داستان عجیب ترور برادر «کیم جونگ اون»
فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
"استفان سيلور*" منتقد سينمايي "انديشکده نشنال اينترست"، در گزارشي، به فيلم مستند "عوامل ترور" به کارگرداني "رايان وايت" پرداخته که سعي دارد از جنبههاي مختلف، در مورد حادثه ترور "کيم جونگ نام" برادر رهبر کره شمالي، آگاه بخشي کند. وي اين فيلم را روايتگر داستاني عجيب ميداند که ميتواند براي مخاطبان بينالمللي نيز عميقا جالب باشد. او در اين رابطه مينويسد:
«حادثه ترور "کيم جونگ نام" برادر رهبر کره شمالي را بايستي يکي از عجيبترين حوادث بين المللي جهان در قرن بيست و يکم دانست: در ۱۳ فوريه سال ۲۰۱۷، کيم جونگ نام، برادر بزرگ ناتني رهبر کره شمالي که در تبعيد به سر ميبُرد، در فرودگاه کوالالامپور مالزي، ترور شد. اين قتل با استفاده از گاز اعصاب (وي ايکس) انجام شد و کل روندِ آن نيز توسط دوربينهاي مداربسته ضبط شده است. بر اساس آنچه در تصاوير به ثبت رسيده، عوامل ترورِ کيم جونگ نام، دو زنِ جوان بوده اند».
به گزارش فرارو، در اين ميان، يک نکته بسيار عجيب وجود دارد: اين دو زن قسم خورده اند که روحشان هم خبر نداشته که در حال مشارکت در يک عمليات ترور هستند و فکر ميکرده اند که در حال مشارکت در يک نمايشِ شوخي محبوب در شبکه يوتيوب هستند. با اين حال، بسياري بر اين باورند که اين دو زن، از جمله عوامل وابسته به رهبر کره شمالي بوده اند که عمليات ترور برادر ناتني او را (که از نظر سن و سال، از وي بزرگتر بوده است) انجام دادهاند.
درست در همين راستا، به تازگي يک فيلم مستند جديد به نام "عوامل ترور"، که "رايان وايت" آن را کارگرداني کرده، به صورت مجازي اکران ميشود و توانسته توجه مخاطبان زيادي را نيز به خود جلب کند. اين فيلم مستند، با وسواسي فراوان و شبيه به رويکرد يک روزنامه نگارِ دقيق، به بررسي مساله ترور کيم جونگ نام ميپردازد و در مورد چند مساله کليدي، دغدغههاي جدي دارد: خودِ عمليات ترور، نزاعها و درگيريهاي داخلي در کره شمالي براي کسب قدرت، و همچنين داستان مرتبط با آن دو زنِ جواني که عوامل ترور هستند.
پوستر فيلم مستند "عوامل ترور"، ساخته يِ رايان وايت
در اين فيلم مستند، بخشهايي از جلسات محاکمه دو مظنون زنِ ترور کيم جونگ نام، در قالب فايلهاي صوتي ارائه ميشود. هويت اين دو زن، "سيتي آسيه" (تبعه اندونزي) و "دون تي هونگ" (تبعه ويتنام) هستند. در جريان فيلم عوامل ترور، مصاحبههايي با وکلاي افراد مذکور و همچنين برخي روزنامه نگاران مشهور نيز انجام ميشود.
اين دو زن به نامهاي سيتي آسيه (تبعه اندونزي) و دون تي هونگ (تبعه ويتنام)، متهمان اصلي در قضيه ترور کيم جونگ نام برادر ناتني رهبر کره شمالي در فرودگاه کوالالامپور مالزي هستند.
کيم جونگ نام، نخستين فرزند "کيم جونگ ايل" رهبر اسبق کره شمالي بود. وي برادر بزرگتر رهبر کنوني کرهشمالي است. چندين سال قبل اين تصور وجود داشت که وي قرار است رهبر آينده کره شمالي باشد. با اين حال، کيم جونگ نام در جريان يک حادثه سعي کرد تا با پاسپورت جعلي، از "ديزني لند" در توکيوي ژاپن بازديد کند، امري که شرمندگي بين المللي براي کره شمالي به وجود آورد. اين واقعه، به همراه حمايتهاي گاه و بيگاه وي از ضرورت ايجاد اصلاح در کره شمالي موجب شد تا او از صحنه قدرت در کره شمالي کنار زده شود و به زندگي در تبعيد تن دهد. کيم جون اون و کيم جونگ نام، علي رغم اينکه برادر بوده اند، بر اساس آنچه نشريه وال استريت ژورنال در سال ۲۰۱۷ منتشر کرده، هيچگاه با يکديگر رو به رو نشده اند. گفته شده که اين دو برادر، در دو محيط جداگانه رشد کرده اند.
عمليات ترور او که البته نخستين تلاش جهت ترور کيم جونگ نام نبوده، سبب شد تا روابط ديپلماتيک کره شمالي و مالزي، تا حد زيادي دچار تنش شود. مالزي از معدود کشورهايي در جهان است که با کره شمالي، روابط ديپلماتيک دارد. با اين حال، تنشها ميان دو طرف، بعدها و پس از انجام يک اقدام به مبادله زندانيان، تا حد زيادي فروکش کرد.
بسياري بر اين باورند که اين دو زن، از جمله عوامل وابسته به رهبر کره شمالي بوده اند که عمليات ترور برادر ناتني او را (که از نظر سن و سال، از وي بزرگتر بوده است) انجام دادهاند
فيلم عوامل ترور که به تازگي در مورد ترور کيم جونگ نام در حال پخش شدن است، جنبههاي شگفت انگيزي از اين رويداد را به تصوير ميکشد. يک نظريهاي که در جريان اين فيلم مطرح ميشود اين است که چين احاطه زيادي بر کيم جونگ نام داشته و سعي داشته است که با حفظ وي، در صورت وقوع هرگونه اتفاقي براي کيم جونگاون، از طريق وي، در عرصه معادلات سياسي کره شمالي، اعمال نفوذ کند. از سويي، با ذکر برخي شواهد اينگونه ادعا ميشود که کيم جونگ نام، با سازمان اطلاعات مرکزي آمريکا (سيا) نيز همکاريهاي کاري داشته است. هر روايتي را که در نظر بگيريم، يک نکته مهم در اين ميان وجود دارد و آن هم اين است که کيم جونگ اون رهبر کره شمالي، برادر ناتني خود را به مثابه تهديدي جدي براي خود ارزيابي ميکرده است.
سازنده مستند عوامل ترور، رايان وايت، از جمله مستند سازان سرشناس بين المللي است که جداي از آثار مستند خود، آثار نمايشي زيادي را نيز توليد کرده است. فيلم جديد وي يعني عوامل ترور را ميتوان مستندي جذاب و جالب در مورد يک داستان به شدت عجيب و مرموز ارزيابي کرد. اين مستند سعي ميکند تا با استفاده از شواهد و مدارک گوناگون، جنبههاي جديدي از ترور کيم جونگ نام را بررسي و در اين زمينه، صحنهاي جديد را پيش روي مخاطبان خود قرار دهد.
*استفان سيلور، وي منتقد فيلم در انديشکده نشنال اينترست است.