خواهد داشت، گفت: «اگر ايران به رعايت دقيق تعهداتش بازگشت، براي ادامه توافق هسته‌اي و مستحکم‌تر کردن و طولاني‌تر شدن آن تلاش مي‌شود.»

تفاهم ترقي‌خواهان و ميانه‌روها
طبيعي بود که انتخاب توني بلينکن و جيک ساليوان با استقبال ميانه‌روها در حزب دموکرات روبه‌رو شود. چنانکه سوزان رايس، مشاور امنيت ملي و سفير امريکا در سازمان ملل در دوره رياست‌جمهوري باراک اوباما در اين باره مي‌نويسد: «آنتوني بلينکن بيش از 25 سال دوست من بوده و ترديدي ندارم که وزير خارجه‌اي عالي براي امريکا خواهد شد. شايستگي، نجابت، قدرت و احترام به کارشناسان حوزه از خصوصيات اوست که باعث خواهد شد وزارت خارجه عملکرد بهتري داشته باشد.» با اين حال انتظار نمي‌رفت که اين انتخاب با استقبال ويژه جريان ترقي‌خواه روبه‌رو شود اما بر خلاف تصور، مشاور سياست خارجي برني سندرز دقايقي بعد از انتشار خبر انتخاب بلينکن در رسانه‌ها از اين انتخاب به عنوان «انتخابي خوب» ياد کرد.

گاردين در اين باره نوشته است: از زماني که جو بايدن به عنوان کانديداي نهايي حزب دموکرات در انتخابات رياست‌جمهوري انتخاب شد، توني بلينکن تلاش زيادي کرد تا بتواند با ترقي‌خواهان به نقاط اشتراکي پيرامون برخي سياست‌هاي اساسي دست يابد و از همين‌رو با وجود تفاوت‌هايي که ميان نگاه بلينکن و نگاه ترقي‌خواهان در خصوص مسائلي نظير تعامل با عربستان سعودي و توافق‌هاي محيط‌زيستي انتخاب او با استقبال جناح چپ حزب دموکرات روبه‌رو شد. مت داس، مشاور سياست خارجي برني سندرز پس از انتشار خبر انتخاب بلينکن در توييتر نوشت: «اين يک انتخاب خوب است. توني اعتماد رييس‌جمهور منتخب را به‌طور کامل با خود دارد و از دانش و تجربه زيادي براي بازسازي سياست خارجي ايالات متحده برخوردار است». داس تصريح کرده: «داشتن يک ديپلمات عالي که به‌طور منظم با افراد مردمي ترقي‌خواه درگير است نيز يک چيز جديد و عالي خواهد بود».

با وجود اين استقبال، نگراني‌هايي نيز پيرامون اختلافات آينده ميان بلينکن و ترقي‌خواهان وجود دارد. پس از تعابيري که مت داس درباره بلينکن به کار برد، رشيده طالب عضو مجلس نمايندگان خطاب به داس نوشت: «فقط لطفا مطمئن شود که او هيچ‌گاه تلاش نخواهد کرد تا مرا ساکت کxcند و مانع از صحبت کردن من درباره رفتارها و سياست‌هاي نژادپرستانه و خطرناک نتانياهو شود».

مشاور مطمئن، سفير محبوب
واشنگتن‌پست به نقل از منابعي آگاه گزارش داده جيک ساليوان دستيار سابق هيلاري کلينتون در وزارت خارجه امريکا، به عنوان مشاور امنيت ملي کاخ سفيد و دستيار بايدن معرفي خواهد شد. ساليوان نقش مهمي در هدايت کارزار انتخاباتي جو بايدن داشت و شعارهاي کارزار و همچنين سياست‌هايي را که بايد از سوي دولت او در نظر گرفته شود، طراحي کرده بود. او همچنين حضور پررنگي در تصميم‌گيري‌هاي وزارت امور خارجه هيلاري کلينتون داشت و از همين‌رو به عنوان فردي کارآزموده و با تجربه از او ياد مي‌شود.
رسانه‌ها از ليندا توماس-گرينفيلد، سفير احتمالي امريکا در دولت بايدن نيز استقبال کرده‌اند. به نوشته آکسيوس، انتخاب اين زن سياهپوست که در دولت قبل ايالات متحده داراي سمت عالي ديپلماتيک بود، در راستاي عمل بايدن به وعده خود براي انتخاب کابينه متنوع خواهد بود. شبکه سي‌ان‌ان هم گزارش داد توماس-گرينفيلد نامزد اصلي تصدي اين سمت است. به گزارش رويترز، گرينفيلد در دولت اوباما به عنوان دستيار وزير خارجه در امور آفريقا از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ مشغول بود. او سياست امريکا در قبال آفريقاي سياه را در دوراني پرفراز و نشيب مثل شيوع ابولا در غرب آفريقا هدايت کرد. بعد از ترک اين سمت او سمتي ارشد را در شرکت استراتژي جهاني «مادلين آلبرايت» وزير خارجه پيشين امريکا برعهده گرفت، اما طبق اعلام وب‌سايت وي، در حال ترک اين شرکت است.

بلينکن: حتي اگر دوست نداشته باشيم ايران به برجام پايبند بود
پس از انتشار خبر انتخاب آنتوني بلينکن از سوي جو بايدن براي تصدي وزارت خارجه در دولت آينده امريکا، مصاحبه او با فرانس 24 در سال 2019 پيرامون مساله ايران و توافق هسته‌اي مورد توجه قرار گرفت. بلينکن در اين مصاحبه با تاکيد بر اينکه «برجام يک توافق اثربخش و کارآمد بود» گفته است: «چه دوست داشته باشيم و چه دوست نداشته باشيم ايران به تعهدات خود ذيل توافق هسته‌اي پايبند بود و خروج امريکا از برجام شرايط را تغيير داد.» به گفته توني بلينکن، اگر ايران به منافع اقتصادي توافق دسترسي نداشته باشد و بهره‌اي از آن نبرد به‌طور کامل از برنامه جامع اقدام مشترک خارج خواهد شد. بلينکن تاکيد کرده علت اصلي بحران کنوني خروج امريکا از توافق هسته‌اي بود.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar