در بورس سوددهی شرکت مهم است نه ارزش تجهیزات
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ندا جعفري/ شاخص بورس همچنان زير يک ميليون و ۲۰۰ هزار واحد باقي مانده و اولين روز هفته شاخص به کانال يک ميليون و ۱۹۸ هزار و ۹۸۱ واحد رسيد. اخيرا محمدباقر قاليباف رييس مجلس شوراي اسلامي گفته است؛ اين روزها شاهد آنيم که بازار سرمايه سقوط شديدي را تجربه کرده و حتي صندوق پالايشي که شديدا از سوي دولت تبليغ ميشد تا ۴۴ درصد زيان را به خريداران خود تحميل کرده است و صندوق دارايي يکم نيز در حالي که ۳۵ درصد کمتر از ارزش واقعياش معامله ميشود حتي هزينه فرصت پول خريدارانش را هم پوشش نداده است، اين وضعيت بازار سرمايه را هرگز قابل قبول نميدانيم و دولت بايد پاسخگوي اين موضوع باشد و نميشود از پشت تريبونهاي رسمي از مردم دعوت کرد که همه چيز را به بورس بسپارند و بعد با سوءمديريت در اين بازار به اعتماد مردم ضربه بزنند و سرمايه آنها را کمارزش کنند.
احمد حاتمييزد، تحليلگر اقتصادي معتقد است؛ با توجه به جو رواني موجود در جامعه انتظار ميرفت که منابع به تدريج از بورس خارج شده و به سمت بانکها و ساير بازارها سرازير شود. او در اين باره به «اعتماد» گفت: اين قضيه از ۶ ماه پيش قابل پيشبيني بود زيرا بالا رفتن ۳ تا ۴ برابري قيمتها در بورس هيچ توجيه اقتصادي و امکان ادامه رشد قيمتها هم به صورت منطقي وجود نداشت.
او در ادامه با اشاره به اتفاقات تلخ موسسات اعتباري در سالهاي گذشته تصريح کرد: ريزشهاي بورس و خروج منابع از آن شبيه موضوعي بود که در موسسات اعتباري غيرمجاز رخ داد که خسارت هنگفتي به مردم و اعتماد عمومي وارد کرد و اين سرمايه اجتماعي متاسفانه از دست رفت و ديگر افراد براي سرمايهگذاري در بورس نه به رييسجمهور اعتماد ميکنند و نه به افراد ديگري که در اين امر مشوق مردم بودند و با توجه به نتايجي که ديدند، تجربه بدي براي سرمايهگذاران بورسي شد.
اين کارشناس اقتصادي ادامه داد: اين بورس در همين حد هم باقي نخواهد ماند زيرا قيمتها در بورس بايد متناسب با سود شرکتها باشد. اين در حالي است که شرکتهاي ما پيشرفت چنداني در سودآوري، توليد، توسعه و سرمايهگذاري نداشتهاند پس اين قيمت سهام نميتواند به صورت سرسامآور رشد کند، اين محاسبات کاملا اشتباه بوده که چون قيمت دلار بالا رفته پس قيمت تجهيزات اين کارخانجات هم رشد پيدا کرده است.
سوددهي شرکت مهم است نه ارزش تجهيزات
مديرعامل اسبق بانک صادرات خاطرنشان کرد: هر چند ارزش تجهيزات و ماشينآلات به دليل رشد نرخ دلار بيشتر شده اما افزايش نرخ دلار ارتباطي به افزايش دارايي شرکت که بايد ارزش سهام را مشخص کند، ندارد زيرا آنچه مهم است سودآوري آن شرکت است.
حاتمييزد گفت: اگر شرکتي با هزينه بسيار گزاف هم ايجاد شود و آن شرکت قادر نباشد محصولي را توليد کند و بفروشد، ارزش آن شرکت به ميزان آهن قراضهاي است که در آن شرکت جمع شده است، فرق بين آهن قراضه و تجهيزات صنعتي در توليدات و سودآوري آن است.
اين کارشناس اقتصادي در پاسخ به اين پرسش که حدود ۵۰ درصد دارايي بانکها منجمد همچنين بلااستفاده مانده است چطور ميتوان مجموعه داراييهاي منجمد را تبديل به داراييهاي روان و جاري کرد تا بتوان مشکلات را حل کرد؟ ادامه داد: متاسفانه در طول سالهاي گذشته وامها و تسهيلاتي به شرکتهايي پرداخت کردهاند که آن را پس نميدهند حال يا اين منابع را دارند و پس نميدهنديا منابعي ندارد مانند وامهايي که براي ايرانمال و ... داده شده که دارايي هم دارد و نميفروشد تا منابع بانک را برگرداند و اينها بايد از سوي قوه قضاييه پيگيري شود و حراج کنند و حتي به قيمت پايينتر از ارزش واقعيشان بفروشند و پول بانک را بدهند در همه جاي دنيا هم همين گونه برخورد ميکنند.
او گفت: در عين حال حجم نقدينگياي که در کشور وجود دارد بيش از ۲ هزار هزار ميليارد تومان برآورد ميشود که اگر اين رقم به بخش توليد هدايت شود، ميتواند بسياري از مشکلات را حل کند و اين کار هم با سياست تبديل قابل حل است.
او با اشاره به بحران اقتصادي اروپا افزود: در سال ۲۰۰۸ که بحران مالي براي بانکهاي اروپايي پيش آمد، بانکهاي انگليس حتي داراييهايشان را به يک سوم قيمت هم حراج کردند و فروختند براي آنکه مطالبات معوق نداشته باشند اما اين کار در ايران رسم نيست و اين جسارت وجود ندارد و افرادي هستند که منافعشان را در وضع موجود ميبينند و قدرت کافي دارند تا جلوي اين کار را بگيرند.
او ادامه داد: هر بانکي در هر جاي دنيا که باشد، زماني که مطالبات معوقش در اين حد ميشود، موظف است وثيقه را حراج کند اين راه درستش است البته مواردي هم هستند که هيچ وثيقهاي ندارند و با اعمال نفوذ سياسي و پارتيبازي توانستند تسهيلات بگيرند و پس نميدهند که اکثرا هم منابعشان سوخت شده و بايد از محل سرمايه بانک وامها پرداخت شود زيرا عملا ورشکسته هستند.
تاکيد بر لغو همه تحريمها نه فقط تحريمهاي دوران ترامپ
اين کارشناس اقتصادي در خصوص لغو تحريمها و احتمال گشايش اقتصادي نيزگفت: ممکن است تحريمها برداشته شود اما مشخص نيست در عمل چه اتفاقي بيفتد در صورتي که با ايران موافقت کنند و کليه تحريمها را بردارند حتما گشايش جدي در اقتصاد ايران رخ ميدهد اما اگر تنها تحريمهاي دوران ترامپ را بردارند يعني نصف ديگر تحريمها باقي ميماند و بعيد است ايران با امريکا توافق کند و اين موضوع ادامهدار خواهد بود ضمن آنکه ممکن است برداشتن تحريمها هم جزو اولويتهاي امريکاييها نباشد و فشارهاي بسيار زيادي که از طرف کشورهاي منطقه براي امريکا وجود دارد و بحرين، امارات، عربستان و... به راحتي اين قضيه را نميپذيرند و اين قضيه ماهها به طول ميانجامد که تکليفمان کامل مشخص شود.
او تصريح کرد: البته همه مردم کموبيش اميدهايي دارند اما هنوز نميتوان صد درصد پيشبيني کرد که اين دولت جديد در گفتوگوهايش با اروپا به چه نتيجهاي ميرسد و بايد ببينيم اروپاييها قادر هستند برجام را زنده کنند يا خير زيرا براي زنده کردن برجام بايد تحريمها به کلي برداشته شود و امريکاييها هم بعيد است با اين امر فورا موافقت کنند و اين قضيه را طول خواهند داد.