مثلث رقابت 1400
فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
مهلت قانوني ثبت نام براي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري به پايان رسيد و در اين پنج روز بسياري از چهرههاي جناحي و مستقل به ميدان رقابتها پاي گذاشتند. بررسيها نشان ميدهد که ۳۵ چهره شناخته شده از ميان اصولگرايان، اصلاح طلبان، ميانه روها، مستقلين و نظاميها طي روزهاي گذشته وارد صحنه شدند. اما با اين اوصاف کانديدهاي که رقابت اصلي را شکل ميدهند پس از بررسي شوراي نگهبان مشخص خواهند شد.
به گزارش فرارو، در پنج روز مهلت ثبت نام کانديدهاي انتخابات رياست جمهوري، ابراهيم رئيسي، عليرضا زاکاني، اميرحسين قاضي زاده هاشمي، عزت الله ضرغامي، محسن رضايي و سعيد جليلي از اردوگاه اصولگرايان و اسحاق جهانگيري، مسعود پزشکيان، مصطفي تاج زاده، عباس آخوندي، مصطفي کواکبيان، محمد شريعتمداري، محمود صادقي، محسن هاشمي، زهرا شجاعي، محسن رهامي و رسول منتجب نيا نيز از جبهه اصلاحات وارد صحنه انتخابات شدند.
در اين ميان علي لاريجاني و علي مطهري نيز به عنوان چهرههاي شناخته شده ميانه رو ثبت نام کردند.
محمود احمدي نژاد، محسن مهرعليزاده، ابوالحسن فيروزآبادي، صادق خليليان، مسعود زريبافان، عبدالناصر همتي، شمس الدين حسيني و حسن سبحاني نيز مستقل وارد عرصه انتخابات رياست جمهوري شدند.
البته علاوه بر چهرههاي سياسي، حسين دهقان، سعيد محمد، محمدحسن نامي، رستم قاسمي و عليرضا افشار ۵ نظامي شناخته شده نيز به ستاد انتخابات رفتند تا براي رقابت ۲۸ خرداد اعلام حضور کنند.
اما نکته اينجا است که در روز ۶ خرداد با اعلام اسامي نهايي تاييد صلاحيت شدهها از سوي شوراي نگهبان احتمالا تعداد انگشت شماري به ميدان مسابقه پاي خواهند گذاشت.
رقباي اصلي انتخابات؛ رئيسي، جهانگيري و لاريجاني؟
گرچه تا اعلام اسامي نهايي تاييد صلاحيت شدهها و پايان مناظرات تلويزيوني ممکن است فضاي رقابتي ميان کانديدها تغيير کند، اما بيشتر تحليلگران سياسي بر اين عقيده اند که رقابت اصلي ميان مثلث جهانگيري، لاريجاني و رئيسي شکل خواهد گرفت. در اين رابطه روزنامه سازندگي در تيتر يک روز يکشنبه ۲۶ ارديبهشت ماه، رئيسي، جهانگيري و لاريجاني را به عنوان مثلث ۱۴۰۰ معرفي کرده است.
محمدعطريانفر، معاون سياسي دولت سازندگي و عضو شوراي مرکزي حزب کارگزاران نيز در اين رابطه به فرارو ميگويد: در دو سويه ميدان انتخابات موجود يک سمت آقاي جهانگيري و در سمت ديگر آقاي رئيسي حضور دارد. اما آقاي لاريجاني نقش مياني را دارد؛ بنابراين فکر ميکنم که رقابت اصلي ميان اين سه نفر است.
به اعتقاد او، در اين رقابت سه گانه انتخابات از تک مرحلهاي به دو مرحلهاي هدايت خواهد شد. او ميگويد که با توجه به گفتمان برتري که اين دو [لاريجاني و جهانگيري]دارند، در اين رقابتها آن کسي که صحنه را واگذار ميکند، به احتمال زياد آقاي رئيسي خواهد بود.
در اين ميان، محمد مهاجري فعال سياسي- رسانهاي نزديک به دولت نيز با عطريانفر هم نظر است. او دراين رابطه گفته که «سه گانه لاريجاني، رئيسي و جهانگيري ميتواند در يک ماه آينده منشأ تحولات مهمي باشد. چه بسا که منجر به انتخاباتي دومرحلهاي شود که دوتن از اين سه تن به مرحله بعد راه پيدا کنند.»
البته برخي ناظران معتقدند که با توجه به اشتراک پايگاه راي لاريجاني و رئيسي، رئيس پيشين مجلس شانسي در رقابتها نخواهد داشت.
اين در حالي است که احمد زيدآبادي روزنامه نگار و تحليلگر مسائل سياسي خلاف اين عقيده را دارد. او بر اين عقيده است که پيش بيني شکست لاريجاني درست نيست و از رئيس اسبق مجلس به عنوان پديده انتخابات رياست جمهوري پيش رو نام ميبرد.
او در اين باره به فرارو ميگويد: «لاريجاني بخشي از اهداف و ايدههاي اصلاح طلبان را در رويکردش گنجانده و با توجه به نزديکي او با مقامهاي اصلي قدرت، احتمالا بتواند راي بخشي از جامعه غيرسياسي را بگيرد. در آن سو و در چنين شرايطي براي آقاي رئيسي نيز به نظر ميرسد که تنها آراء ايدئولوژيک جناح اصولگرا باقي بماند.».
اما برخي ديگر از فعالان سياسي نيز معتقدند که در سه گانه رقابتي پيش رو مسعود پزشکيان، لاريجاني و جهانگيري حضور خواهند داشت. غلامرضا تاجگردون در اين رابطه گفته که «انتخابات سه قطبي شود و من يکي از قطبها را هم آقاي پزشکيان ميدانم که در صورت تاييد صلاحيت ميتواند تاثيرگذار باشد در صورت تاييد صلاحيت آقاي جهانگيري و پزشکيان، کنار رفتن يکي به نفع ديگري راحت نيست.»
«رئيسي- لاريجاني»؛ اقبال اصلاح طلبان مشروط به تاييد صلاحيت و مشارکت؟
با وجود اينکه بيشتر تحليلگران و فعالان سياسي رقابت پيش رو را از مثلث لاريجاني، رئيسي و جهانگيري سخن به ميان ميآورند. اما برخي ديگر معتقدند که اصلاح طلبان در صورتي در رقابتهاي پيش رو شانس دارند که مشارکت عمومي در انتخابات افزايش يابد. درغير اين صورت پيش بيني ميکنند که رقابت اصلي ميان دو نماينده جريان اصولگرايي يعني رئيسي و لاريجاني شکل بگيرد.
قاسم ميرزايينيکو، نماينده مجلس دهم در اين رابطه به روزنامه اعتماد ميگويد: «اصلاحطلبان حضور کمرنگي در انتخابات خواهند داشت و اصولا رغبتي نيز براي حضور ندارند؛ بعيد ميدانم نامزد حداکثري براي جناح اصلاحطلب وجود داشته باشد؛ بنابراين دوگانه لاريجاني-رييسي در انتخابات پيشرو محتملترين دوگانه است، اما اصلاحطلبان تمام قد پشت لاريجاني قرار نميگيرند.»
در اين ميان برخي فعالان و تحليلگران سياسي بر اين عقيده اند که تاييد صلاحيت نامزد، شرايط رقابت انتخاباتي و مشارکت عمومي را مشخص خواهد.
صادق زيباکلام در باره ارتباط تاييد صلاحيت برخي از اصلاح طلبان با وضعيت رقابتي و مشارکت عمومي در انتخابات پيش رو، در يادداشتي که در اختيار فرارو قرار گرفته- نوشت: «سه نکته را ازابتداء شروع انتخابات گفته بودم: عدم شرکتم درانتخابات؛ رئيس جمهور آينده از جناح تندرو خواهد بود و بالاخره اينکه اگرجناب رئيسي شرکت کنند، نامزداصلي نظام خواهندبود و رئيس جمهور بعدي.»
او همچنين گفت که تصميم من مبني برعدمِ شرکت در انتخابات همچنان برقوت خود باقيست. همچنان معتقدم که بواسطه کم رنگ شدن نقش بخشهاي انتخابي نظام دراداره کشور، عملا شرکت درانتخابات بي معنا شده. برخلاف گذشته که بعد از حضرت باريتعالي اميدم به صندوق راي شيکسته پيکسته وزارت کشور ميبود، امروز اميدم براي اصلاح وتغيير و تحول بهمان اولي است. اين وضعيت بود تا مسئله ثبت نام آقاي مصطفي تاج زاده پيش آمد.
اين استاد دانشگاه ميگويد که پرسشي را درحساب توييتريام مطرح کردم مبني براينکه اگر به فرض محال صلاحيت ايشان تاييد شود، آيا تصميم عدم شرکت ميبايستي همچنان باقي بماند؟ اين پرسش درفضاي مجازي تعبير به تغيير درموضعم مبني برشرکت درانتخابات شد و کامنتهاي فراواني درمحکوميتم نوشته شد.
به گفته زيباکلام، برخي از کامنتها ازاين دست بودند که گيريم تاج زاده ردِصلاحيت نشد وحتّي درانتخابات هم توانست پيروز شود. اوّلين مانعِ او مجلس تندروي يازدهم خواهد بود که به iيچ يک از وزرايش راي اعتماد نخواهد داد؛ تا برسيم به مابقي ارکان نظام که ديوار بتني بلندي دربرابرش قرارخواهند داد. رياستِجمهوري اوعملاً به جز چهارسال تنش ودرگيري هيچ حاصل ديگري ببار نخواهدآورد.