برگزیده

شوک شبکه اجتماعی نوظهور

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1399/12/05 - 14:07

دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي‌اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

بسياري تصور مي‌کردند که نوآوري در شبکه‌هاي اجتماعي به پايان رسيده و ديگر شاهد يک شبکه اجتماعي جديد نخواهيم بود اما يک شبکه اجتماعي نوظهور به نام کلاب هاوس با نوآوري در کمتر از يک‌سال به ارزش يک ميليارد دلاري رسيده است.

آنچه اين شبکه اجتماعي بر مبناي آن بنا شده چيز تازه‌اي نيست: ايجاد اتاق‌هاي گفت‌وگو براي جمع شدن کاربران با علاقه‌مندي مشترک. اما اين شبکه اختصاصا روي گفت‌وگوي صوتي کنفرانس گونه متمرکز شده چيزي که هر چند حوزه کسب‌وکار سال‌هاست اپليکيشن‌هاي مختلفي براي آن وجود دارد، اما در شبکه‌هاي اجتماعي زمين دست نخورده‌اي است.

به‌رغم آنکه پادکست‌ها به‌خصوص در سال‌هاي اخير دوباره توجه کاربران اينترنت را به محتواي صوتي معطوف کرده‌اند، اما کلاب‌هاوس فضايي را دارد که کاربران صرفا به‌طور زنده در يک بحث يا جلسه شرکت مي‌کنند و از اين‌رو همه چيز در اين شبکه در لحظه اتفاق مي‌افتد. هيچ گفت‌وگو و جلسه‌اي ثبت نمي‌شود، اما مي‌توان براي شرکت در رويدادهاي آينده برنامه‌ريزي کرد.

نخستين کساني که در کلاب هاوس عضو شده‌اند با ايجاد room يا اتاق‌هاي متنوع در حوزه‌هاي مختلف نشان داده‌اند که بحث‌هاي جذاب و آموزشي و کاربردي مختلفي را مي‌توان در اين شبکه ترتيب داد که بسياري از کاربران علاقه‌مند به شنيدن آن باشند.

چرا بايد در دوراني که دسترسي گسترده‌اي به شبکه‌هاي اجتماعي و افراد مختلف وجود دارد حضور در اتاق‌هاي گفت‌وگوي صوتي آن‌قدر جذاب باشد که مردم دعوت‌نامه‌هاي آن را با قيمت ۸۹ دلار در eBay خريداري کنند؟ پاسخ را احتمالا بايد در نوع جايگاه اين شبکه و زمان معرفي آن جست. کلاب‌هاوس قطعا از دستاوردهاي عصر کرونا و قرنطينه است در جايي که حضور مجازي افراد به شکل جهاني به رسميت شناخته شد.

ايلان ماسک و پرتاب کلاب‌هاوس به آسمان
اين شبکه اجتماعي از حدود يک‌سال قبل فعاليت خود را آغاز کرده و در قدم اول صرفا اپليکيشن‌ آي‌او‌اس ‌آن عرضه شده است. در روزهاي نخست صرفا گروه‌هاي اندک و افرادي عمدتا وابسته به سرمايه‌گذاران جسورانه از آن استفاده مي‌کردند و از اين رو مورد علاقه استارت‌آپ‌ها و فعالان صنعت تکنولوژي بوده است. اما از هفته قبل که ايلان ماسک در اين شبکه اکانت ايجاد کرد و وارد گفت‌وگو با افراد شد ناگهان توجه بسياري را به اين سمت جلب کرد. ايلان ماسک که هيچ ارتباط مالي با اين شبکه ندارد آن‌قدر از اين شبکه خوشش آمده که همين چند روز قبل از ولاديمير پوتين دعوت کرد در اين شبکه با او به گفت‌وگو بپردازد. با اين حال اين فقط ايلان ماسک نيست که اين شبکه را بسيار دوست دارد. تعداد زيادي از افراد فعال در سيليکون‌ولي يا شاغل در صنعت تکنولوژي در سراسر دنيا نيز اين شبکه را چيز جديدي مي‌دانند؛ چيزي مثل گوش دادن به گفت‌وگوي زنده دو يا چند نفر که خود افراد هم مي‌توانند در موقع مناسب به آن بپيوندند.

يکشنبه گذشته نيز مارک زاکربرگ بنيان‌گذار فيس‌بوک بدون اعلام قبلي در يک مصاحبه در اين اپليکيشن حضور پيدا کرد و به سوالات مختلفي پيرامون اين شبکه پاسخ گفت که همين توجهات زيادي را جلب کرد.

تنوع اتاق‌هاي گفت‌وگو
در کلاب‌هاوس فقط گفت‌وگوي صوتي کاربران شنيده مي‌شود. شما مي‌توانيد به دلخواه يک اتاق را انتخاب کنيد و در آن حضور داشته باشيد و به گفت‌وگوي شرکت‌کنندگان در بحث گوش دهيد يا درخواست مشارکت در بحث را بدهيد و مدير اتاق به شما اجازه صحبت مي‌دهد و ميکروفن شما براي بقيه باز مي‌شود. در اين شبکه هيچ تصوير يا ويدئويي رد و بدل نمي‌شود. همين موضوع به ظاهر ساده در مدت زمان کوتاهي باعث اعتياد بسياري از افراد به اين شبکه شده است.

ايده کلاب‌هاوس حتي باعث شده برخي شرکت‌هاي بزرگ تکنولوژي مثل فيس‌بوک به فکر راه‌اندازي يک اپليکيشن مشابه باشند. همين هفته فيس‌بوک اعلام کرد که به‌دنبال توسعه يک برنامه مشابه کلاب‌هاوس است که کاربران از طريق صوتي در آن گفت‌وگو مي‌کنند. چند روز قبل از آن هم اعلام شد که دولت چين تنها چند روز پس از آنکه کاربران چيني توانستند از اين طريق با يکديگر در مورد مسائل مختلف گفت‌وگو کنند اپليکيشن را از بيم مطرح شدن بحث‌هاي سياسي در گروه‌هاي آن فيلتر کرد.

تجربه چند ماهه استفاده از اين شبکه نشان‌دهنده اين است که کاربران به سرعت با فضاي اين شبکه و اتاق‌هاي آن خو مي‌گيرند. اتاق‌هايي که بحث‌هاي داخل آن هرکدام روي موضوعات متنوعي متمرکز است و عملا مي‌تواند ساعت‌ها افراد علاقه‌مند را کنار هم جمع کند.

شبکه‌اي صرفا روي آي‌فون
به‌نظر مي‌رسد مسوولان کلاب‌هاوس اساسا اين حجم استقبال از آن را پيش‌بيني نمي‌کردند. از اين‌رو براي مراحل رشد اين شبکه ابتدا توسعه روي اپليکيشن‌ آي‌اواس را در نظر گرفتند و کاربران هم صرفا از طريق دعوت‌نامه از سوي يک کاربر عضو قادر به حضور در اين شبکه هستند. تعداد دعوت‌نامه‌ها محدود است و هر شخص عضو تنها چند دعوت‌نامه مي‌تواند ارسال کند.

کلاب‌هاوس احتمالا مي‌داند که حضور روي پلت‌فرم اندرويد تعداد قابل‌توجهي از کاربران را به سمت اين شبکه سرازير خواهد کرد که احتمالا از توان فعلي سرورهاي اين شرکت فراتر خواهد بود. به همين دليل به‌نظر مي‌رسد که نسخه اندرويد کلاب‌هاوس با تاخير عرضه شود.

کلاب‌هاوس اين امکان را به کاربران مي‌دهد که حتي قبل از شروع به استفاده نام کاربري خود را رزرو کنند به اين ترتيب اگر کاربري دعوت‌نامه هم نداشته باشد مي‌تواند نام کاربري خود را رزرو کند.

درحال‌حاضر محدوديت هر اتاق کلاب‌هاوس براي حضور ۵ هزار نفر است. اما دقت کنيد که کاربران همديگر را نمي‌بينند و بدون هيچ اديت و ويرايشي درحال گفت‌وگو با هم هستند. بنابراين کلاب‌هاوس سرويسي است که در لحظه اتفاق مي‌افتد و تمام مي‌شود و همين تفاوت آن با پادکست و ديگر شبکه‌هاي اجتماعي است.

نکته قابل‌توجه درباره اين شبکه اين است که گفت‌وگوهاي هر اتاق صرفا در آن لحظه به‌صورت زنده انجام مي‌شود و هيچ ذخيره‌اي انجام نمي‌شود. با اين حال نمي‌توان انتظار داشت برخي شرکت‌کنندگان محتواي صحبت‌ها را ذخيره و بعدا پخش نکنند. کلاب‌هاوس قطعا محصول تفکر درباره ارتباط انسان‌ها با هم در دوران پاندمي است. مديران اين شرکت اخيرا در يک جلسه داخلي گفته‌اند که دو ميليون کاربر هفتگي دارند که اين تعداد زيادي در مقايسه با غول‌هاي ديگر شبکه‌هاي اجتماعي نيست اما نکته قابل‌توجه براي اين شبکه رشد بسيار سريع آن است. از هم‌بنيان‌گذار اينستاگرام گرفته تا بسياري از سلبريتي‌ها به اين شبکه روي آورده‌اند. اپليکيشني که تا سال قبل ۱۰۰ ميليون دلار ارزش‌گذاري شده بود براساس تازه‌ترين سرمايه‌گذاري که دريافت کرده ارزشش به يک ميليارد دلار رسيده است. يک سرمايه‌گذار مهم اين شرکت اندرسين هورويتز از مشهورترين سرمايه‌گذاران استارت‌آپي است که در کنار ۱۸۰ سرمايه‌گذار ديگر روي آن سرمايه‌گذاري کرده‌اند.

اخيرا توييتر نيز امکان جديد مشابهي را تحت عنوان Space به‌طور آزمايشي عرضه کرده که امکان چت صوتي را بين کاربران فراهم مي‌کند. به‌طور واضح ويژگي چت صوتي گروهي چيزي نيست که ساير شبکه‌هاي اجتماعي نتوانند آن را پياده‌سازي کنند اما کلاب‌هاوس نشان داده که جاي خالي مناسبي را در موقع مناسب پر کرده است.

سرقت گفت‌وگوها و حفاظت از اطلاعات
تنها يک هفته پس از سروصداهاي زياد و محبوبيت ناگهاني کلاب‌هاوس خبرهايي مبني بر سرقت صحبت‌هاي مطرح شده توسط کاربران منتشر شده است. اين شبکه صحبت‌هاي کاربران را ذخيره نمي‌کند اما برخي درباره ضبط صحبت‌هاي کاربران از طرق مختلف و انتشار آن در سايت‌ها يا پلت‌فرم‌هاي ديگر هشدار داده بودند. حالا مشخص شده که يک هکر توانسته صحبت‌هاي مطرح شده در چند اتاق گفت‌وگو در اين شبکه را روي سايت خود به‌صورت زنده پخش کند.

يک سخنگوي کلاب‌هاوس گفته که به محض اطلاع از چگونگي اين موضوع آن کاربري را که اطلاعات را روي وب‌سايت بيروني منتشر کرده براي هميشه از دسترسي به اين شبکه منع کرده است.با اين حال مسوولان کلاب‌هاوس تنها بحث انتقال گفت‌وگوهاي کانال‌ها به خارج از اين پلت‌فرم را ممنوع کرده‌اند و در داخل پلت‌فرم حضور در داخل اتاق‌هاي گفت‌وگو آزاد است و اساسا اتاق خصوصي وجود ندارد. اما مشکلات يک شبکه اجتماعي جديد در فضاي رگولاتوري متنوع در جهان کم نيست. همين هفته اعلام شد که مقامات قضايي و مسوولان حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان آلمان اين شبکه را به نقض قوانين اين کشور متهم کرده‌اند. يکي از مهم‌ترين موارد اتهامي نقض GDPR يا قانون حفاظت از داده‌هاي کاربران است چيزي که مقامات اروپايي در سال‌هاي اخير بسيار بر آن تاکيد کرده‌اند.

به هر حال به‌نظر مي‌رسد با توجه به ماهيت اين شبکه اجتماعي بحث‌هاي مربوط به داده‌هاي کاربران و صحبت‌هاي مطرح شده در اتاق‌هاي گفت‌وگوي آن احتمالا از موارد چالش‌برانگيز آينده خواهد بود.