دومینوی تخریب؛ حمله و اهانت به دولت از آنتن صداوسیما

اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

ماجرا تازه نيست. واکنش‌ها به آن هم تازگي ندارد. بيش از 7 سال است که حسن روحاني در قامت عالي‌ترين مقام انتخابي جمهوري اسلامي با حملات و انتقادات و البته توهين‌هايي از سوي مخالفان سياسي خود مواجه است که پيش از او و حضورش در کاخ رياست‌جمهوري ايران، نه تنها وجود خارجي نداشت، بلکه انتقاداتي به مراتب جزيي‌تر از اين نيز منجر به توقيف رسانه‌ها و بعضا بازداشت روزنامه‌‌نگاران مي‌شد. امروز هم البته آزادي بيان حاکم بر فضاي سياسي-رسانه‌اي ايران به مخالفان حسن روحاني و رسانه‌هاي‌شان محدود است و کمتر رسانه‌اي جرات بيان انتقادات مشابه به ساير قوا و نهادهاي سياسي و حاکميتي جمهوري اسلامي را دارد. پارلمان در اين ميان به‌ويژه در دوره دهم، کنار پاستورِ يازدهم و دوازدهم شاهد انتقادات تند و تيز بود ولي از ابتداي آغاز به کار يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي تاکنون، اين نهاد نيز تلاش کرده همچون قوه قضاييه و ساير نهادهاي نظامي، امنيتي و حتي فرهنگي، خود را بري از انتقادات نشان دهد و تمام قصورات موجود در جامعه را متوجه دولتي‌ها کند. تلاش‌هايي که سبب شده اين روزها نه‌تنها اعضاي هيات رييسه و نمايندگان مجلس به تندي به اقدامات دولت روحاني حمله کنند، بلکه صداوسيماي جمهوري اسلامي نيز با بهره‌گيري از بودجه دولتي چند هزار ميليارد توماني‌اش، در برنامه‌اي زنده با دعوت از چند چهره سياسي و غيرسياسي، رييس دوازدهمين دولت جمهوري اسلامي را با واژه‌هايي توصيف کند که شايد در نوع خود بي‌سابقه محسوب شود.

 حرف‌هاي «منقلي»
آنچه تا اينجا عيان است، حملات مجلسي‌ها به رييس‌جمهوري و معاون اولش به شمار مي‌رود اما با نگاهي به عرف سياست ايران، به سختي مي‌توان بر اين انتقادات برچسب توهين زد اما صداوسيماي جمهوري اسلامي در اين ميان بازهم تابوشکني کرد و «منقل» را نيز به ادبيات سياسي جمهوري اسلامي اضافه کرد.  برنامه تلويزيوني «زاويه» با دعوت از عماد افروغ، نماينده سابق مجلس و احمد جهان‌بزرگي به بررسي «موازنه قدرت سياسي و قدرت اجتماعي» در ايران پرداخت. اين برنامه تلويزيوني، جهان‌بزرگي را «عضو پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي» معرفي کرد که کمي بعد و با بيانيه اين نهاد فرهنگي و سال گذشته بيش از 20 ميليارد تومان بودجه از دولت دريافت کرده، مشخص شد که جهان‌بزرگي «عضو هيات علمي» اين نهاد فرهنگي نبوده و در آنجا «استخدام» نيست. اين فعال فرهنگي که لباس روحانيت به تن داشت، در جريان اين برنامه تلويزيوني در اظهاراتي بي‌سابقه، تلويحا رييس‌جمهوري را مخاطب قرار داد و گفت: «مسوولي که در خانه خود مي‌نشيند و ممکن است پاي منقل هم باشد و حتي وزرايش نمي‌توانند با او تماس بگيرند، آيا اين فرد مسوول است؟» او همچنين بيان کرد: «يک وزير سابق گفته بود سمت من به دليل يک ليوان شير خري است که در کودکي خوردم. خيلي از مسوولان در جمهوري اسلامي هر وقت مسووليت مي‌گيرند يک ليوان شير خر مي‌خورند!»

 مدار کوچک جام جم
همين اظهارات سبب شد تا کاربران شبکه‌هاي اجتماعي از يک‌سو و مسوولان دولتي از سوي ديگر از نوع مواجهه صداوسيما با دولت انتقاد کنند. علي ربيعي، سخنگوي دولت در همين راستا در صفحه شخصي خود در توييتر نوشت: «وقتي کليپي از يک برنامه تلويزيوني حاوي ‎توهين به رييس‌جمهور را ديدم، نمي‌دانم چرا بي‌اختيار فراتر از آن توهين، حرمت‌ اين کلمات به ذهنم خطور کرد: ‎دهه فجر، ‎روحانيت، پژوهشگاه، انديشه اسلامي و ‎صدا و سيما به منزله دانشگاه.» محمود واعظي، رييس‌دفتر رييس‌جمهوري نيز در توييتر خود حملات به دولت را انتخاباتي توصيف کرد و نوشت: «هر چه به انتخابات ۱۴۰۰ نزديک مي‌شويم توهين به رييس‌جمهور و تخريب دولت افزايش مي‌يابد. اين روش غيراخلاقي که با آموزه‌هاي ديني ما مغاير است، براي توهين‌کنندگان محبوبيت نمي‌آورد، از عزم و اراده رييس‌جمهور و دولت براي تلاش بيشتر در اين شرايط سخت و خدمت به مردم نمي‌کاهد.» حسام‌الدين آشنا، مشاور رييس‌جمهوري اما اين تخريب‌ها را همسويي با «دونالد ترامپ»، رييس‌جمهوري سابق امريکا دانست و نوشت: «مردم اهل ملاقه و منقل را به خوبي مي‌شناسند.‌اي کاش در کنار ريش و عمامه، جهان‌تان را هم بزرگ‌تر مي‌کرديد تا بدانيد که در اين وانفسا اهانت به مردم شريف ايران و شخص دوم کشورتان نه خدمت به اسلاميت و جمهوريت بلکه هم‌آوايي با ياوه‌گويان ترامپي است.» سيدعباس صالحي، وزير ارشاد نيز در همين راستا نوشت: «ادبيات سخيف، توهين و افترا از همه بد است و در کسوت روحانيت، آن هم از رسانه ملي، بدتر! با سخنان غرض‌آلوده زاويه‌ها را بيشتر و دشمنان ايران را شادمان نکنيم.» يکي از جالب‌ترين واکنش‌ها شايد به امير ناظمي، معاون وزير ارتباطات اختصاص داشته باشد. او با يادآوري اظهارات مدير شبکه 3 سيما مبني بر حذف عادل فردوسي‌پور به دليل قرار نداشتن در «مدار صداوسيما» نوشت: «کوچکي جهان و مدار صداوسيماي ملي! بازتاب ظرفيت مديران آن است؛ جهان کوچکي که ظرفيت نگاه‌هاي بزرگ ندارد و ما يادمان هست «هيچ صيادي در جوي حقيري که به گودالي مي‌ريزد، مرواريدي صيد نخواهد کرد.» صداوسيما به درد همين مديران کوچکش مي‌خورد؛ نه به درد ملت بزرگ.»

 يا عذرخواهي يا تحريم
رييس سازمان صداوسيما که چندي پيش به‌واسطه اظهارات يکي از مجريانش با انتقادهايي از سوي مجلسي‌ها مواجه شده بود، حالا با ناراحتي پاستور نيز مواجه بود. شبکه چهار صداوسيما پس از انتقادات دولتي‌ها در بيانيه‌اي از اظهارات کارشناس فرهنگي برنامه «زاويه» تبري جست و آن را مغاير «فرمايشات رهبر انقلاب» اعلام کرد اما عذرخواهي نکرد و در شرايطي نوشت: «مسووليت اظهارنظر مهمانان و کارشناسان برنامه زنده برعهده خود آنهاست» که پيش‌تر مجري صداوسيما به دليل استفاده يکي از کارشناسان برنامه از کلمه «رقص»، عذرخواهي کرده بود و مسووليت آن را برعهده کارشناس مدعو اعلام نکرده بود. فارغ از اين تناقض اما از قرار معلوم وزراي دولت اين بار خواستار عذرخواهي صداوسيما شده‌اند و از تحريم اين نهاد سخن به ميان آورده‌اند چنانکه محمد مهاجري، يکي از فعالان رسانه‌اي نزديک به دولت دوازدهم در توييتر خود نوشت: «شنيدم چند تن از وزيران به ‎دفتر رييس‌جمهور اعلام کرده‌اند اگر ‎رييس صداوسيما بدون عذرخواهي از رييس‌جمهور به خاطر پخش اظهارات موهن عليه ‎حسن روحاني بخواهد در جلسه هيات دولت شرکت کند، آنها از حضور در جلسه امتناع خواهند کرد.»

 حذف «زاويه»؟!
همه اين انتقادها کنار هم سبب شد تا بازپخش برنامه «زاويه» از دستورکار صداوسيما خارج شود. اقدامي که سبب شد کاربران شبکه‌هاي اجتماعي از احتمال تعطيلي کلي يا موقتي اين برنامه سخن به ميان آورند. ماجرا از قرار معلوم آن‌قدر جدي بود که نفر اول تيم رسانه‌اي رييس مجلس را نيز به واکنش واداشت؛ چنانکه محمدسعيد احديان در توييتر خود نوشت: «يک آقايي در يک برنامه زنده تلويزيوني حرف زشتي زده است. حرف از شکايت و تحريم صداوسيما است. اما شخص آقاي رييس‌جمهور در برنامه زنده تلويزيوني به نمايندگان مجلس توهين مي‌کند، اهميتي ندارد؟ صداوسيما همه برنامه‌هاي زنده را لغو کند، خيال دولتي‌ها راحت.» اين نگراني از قرار معلوم در شبکه 4 صداوسيما نيز وجود دارد چنانکه در بيانيه اين شبکه آمده است: «اميدواريم ديگر شاهد چنين رفتارهايي از سوي مهمانان در برنامه‌هاي زنده نباشيم تا خداي ناکرده عرصه گفت‌وگو تنگ‌تر نشود و شکاف‌هاي فکري و اجتماعي بيش از اين نشود.» افزون بر آنان، بسياري از کاربران حامي دولت و همسو با اصلاح‌طلبان نيز خواستار تداوم فعاليت برنامه زاويه شدند. به‌زعم آنان، اين برنامه تلويزيوني در طول فعاليت خود تلاش کرده با دعوت از کارشناسان جريان‌هاي مختلف سياسي به کنکاش مسائل روز سياست ايران مي‌پردازد.

 آزادي بيان گزينشي
اين کاربران خواستار برخورد و حتي شکايت دولت از اظهارات کارشناس برنامه شدند ولي همزمان بر لزوم فعاليت برنامه تلويزيوني «زاويه» تاکيد کردند. با همه اينها سرنوشت اين برنامه همچنان در هاله‌اي از ابهام قرار دارد و تا هفته آينده يا اظهارنظر رسمي مقامات سازمان تمام انتصابي صداوسيما نمي‌توان به اظهارنظر قطعي پرداخت ولي آنچه در اين ميان عيان است، تشديد حملات به دولت روحاني است. او که براي چندمين‌بار همين اواخر نيز گفته بود «انتقاد از دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم با تشويق و پاداش همراه است» و «هزينه‌اي» به همراه ندارد، از قرار معلوم در روزگار افول محبوبيت خود ميان اصلاح‌طلبان و البته نزديکي به انتخابات 1400، چاره‌اي ندارد مگر تحمل اين انتقادات و البته اميد به بهبود اوضاع در سياست خارجي و اقتصاد ايران اما در اين ميان پرسش اساسي که رسانه‌ها و خبرنگاران و البته افکار عمومي ايرانيان با آن مواجه است، آزادي بيان گزينشي موجود است. پرسشي که   روحاني هم با آن دست به گريبان است؛ چنانکه در جريان آخرين نشست مطبوعاتي خود گفته بود: «حتما هستند افرادي که اشکالاتي داشته باشند؛ حتما قوه قضاييه، نيروهاي مسلح و مجلس ما اشکالاتي دارند؛ نهاد بي‌اشکال نداريم و همه اشکال دارند. سوال من اين است که چرا فقط به دولتي که وسط ميدان جنگ است، حمله مي‌کنيم؟ آيا امروز کسي جرات دارد به قوه قضاييه و نيروهاي مسلح توهين کند؟ اگر جرات مي‌کند، بفرماييد! فردا اين کار را بکند تا ببينيم چه اتفاقي مي‌افتد و چند نفر احضار مي‌شوند.»

 پاستور- بهارستان؛ يک جدال بي‌پايان
زد و خوردهاي لفظي و قانوني ساکنان ساختمان هرمي شکل ميدان بهارستان با اهالي ميدان پاستور حالا از حدود 7 ماه پيش کليد خورده و حالا ماه‌هاست که ادامه دارد و از قرار معلوم تا پايان دولت دوازدهم نيز پايان نخواهد يافت. حمله به وزراي دولت، تهيه طرح استيضاح و تلاش براي اثبات عدم کفايت سياسي رييس‌جمهوري، اعلام موضوع اعدام رييس‌جمهوري و تهيه طرح‌ها و لوايحي خلاف سياست‌هاي اجرايي دولت دوازدهم و البته ورود به نسبت پررنگ نمايندگان و البته رييس قوه مقننه به مسائل اجرايي تنها بخشي از کارنامه عملکردي مجلسي است که خود را «برترين مجلس تاريخ انقلاب» مي‌پنداشت و با شعار شفافيت و رونق اقتصادي روي کار آمد ولي امروز و به گواه ناظران، در کارنامه خود چيزي جز جدال با دولتي‌ها ندارد. يکي از آخرين جدال‌ها و البته جدي‌ترين آنها بر سر لايحه بودجه 1400 به عنوان اصلي‌ترين سند مالي کشور رقم خورده است. جدال از همان روز اول تقديم بودجه به پارلمان آغاز شد. دولتي‌ها بودجه را کارشناسي شده و برخاسته از تجربيات 7 ساله خود معرفي مي‌کردند ولي نمايندگان به‌جد با آن مخالف بودند، به طوري‌که الياس نادران، رييس کميسيون تلفيق مجلس که تا پيش رسيدن به اين کرسي جزو منتقدان درون پارلماني محمدباقر قاليباف به‌شمار مي‌رفت، صراحتا بودجه 1400 را سندي براي «فروپاشي» نظام توصيف کرده بود. تفاوت بدنه کارشناسي دولت و مجلس 
اظهر من‌الشمس است اما از قرار معلوم نمايندگان قصد عقب‌نشيني ندارند. آنان مفاد متعددي از بودجه را تغيير دادند و به‌زعم سخنگوي دولت، لايحه دولت را به «طرح مجلس» تبديل کردند. اقدامي که با انتقادهاي حسن روحاني مواجه شد؛ چنانکه او با رد اظهارات نمايندگان مبني بر حفظ ارزش پول ملي، تاکيد کرد هر کسي که 4 عمل اصلي رياضي را بداند، متوجه مغايرت اين گفته‌ها با واقعيت خواهد شد. محمود واعظي، رييس دفتر رييس‌جمهوري نيز در اظهاراتي مشابه به ايلنا گفته است: «ما که مي‌توانيم ۲ ميليون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت بفروشيم اما فروش ما را به يک ميليون و ۵۰۰ هزار بشکه رساندند و برايش۲۳۰ هزار ميليارد تومان گذاشتيد آن‌هم درحالي که مي‌گويند بودجه بايد وابستگي‌اش از نفت کم شود اما خودشان زيادش کردند!» همين اظهارات مثال بنزيني بر آتش پارلمان عمل کرد؛ چنانکه نمايندگان يکي پس از ديگري به تندي از پاستور انتقاد کردند. علي خضريان، نماينده تهران در اين ميان اما تلاش کرد، رويکردي ميانه را پي بگيرد. او در جريان سفر خود به رفسنجان اظهار کرد: «آقاي رييس‌جمهوري اگر مجلس چيزي را بلد نيست بياييد کمک کنيد تا با هم آن موضوع را حل کنيم؛ مجلس نيز توجه داشته باشد اگر آقاي رييس‌جمهوري وظايفي برعهده دارد بايد بر آنها نظارت داشته باشد لذا قرار نيست صحنه عمل و تلاش به جدل سياسي تبديل شود.»

---

بازار

---

اختلاف ميان پاستور و بهارستان تقريبا در تمام مجالس و دولت‌هاي تاريخ جمهوري اسلامي به نوعي وجود داشته حتي در روابط مجلس دهم با دولت‌هاي حسن روحاني نيز گاهي رو به تشنج مي‌گذاشت اما اعضاي هيات رييسه مجلس کنار رييس قوه مقننه تلاش مي‌کردند اين اختلافات حل و فصل شود ولي در مجلس دهم اوضاع متفاوت است. برخي از  اعضاي هيات رييسه مجلس گهگاه پيشقراول حملات به روحاني و دولتش هستند؛ چنانکه پس از اظهارات رييس‌جمهوري، 4 عضو هيات رييسه مجلس از يک‌سو و رييس قوه مقننه نيز ازسوي ديگر به تندي از دولتي‌ها انتقاد کردند. موضوع ارز 4 هزار و 200 توماني يکي از مهم‌ترين موضوعات موردانتقاد اعضاي هيات ‌رييسه مجلس بود. احمد اميرآبادي فراهاني، در همين زمينه به خبرگزاري تسنيم گفت: «اين ارز فقط به نفع رانت‌خواران تمام شد. اين رانت‌خواران در حقيقت از وابستگان، اطرافيان، هم‌جناحي‌ها، هم‌گروهي‌ها و نزديکان دولتمردان بودند.» او همچنين گفت: «دولتمردان از جيب مردم تفريق کردند و به جيب اطرافيان خود جمع کردند حالا مجلس مي‌خواهد از جيب رانت‌خواران تفريق کند و در جيب مردم جمع کند شايد جمع و تفريق دولت و مجلس با هم فرق داشته باشد.» محسن دهنوي، ديگر عضو هيات رييسه مجلس بود که در اين زمينه سخن گفت. او که در توييتر خود در واکنش به اظهارات روحاني نوشته بود «ما به فرموده امام‌مان عمل مي‌کنيم و در برابر توهين‌هاي رييس‌جمهور به قوه مقننه، سکوت وحدت‌آميز در پيش مي‌گيريم»، در صداوسيما حاضر شد و در برنامه زنده «پرونده ويژه» به تندي به دولتي‌ها تاخت و از توزيع حدود «500 هزار ميليارد تومان رانت» ميان «نزديکان دولتي‌ها» خبر داد. او همچنين گفت که «با توزيع دلار جهانگيري، طبقه جديدي از اشراف در کشور شکل گرفته که ما به آن مي‌گوييم طبقه جهانگيري.» اين نماينده مجلس «يک شبه پولدار» شدن را از خصوصيات اين طبقه عنوان کرد. يکي از نکات قابل توجه اين برنامه تلويزيوني همراهي تمام‌عيار مجري آن با دهنوي بود؛ چنانکه هر دو شعارهاي انتخاباتي حسن روحاني و اظهارات جهانگيري در انتخابات رياست‌جمهوري 96 را به تمسخر گرفتند. جالب آنکه رييس دفتر رييس‌جمهوري نيز به فسادهاي ايجاد شده پس از تصويب دلار 4 هزار و 200 توماني در جريان گفت‌وگوي خود با ايلنا اعتراف کرده ولي همزمان گفته است: «گفتيم نمي‌توانيم ارزاق و سفره مردم  را به قيمت ارز گره بزنيم و بگوييم امروز ارز چه قيمت است، فردا چه قيمت؛ بنابراين تصميم گرفتيم قيمت ارز هر قدر بالا مي‌خواهد برود، دولت بايد  آن را تا زماني که شرايط به سمت و سوي بهتر برود ثابت نگه دارد. ما در حال حاضر و تا آخر سال کالا وارد کرده‌ايم؛ البته اين کالا دست دولت نيست و دست بخش خصوصي است اما اگر در اين شرايط در مجلس اعلام کنيم که اين نرخ آزاد شده است يک گراني در بازار راه مي‌افتد و مردم بايد تا عيد با يک گراني عجيب و غريب کالا خريداري کنند؛  به همين دليل پيشنهاد کرديم که اجازه تصميم‌گيري به دولت داده شود.» واعظي حالا در شرايطي از دولت دفاع مي‌کند که خود با تندترين انتقادات از سوي مجلس مواجه است؛ چنانکه سيدناصر موسوي لارگاني در توييتر خود نوشته است: «واعظي رييس دفتر روحاني از متهمان مداخله در بورس است، اما با فرار به جلو از مجلس مي‌خواهد در کار بورس دخالت نکند! وي شبيه روحاني، با تحريف نظارت به دخالت، لابد درصدد است تتمه سرمايه بورسي مردم را به نفع نورچشمي‌ها مصادره کرده و کسي هم حرفي نزند! خير جناب واعظي، مجلس کوتاه نمي‌آيد!» محمدباقر قاليباف نيز از اين غافله جا نمانده و با انتقاد از اظهارات دولتي‌ها درباره اقدامات مجلس در بودجه، خطاب به آنان نوشته است: «مردم هفت سال نتيجه بودجه به اصطلاح کارشناسي اين دولت را ديده‌اند که منفعت را دلال‌ها و رانت‌خوارها برده‌اند و گراني و بيکاري‌، سهم مردم شده است. چرا عصباني شده‌ايد از اينکه مجلس مي‌خواهد بودجه را به نفع مردم اصلاح کند و عوايد نورچشمي‌ها را شفاف به بهبود معيشت مردم اختصاص دهد؟»

 تهديد به استيضاح
يکي از تندترين اين اظهارات اما به نايب رييس اول مجلس، اميرحسين قاضي‌زاده هاشمي اختصاص دارد. او که پيش‌تر خواستار تصويب بودجه 3 دوازدهم شده بود و احتمال حضورش در انتخابات رياست‌جمهوري گفته، تلويحا خواستار استيضاح حسن روحاني در روزهاي پاياني دولتش به‌رغم تاکيد عالي‌ترين مقام جمهوري اسلامي بر فعاليت دولت‌ها تا پايان عمرشان شده و در همايش «شکايت جمهور» که در قم برگزار شده، گفته است: «رفتار امروز امريکايي‌ها براي ما درس‌آموز است، آنجا که فرآيند استيضاح رييس‌جمهورشان حدود دو ماه طول مي‌کشد، اما در فاصله چند روز به پايان دوره رياست‌جمهوري وي، استيضاح او را به راه انداخته‌اند تا به تعبير خودشان، فارغ از هر نتيجه در اين استيضاح، درس عبرتي به قانون‌شکنان داده شود.»
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar