گسترده‌ترین خروج جمعیت فعال از سال 95

اعتماد

بروزرسانی 1399/09/20 - 21:32

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

براساس تازه‌ترين گزارش مرکز پژوهش‌هاي مجلس، 22.3 درصد از بيکاران و 8.9 درصد از جمعيت شاغلان تابستان سال 98 به جمعيت غيرفعال تابستان سال جاري اضافه شدند که اگر به جمعيت جوياي کار افزوده شوند، نرخ بيکاري در تابستان سال جاري و حدود 7 ماه پس از شيوع کرونا در کشور به 18.5 درصد افزايش خواهد يافت. پيش‌تر اين مرکز در گزارشي که فاصله زيادي با داده‌هاي مرکز آمار داشت، نرخ بيکاري بهار سال جاري را 24 درصد تخمين زده بود در حالي که گزارش مرکز آمار حاکي از نرخ بيکاري 9.8 درصدي بود.

گزارش «تحليل شاخص‌هاي بازار کار در تابستان 99» نشان مي‌دهد که بيش از يک ميليون و 626 هزار نفر از جمعيت فعال در تابستان سال جاري نسبت به تابستان 98 از بازار کار کم شدند که سهم زنان از اين کاهش حدود يک ميليون و 10 هزار نفر و سهم مردان نيز 615 هزار و 651 نفر بوده است. با وجود اينکه در فصل مورد بررسي نرخ مشارکت زنان نيز کاهش 3.5 درصدي داشته و به 14.1 درصد رسيده، بنابراين دور از ذهن نيست که ميزان مشارکت اقتصادي اين گروه در فصل پاييز که تعطيلي سه هفته‌اي داشت، کاهش يابد. در فصل مورد بررسي نرخ مشارکت مردان با کاهش 2.7 درصدي به 69.5 درصد رسيد. نکته ديگري که در اين گزارش وجود دارد، سهم بيشتر بخش خدمات از بيکارشدگان است. بر اين اساس از کل يک ميليون و 209 هزار نفري که از جمعيت فعالان شاغل کم شدند، 817 هزار نفر شاغلان اين بخش بودند.
کاهش نرخ مشارکت و نگراني براي معيشت خانوارها

بر اساس آنچه مرکز پژوهش‌ها از داده‌هاي بازار کار در تابستان محاسبه کرده، در اين فصل نرخ مشارکت اقتصادي نسبت به فصل مشابه سال گذشته کاهش 3.1 درصدي داشته و به 41.8 درصد رسيد. هر چند نرخ بيکاري کاهش يک درصدي را ثبت کرده و به 9.5 درصد رسيده اما اين مرکز بر اين باور است که اين عدد، اطلاعات نادرستي از حقيقت کف بازار کار مي‌دهد، چراکه در اين فصل بخشي از جمعيت بيکاران و البته شاغالان به جمعيت غيرفعال اضافه شدند. بدين معنا که ديگر جوياي کار نيستند که البته اين نيز دلايل خودش را دارد. ممکن است از راه‌هاي ديگري کسب درآمد کنند به عنوان مثال سوداگري و دلالي در بازاري را انتخاب کنند يا به کلي از يافتن کار نااميد شده باشند. بر اين اساس کاهش جمعيت فعال به ميزان يک ميليون و 626 هزار و 268 نفر بوده است. اين آمار از بعد معيشت خانوارها داراي اهميت است؛به گونه‌اي که ممکن است در بين افرادي که از جمعيت فعال حذف شده‌اند، سرپرست خانوار وجود داشته باشد که در اين صورت مي‌تواند بر تبارشناسي دهک‌ها نيز تاثير بگذارد. در سوي ديگر تغيير جمعيت غيرفعال نيز همان‌طور که پيش‌تر گفته شد، مثبت بوده و حدود دو ميليون و 311 هزار و 521 نفر به آن اضافه شدند. افزايش جمعيت غيرفعال مي‌تواند نشان‌دهنده شکنندگي بازار کار کشور و رو به وخامت رفتن شرايط پس از وقوع يک شوک ناگهاني باشد. هر چند به نظر مي‌رسد کرونا تير خلاصي بر بازار کار بود، چراکه اين بازار به دليل تحريم‌ها، نوسانات نرخ ارز همچنين افزايش تورم، آسيب‌هاي جدي ديد. از کاهش بيش از يک ميليون و 626 هزار نفري جمعيت فعال، يک ميليون و 209 هزار و 320 نفر آن از جمعيت شاغلان کم شدند و مابقي نيز از جمعيت بيکاران. بيشترين کاهش شاغلان در زنان بود که سهم 749 هزار و 733 نفري داشتند که تقريبا 46 درصد کل شاغلان بيکار شده در فصل تابستان را شامل مي‌شود. نرخ بيکاري زنان در تابستان 16.5 و مردان 8.6 درصد گزارش شده که نسبت به فصل مشابه سال گذشته افزايش 1.7 و 0.5 درصدي داشته است. مجموع زناني که از جمعيت فعال کاسته شده يک ميليون و 10 هزار و 618 نفر و مجموع مردان نيز 615 هزار و 651 نفر محاسبه شده است.

ثبت بدترين رکورد از سال 95
با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌ها، تغييرات نيروي کار در تابستان سال جاري نسبت به سال 95، بدترين عملکرد را داشته است. بهترين عملکرد بازار کار در تابستان سال 95 به ثبت رسيد که جمعيتي بالغ بر يک ميليون و 201 هزار نفر وارد بازار کار شدند که 747 هزار نفر زن و مابقي مرد بودند. اما با بازگشت تحريم‌هاي نفتي در سال 97، بازار کار نيز از عملکرد خوب خود در سال 95 فاصله گرفت تا اينکه در سال جاري گسترده‌ترين خروج از بازار کار رقم خورد. با توجه به گزارش مرکز پژوهش‌ها در 4 سال اخير، با وجود کاهش دو هزار نفري جمعيت فعال در سال 97 اما در هيچ گروه جمعيتي کاهش ناگهاني و شديدي رخ نداده بود. از اين حيث سال جاري، تک است. به خصوص اينکه دولت فعلي و آينده بايد براي جبران کاهش جمعيت فعال علاوه بر اشتغالزايي گسترده، بسته‌هاي محرک مالي با مبالغ هنگفتي را نيز در نظر بگيرند. چيزي که با وجود تراز عملياتي بودجه منفي 320 هزار ميليارد توماني در بودجه سال آينده، بسيار بعيد به نظر مي‌رسد. در بخش ديگري از اين گزارش، کل بيکار‌شدگان شاغل يک ميليون و 209 هزار نفر بود که 750 هزار نفر آن زنان بودند. اين کاهش ناگهاني در حالي است که در چهار سال منتهي به سال 98 به‌طور متوسط حدود 610 هزار نفر به جعميت شاغلان افزوده مي‌شد.

اشتغال ناقص کم شد
در بخش ديگري از گزارش مرکز پژوهش‌هاي مجلس، اشتغال ناقص در تابستان سال جاري نسبت به تابستان 98 افزايش نيم درصدي داشته و به 9.3 درصد رسيده است. شاغلان ناقص به افرادي گفته مي‌شود که کمتر از 24 ساعت در هفته کار مي‌کنند و در واقع کارشان تابع سطح توليد و اقتضائات فصلي است. از آنجايي که تابستان فصل ساخت و ساز نيز به حساب مي‌آيد، در اين فصل معمولا سهم اشتغال ناقص به خصوص براي کارگران فصلي بالاست. اما تاثير تحريم، تورم و کرونا بر بازار باعث شده که بسسياري از بنگاه‌ها و واحدهاي توليدي کمتر از ظرفيت خود مشغول به کار باشند. از اين‌رو اين شاخص در آمارهاي فصلي تابستان افزايش داشته است. اشتغال ناقص براي خانواده‌هاي شهري و روستايي با افزايش 0.3 و 1.1 درصدي به 8.2 و 12.3 درصد رسيد. حقيقت ديگري که در اين آمار نمايان است، تاثير مضاعف کرونا بر روستاهاست. به صورتي که ساکنان اين مناطق بيشتر از مناطق شهري به اشتغال ناقص روي آوردند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar