تحلیلگر آمریکایی: ترور، سرعت ایرانیها را آهسته نمیکند
فارس/متن پيش رو در فارس منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
يک تحليلگر و استاد دانشگاه آمريکايي در واکنش به ترور دانشمند هستهاي و دفاعي ايران، گفت که هدف عاملان اين حمله در واقع ازبين بردن امکان بازگشت به توافق هستهاي با تهران بود.
در ادامه بازخورد جهاني به ترور شهيد «محسن فخريزاده» دانشمند هستهاي و دفاعي جمهوري اسلامي ايران، «جفري لوئيس» تحليلگر و استاد دانشگاه آمريکايي نيز به آن واکنش نشان داد.
لوئيس در مصاحبه با شبکه «سياِناِن» در پاسخ به اين سوال که ايران چه گزينههايي براي پاسخ دادن به اين جنايت تروريستي دارد، گفت: «ايران گزينههاي بسيار زيادي دارد، اما سوال اصلي اين است که به شکلي ميخواهند آن را اجرا کنند. اينکه آيا ميخواهند ريسک جدي [در تقابل] با دولت [دونالد] ترامپ انجام دهند، يا اينکه ميخواهند [روابط] با دولت [جو] بايدن را تخريب کنند؟ گفتن آن بسيار سخت است».
وي ادامه دارد: «اين لحظات بسيار خطرناکي است. بنظرم اوايل سال و زماني که ايران با موشکباران پايگاه آمريکا در عراق به ترور [سردار حاج] قاسم سليماني واکنش نشان داد، جان سالم به در برديم. آن [واکنش]، حمله موشکي بسيار گستردهاي بود که منجر به تعداد بالايي جراحات شد اما هيچکسي کشته نشد. اميدوارم اين بار نيز مانند آن زمان خوششانس باشيم!»
مجري سياِناِن در ادامه اين سوال را پرسيد که با فرض اينکه رژيم صهيونيستي اين جنايت تروريستي را انجام داده باشد، چه هزينهها و چه منافعي براي آن خواهد داشت، که اين پاسخ را دريافت کرد: «بهنظرم اين به نحوه نگاه هر کسي به اهداف استراتژيک اسرائيل بستگي دارد. اگر هدف اين باشد که اراده براي ديپلماسي (با ايران) را مسموم کند، بنظرم اين حمله بسيار موفق بود».
اين استاد دانشگاه آمريکايي ادامه داد: «آنها يک دانشمند را به قتل رساندند، اما چيزي که واقعا ميخواستند انجام دهند، ترور احتمال بازگشت به توافق هستهاي با ايران بود. اگر ايران انتقام نيز بگيرد، بسيار سختتر خواهد شد. البته اگر ايران کاري هم انجام ندهد، حمايتها از توافق با ايران کاهش پيدا ميکند».
لوئيس در پاسخ به اين سوال که آيا ترور اين دانشمند ايراني باعث آهسته شدن کارهاي او و برنامه هستهاي ايران ميشود، گفت: «ما قبلا هم اين را تجربه کرده بوديم. در سال ۲۰۱۱، کل تيم سوخت جامد پيشرانه موشکي ايران در يک انفجار کشته شدند از جمله سرگروه آن برنامه، که اين برنامه را فقط چند سال به تعويق انداخت».
وي افزود: «اما بعد از آن شاهد بوديم که ايران به سرعت تيم را احيا و تمام تاسيسات را دوباره بازسازي کرد، اخيراََ هم موشکهايي را که آن تيم طراحي کرده، شليک کردند. بر اساس تجربههايمان ميگويم که شايد اسرائيليها در اين لحظه از انجام ترورهاي اين چنيني احساس خوبي داشته باشند اما هيچ مدرکي از اينکه ايرانيها را آهسته کند وجود ندارد بلکه آنها را براي حرکت سريعتر تحريک ميکند».
مجري سياِناِن در ادامه سوالات خود پرسيد که در صورت روي کار آمدن «جو بايدن» در رياستجمهوري آمريکا، چقدر شانس بازگشت به برجام وجود دارد و تهران و واشنگتن چه چيزهايي را از يکديگر طلب ميکنند. اين تحليلگر آمريکايي اظهار داشت: «گمان ميکنم که دولت بايدن از ايران بخواهد که به تبعيت از توافق بازگردد، چيزي که ايران گفته به محض لغو تحريمها انجام خواهد داد. بنظرم چالش بزرگ براي آنها در کوتاه مدت، ترتيبگذاري اين اقدامات است. اينکه ميتوانند يک سري صحيح از گامها را تعيين کنند که در پي آن تحريمها لغو شود، ايران به پايبندي برگردد، و به نوعي به جايي که بوديم بازگرديم».
لوئيس با اشاره به پيشرفتهاي گسترده ايران در برنامه هستهاي، توضيح داد: «[اين اقدامات] فضاي سياسي حول توافق را سختتر ميکند... اما چيزي که ما فهميدهايم اين است که اگر اراده سياسي باشد، ميتوان راهکار فني نيز پيدا کرد».
روز جمعه بود که وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در بيانيهاي اعلام کرد: «بعدازظهر امروز (جمعه) عناصر تروريست مسلح خودرو حامل محسن فخري زاده را مورد حمله قرار دادند. در جريان درگيري تيم حفاظت ايشان با تروريست ها آقاي محسن فخري زاده به شدت مجروح شد و به بيمارستان منتقل شد. متاسفانه تلاش تيم پزشکي براي احياء ايشان موفق نبود و دقايقي قبل اين مدير خدوم و دانشمند پس از سال ها تلاش و مجاهدت به درجه رفيع شهادت نائل آمد».
پيشتر امروز «ايگنازيو کاسيس» وزير امور خارجه سوئيس با محکوم کردن جنايت تروريستي در به شهادت رساندن دانشمند هستهاي و دفاعي ايران، خواستار تنشزدايي بين همه طرفها شده بود.