علیه «صدا» و «سیما»ی ملت

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
 
روزهاي فروردين و ارديبهشت ۱۴۰۰يادآور روزهاي تير ماه ۱۳۹۴و شايد هم دي همان سال است که تيم‌هاي مذاکره‌کننده ايراني و غيرايراني با صدور بيانيه‌ مشترک آغاز اجراي برجام راهي وين و مقر سازمان ملل در اين شهر شدند. اين روزها تيم مذاکره‌کننده هنوز در وين است. بحث بر سر احياي برجام بالا گرفته است. طرف‌هاي درگير مذاکره هر کدام تلاش مي‌کنند با حمايت‌هايي که از سوي نيروهاي تصميم‌ساز و تصميم‌گير داخلي دارند در راستاي تامين منافع ملي‌شان گام‌هاي اساسي‌تري بردارند و تيم مذاکره‌کننده جمهوري اسلامي هم با پشتوانه يک تصميم حاکميتي به ‌دنبال احياي برنامه جامع اقدام مشترک است. همزمان با اتفاقاتي که در وين و بيش از هزارمايل دورتر درحال رقم خوردن است در تهران و از ساختمان شيشه‌اي جام‌جم هم صدايي شنيده مي‌شود که مشابه آن از لابي‌هاي قدرت اسراييلي، جمهوري‌خواهان تندروي کنگره و رسانه‌هاي ذي‌نفوذ آنها نيز به گوش مي‌رسد. موضوع آنچنان هم پيچيده نيست و با نگاهي به اتفاقات يک روزگذشته مي‌توان به همان نتيجه هميشگي و البته خوشبينانه رسيد که همان بازي صداوسيما در زميني غير از زمين منافع ملي است. روز سه‌شنبه د رحالي که رييس‌جمهوري با فعالان سياسي نشستي مشترک دارد برخلاف عادت مالوف شبکه خبر صداوسيما حاضر به پخش مستقيم اين برنامه نمي‌شود. آن‌طور که عليرضا معزي، معاون ارتباطات دفتر رييس‌جمهوري مدعي شده علي علي‌عسگري مستقيما به شبکه خبر دستور پخش زنده داده اما مدير شبکه از آن سر باز زده است. بنابراين اظهارات رييس‌جمهوري که بخشي از آن به موضوع تحريم‌ها نيز ارتباط داشته در صداوسيما بايکوت مي‌شود. ساعاتي بعد بلافاصله پس از پخش بازي يک مسابقه فوتبالي که احتمالا هنوز جزو معدود برنامه‌هاي پر بيننده صداوسيماست، مستندي با عنوان «پايان بازي» پخش مي‌شود که از صدر تا ذيل در راستاي تضعيف تيم مذاکره‌کننده ايراني و ديپلماسي دولت است. همزمان شکبه «پرس‌ تي‌وي» بخش انگليسي‌زبان صداوسيما خبري به نقل از «منبع مطلع» منتشر و ادعا مي‌کند که امريکا مي‌خواهد ايران را به پذيرش رفع مرحله‌اي تحريم‌ها وادار کند. 
ادعايي که واکنش عباس عراقچي از اعضاي تيم مذاکره‌کننده را در توييتر به دنبال دارد و مي‌نويسد که گويا «منبع خبر پرس‌ تي‌وي» چندان هم مطلع نبوده و در نهايت اين ادعا را رد مي‌کند. «پرس تي‌وي» دست از اين مجادله برنمي‌دارد و در توييتي به زبان انگليسي خطاب به عراقچي مي‌نويسد که بهتر است توضيح دهد کدام بخش از خبر مخدوش يا اشتباه بوده است. همه اتفاقات رخ داده در روزهاي اخير اين پرسش جدي را ايجاد مي‌کند که مگر حضور تيم مذاکره‌کننده در وين و براي احياي برجام تصميمي حاکميتي نبوده که بزرگ‌ترين رسانه حاکميتي مشغول هجمه به اين اقدام است؟ اگر علي علي‌عسگري به عنوان مدير اين سازمان عريض و طويل و منصوب رهبري با رويه‌اي مخالف است، چطور از تداوم آن جلوگيري نمي‌کند؟ آيا مديريت او يک مديريت نمايشي است؟ اما اين مستند که از حسام‌الدين آشنا تا اسحاق جهانگيري نسبت به آن واکنش نشان دادند و عليه آن هشتگ «عذرخواهي صداوسيما» در فضاي مجازي به راه افتاده چه چيزي را نشان داده است؟

 نشانه‌گيري  به  سمت  «اميد»

---

بازار

---

مستندي که با شادي مردم از راي آوردن حسن روحاني آغاز شده به ۱۱ بهمن ۹۹ مي‌رسد. روزي که رابرت مالي وکيل ۵۷ ساله به عنوان نماينده ايالات متحده امريکا در امور ايران انتخاب مي‌شود. راوي مستند با مرور روابط خانوادگي و اصل و نسبي مالي او را يک «چهره آرام و نسبتا شرقي» توصيف مي‌کند که دولت جو بايدن حاضر است با انتخاب او حتي «هزينه مخالفت با تندروهاي کنگره‌» را هم بپردازد. اما اين مستند از مرور زندگي و انتخاب مالي به دنبال يک چيز است:«ارتباط مالي با ظريف».
راوي مستند توضيح مي‌دهد که «واشنگتن تايمز» پيش‌تر از ديدارهاي متعدد رابرت مالي با جواد ظريف خبر داده و مالي شخصا نيز اين موضوع را تاييد کرده است. اين مستند رابرت مالي را رييس انديشکده معروف «گروه بين‌المللي بحران» معرفي و ادعا مي‌کند که بيش از ۹۰ درصد متني که در نهايت به عنوان «برجام» شناخته مي‌شود عينا و ۱۴ ماه پيش از انعقاد برجام از سوي اين انديشکده نگارش شده است. براي اثبات اين ادعا نيز يکي، دوکارشناس از جمله مصطفي خوش‌چشم را در تصوير نشان مي‌دهد که تلاش دارند، بخش‌هايي از متن نهايي برجام را با متن موجود از اين انديشکده تطبيق دهند. آنها از بيان اين ادعا مي‌خواهند به اين نتيجه برسند که تيم مذاکره‌کننده نتوانسته حتي «يک ريال در زمينه توان هسته‌اي و غني‌سازي و يک اپسيلن در اين زمينه چيزي را به آنها بقبولانيم.» اما ادعاي اينکه مذاکره‌کنندگان و در نهايت جمهوري اسلامي نتوانسته ذره‌اي در حوزه توان هسته‌اي خواست خود را به طرف‌هاي ديگر مذاکره بقبولاند تنها بخش مهم اين مستند نيست. راويان و تهيه‌کنندگان آن تلاش دارند ميان تيم‌ مذاکره‌کننده يک «خط نفوذ» به نمايش بگذارند. آنها در اين مستند توضيح مي‌دهند که بنياد «راکفلر» حامي مالي اين گروه بحران است و  اين بنياد راکفلر چيزي حدود ۸۷۰ ميليون دلار براي اين بحران و در راستاي از سر گرفتن توافق هسته‌اي تاکنون هزينه کرده است. از ديگر حاميان اين بنياد وزير امور خارجه سابق اسراييل همچنين جورج سورس و پسرش اعلام شده است.
سازندگان اين مستند تلاش دارند تا با کنار هم قرار دادن اين روابط و البته با تاکيد بر اينکه «ظريف حسن ظن هميشگي به گروه‌هاي بين‌المللي دارد» به اين نتيجه برسد که قراردادي با عنوان برجام که از سوي عالي‌ترين مقامات حاکميت مورد تاييد نهايي قرار گرفته را اسراييلي‌ها و بنياد راکفلر و جورج سورس به طرف‌هاي ايراني حقنه کرده و به همين دليل بيش از آنکه در راستاي منافع ملي و داخلي باشد، منافع اين گروه‌هاي خارجي را تامين مي‌کند. 
همچنين مشخصا در انتهاي مستند که باز هم با تصاويري از خوشحالي مردم در زمان انعقاد قرارداد برجام پايان مي‌يابد، تلاش بر اين است که نسبت به انجام دور جديد مذاکرات هشدار داده شود و البته راويان آن ادعا مي‌کنند که قرار است تحريم‌ها تنها روي کاغذ رفع شوند. در واقع نه تنها اين مستند تلاش دارد تا از تيم مذاکره‌کننده به خصوص محمدجواد ظريف چهره‌اي در ارتباط با برخي نهادهاي خاص امريکايي بسازد که در انعقاد هر قراردادي تنها منافع آنها تامين مي‌شود بلکه تلاش دارد تا اميد مردم را نيز نشانه بگيرد و تاکيد کند که قرار نيست تغييري در وضعيت اقتصادي کنوني ايجاد شود.

 از «گاندو» به سوي  «پايان  بازي»
از حسن حاج‌کرمي‌خوزاني به عنوان تهيه‌کننده مستند ۲۰ دقيقه‌اي «فروشنده» يا «پايان بازي» نام برده شده که گفته مي‌شود به جريان پايداري و طيف تندروي اصولگرا نزديک است همچنين کارگردان و ديگر تهيه‌کننده اين مستند نيز محسن مقصودلو است که خود را فعال رسانه‌اي- فرهنگي معرفي مي‌کند و پيش از اين تهيه‌کنندگي برنامه «ثريا» را نيز برعهده داشته است. البته سياهه اعمال صداوسيما در حمله به دولت محدود به اين مستند نمي‌شود و پُر است از بخش‌هاي خبري و نمايشي و مستند در حمله به هر اقدام دولت. اخيرا سريال «گاندو» مورد اعتراض بسياري به خصوص دولتي‌ها قرار گرفت و پخش آن تا پس از انتخابات متوقف شد. فارغ از رويکرد صداوسيما نسبت به دولت مديريت چند سال اخير شبکه سوم سيما و حذف پرمخاطب‌ترين برنامه اين شبکه يعني «90»  حرف و حديث‌هاي بسياري ايجاد کرده که هيچ‌کس نسبت به آن پاسخگو نيست.

 شليک  به پاي  خودي
اين مستند واکنش‌هاي بسياري را درپي داشت. رييس‌جمهوري روز چهارشنبه در جمع اعضاي دولت و همزمان با اشاره به شرايط کشور که متاثر از تحريم‌هاست و البته توضيحي در مورد روند مذاکرات وين از اقدامات سريالي صداوسيما عليه دولت گفت. او با کنايه از قديمي ‌بودن اين مستند ياد کرد تا هدف پخش آن يعني تحت تاثير قرار دادن افکار عمومي همزمان با دور جديد مذاکرات احياي برجام عيان شود وگفت:«بحث احياي برجام است. امروز ديگر فکر مي‌کنم البته بعضي‌ها فيلم درست کردند که براي پارسال و سال قبل‌تر است که روي دست‌شان باد کرده و پخش مي‌کنند، اينها براي قديم است،کاري نداريم. اينها براي همان تفکرات قديم است عيبي ندارد پخش مي‌کنند، براي اينکه ماهيت خودشان را افشا مي‌کنند.» روحاني در ادامه توضيح داد که مرحله اول رفع تحريم‌ها بر عهده امريکاست،گام دوم راستي‌آزمايي بعد از لغو تحريم‌ها و در نهايت گام سوم بازگشت به تعهدات برجامي خواهد بود. او گفت:«گفتند امريکا تحريم کرده، تحريم مهم نيست. اصل مديريت است که اينها بايد قوي باشند. قوي باشيد نترسيد. دست خالي قوي باشيم؟ قوي هستيم. ولي چه کار کنيم. ما همان دولتي هستيم که دولت يازدهم را اداره کرديم ما همان‌ها هستيم. ما همان دولت هستيم. وقتي دست ما را بستند؛ ما همان شناگر ماهري بوديم که در مسابقه هم برديم، حالا دست و پاي ما را بستند و مي‌گويند در مسابقه شرکت کنيد، پا بزنيد و نترسيد. ما نمي‌ترسيم، نمي‌خواهد شعار دهيد، ما بهتر از شما بلديم اگر لازم باشد شعار بدهيم.» روحاني ادامه داد: «يک کلمه عليه امريکا نمي‌گويند، يک کلمه حتي. حالا به ظاهر هم خودشان را خيلي سوپر انقلابي دو آتشه مي‌دانند، فقط فحش به دولت، فقط توهين به دولت، فقط دروغ عليه دولت» و بار ديگر در پاسخ به خبرسازي‌هاي اخير تاکيد کرد:«ما اجراي عين سند برجام را مي‌خواهيم، نه يک کلمه زياد، نه يک کلمه کم، دنبال زياده‌خواهي نيستيم که بخواهيم زياده‌خواهي کنيم، البته طلب‌هايي داريم و بعدا مطرح مي‌کنيم. در 4 سال صدها ميليارد دلار به ما خسارت وارد شده است، آن سر جاي خودش، الان اين بحث را نمي‌خواهيم مطرح کنيم.»
رييس‌جمهوري با اشاره به اينکه گويا امريکايي‌ها در زبان فعلا جدي هستند و البته تاکيد کرد که در بخش‌هايي هم امريکايي‌ها حرف‌هاي دو پهلو مي‌زنند اما آن ‌طور که روحاني نيز تاکيد کرد: «گام‌هايي که تا امروز برداشتيم گام‌هايي صحيح، درست و در چارچوب سياست‌هايي بوده که مقام معظم رهبري مشخص کردند.» روحاني همچنين به فرآيند راستي‌آزمايي از طريق بانک‌ مرکزي، وزارت نفت، راه و ساير وزارتخانه‌ها نيز اشاره کرد. اما حسن روحاني تنها کسي از دولت نبود که نسبت به اين مستند و فشارهاي موجود ابراز گلايه کرد. حسام‌الدين آشنا، مشاور فرهنگي رييس‌جمهوري در توييتي به اين برنامه اشاره کرد و نوشت:«اعتدال بي‌طرفي در نبرد حق و باطل نيست چراکه حق عين عدل است و باطل چيزي جز افراط و تفريط نسبت به حق نيست.» او البته در بخش ديگري از توييتش به مساله «نفوذ» اشاره کرد و نوشت:«جوجه‌هاي نفوذي را آخر بازي مي‌شمارند. لطفا منبع مطلع را مطلع بفرماييد.»
 اسحاق جهانگيري، معاون اول رييس‌جمهوري در واکنش به افزايش حمله‌هاي سياسي عليه تيم مذاکره‌کننده و وزير امور خارجه در حساب کاربري خود در توييترش نوشت:«‏حمله به تيم مذاکره‌کننده و دکتر ظريف در شرايطي که در حال مذاکراتي تا اين حد حساس هستيم مثال شليک به پاي خود است. رقابت انتخاباتي به هر قيمتي سياست نيست. به ‎مصالح ملي ايران فکر کنيد و صبور باشيد.» شليک به پاي خودي که توصيف اسحاق جهانگيري از رويکرد صداوسيما با تيم مذاکره‌کننده است، سر دراز دارد. مشابه اين وقايع در دوران مذاکره براي انعقاد برجام نيز رخ داد اما پس از خروج ايالات متحده امريکا از برجام که به ادعاي مقامات امريکايي بيشترين منافع را براي جمهوري اسلامي به دنبال داشت، تندروهاي صداوسيمايي و غيرصداوسيمايي راه‌حلي ديگر براي حمله به دولت اتخاذ کردند. اگرچه به عملکرد ۸ سال گذشته دولت انتقاداتي جدي مطرح است اما مطمئنا آنچه در صداوسيما در حال اجراست نه شباهتي به «صدا»ي مردم دارد و نه «سيما»ي آنها که سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ به گروهي راي دادند که موافق تعامل با دنيا و خروج از انزوا براي بهبود شرايط اقتصادي بود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar