کارزار مجازی برای فتح پاستور

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

شبکه‌هاي اجتماعي و فضاي مجازي عرصه کشمکش‌هاي سياسي شده است. داوطلبان سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري و حاميان‌شان رسما عليه يکديگر يارکشي مجازي مي‌کنند يا با خطاب قرار دادن هم سعي دارند تا در جلب افکار عمومي دست بالاتر را در اختيار بگيرند. آنها توييتر، تلگرام، اينستاگرام و اين اواخر کلاب‌هاوس را هدف قرار داده و سعي مي‌کنند با توليد محتوا در اين شبکه‌هاي اجتماعي از رقبا پيشي بگيرند.
فعاليت در اين شبکه‌هاي اجتماعي براي کانديداها آنقدر جذاب و مهم شده که حتي افرادي هم که در اين شبکه‌ها حساب کاربري نداشتند، دست به کار ايجاد يک حساب کاربري شده و وارد اين جار و جنجال مجازي شده‌اند. جالب اينجاست که برخي از اين کانديداها از جمله مخالفان سرسخت شبکه‌هاي اجتماعي و فضاي مجازي هستند و همواره تلاش کرده‌اند که استفاده عموم مردم از اين فضا محدود شود. همين حالا هم که دعواهاي لفظي در توييتر داغ است اين شبکه اجتماعي فيلتر است و مردم تنها با فيلترشکن قادرند از آن استفاده کنند با اين حال کانديداها از هر طيف سياسي تمرکز اصلي خود را بر شبکه‌هاي اجتماعي گذاشته و سعي مي‌کنند حداقل يک بار هم که شده در کلاب‌هاوس حاضر شوند و به پرسش‌ها پاسخ دهند و در عين حال مدام موضع‌گيري‌هاي خود را در توييتر اعلام کنند. شرح برنامه‌ها، عکس‌ها، پوسترها و ويديوهاي تبليغاتي را هم که به تلگرام و اينستاگرام منتقل کرده‌اند. 

---

بازار

---

 رويارويي توييتري دبيران اسبق شعام
علي لاريجاني که به جز بيش از يک دهه رياست مجلس شوراي اسلام و سابقه دبيري شوراي عالي امنيت ملي را نيز در کارنامه دارد تا به حال هيچ حضوري در شبکه‌هاي اجتماعي نداشت. تا اينکه انتخابات باعث شد که او هم به اين عرصه بپيوندد و براي اولين ‌بار از اين طريق با جامعه ارتباط بگيرد. او بعد از ثبت‌نام حساب توييتري به نام خود ساخت و به دعوت محمدجواد آذري‌جهرمي، وزير ارتباطات نيز به کلاب‌هاوس پيوست. حساب کاربري او خيلي زود فعال شدتا وقتي شامگاه پنجشنبه در کلاب‌هاوس حاضر شد و در يک ارتباط زنده مفصل به سوالات تعدادي از خبرنگاران داخلي و خارجي پاسخ داد، چند هزار نفري مخاطب داشته باشد. او همزمان در توييتر نيز فعاليت است و با رقباي خود به ‌ويژه با چهره‌هاي نزديک به رييسي وارد جدل شد. به‌ خصوص وقتي سعيد جليلي که از قضا همچون لاريجاني چند سالي را در مقام دبيري شوراي عالي امنيت ملي گذرانده در توييتر به او تاخت و نوشت:«کشور با نمايش اداره نمي‌شود! اينکه دو جمله ساخته شود و همه با آن سرگرم شوند؛ مصداق کار نمايشي است! اخيرا گفتند اقتصاد کشور، پادگان و دادگاه نيست! درست يا غلط! شما کارنامه کار خودتان را ارايه بدهيد! ۱۲ سال رييس مجلس بوديد!»

جليلي هر چند نامي از لاريجاني نبرد ولي تشخيص دشوار نبود که مخاطبش علي لاريجاني است. چه آنکه لاريجاني پيش از اين گفته بود:«تجارت، نظامات پايدار مي‌خواهد. حوزه اقتصاد نه پادگان است و نه دادگاه که با تشر و دستور اداره شود. سياست روشن و ثبات در قواعد مي‌خواهد و فعل و انفعالات طبيعي خود را مي‌طلبد و با اقدامات نمايشي، مسائل پيچيده کشاورزان، بازنشستگان، کارگران، بيکاران و... حل نمي‌شود. هر کسي وعده بهشت در اين شرايط پيچيده کشور مي‌دهد، خلاف مي‌گويد.» اين سخنان لاريجاني که از قضا در ادامه در توييت‌هاي او هم بازتاب داشت با واکنش منفي و تند اصولگراياني مواجه شد که يا بعضا از کانديداهاي داراي پيشينه نظامي چون سعيدمحمد و رستم قاسمي حمايت مي‌کردند يا اکثرا حامي رييسي بودند که تعبير دادگاه به‌ روشني به او مربوط بود.

هر چه بود اما لاريجاني که ظاهرا نمي‌خواهد هيچ حمله‌اي را بي‌جواب بگذارد بلافاصله خطاب به جليلي نوشت:«احتراما بايد عرض کنم مهم‌ترين دستاوردمان اين بود که با اجماع ملي اجازه نداديم اقليت بي‌منطقي، ايران را با تندروي به لبه پرتگاه ببرند. شما سرنوشت مردم را به شوخي گرفتيد که به عنوان «يار کمکي» آمديد تا ضعف‌هاي کانديداي اصلي را بپوشانيد؛ البته اگر «مواضع خطرناک» شما را گردن بگيرند.» جليلي سال 92 رقيب روحاني بود که شکست خورد و در سال 96 نامزد نشد ولي اين دوره در ساعات پاياني و پس از کانديداتوري لاريجاني ثبت‌نام کرد و حالا هم نزديکان لاريجاني و هم البته برخي از اعضاي جبهه پايداري و ياران جليلي مي‌گويند که او براي کمک به رييسي وارد ميدان شده است.

نکته قابل توجه اينجاست که سعيد جليلي نيز اين مدت فعاليتي بسيار گسترده را در توييتر آغاز کرده و سعي مي‌کند از همين طريق دولت و لاريجاني را نقد کند. حال آنکه او نماينده طيفي است که بيشترين تاکيد را بر محدودسازي شبکه‌هاي اجتماعي و اعمال فيلترينگ دارند. آزادي‌هاي اجتماعي و ايجاد فضاهايي براي نقد و گفت‌وگو هيچ‌وقت در گفتمان جبهه پايداري يا اصولگرايان حامي رييسي و جليلي جايگاهي نداشته با اين حال آنان اين روزها به‌ طور جدي از فضاي شبکه‌هاي اجتماعي براي نقد رقباي خود استفاده مي‌کنند. 

 چالش مناظره
اما دعواهاي توييتري صرفا به جليلي و لاريجاني ختم نمي‌شود. عزت‌الله ضرغامي و اسحاق جهانگيري که هر دو هم سابقه فعاليت بسياري را در شبکه‌هاي اجتماعي دارند، وارد کارزار شده‌اند. ضرغامي بعد از رياست صداوسيما از جمله فعالان اينستاگرام بوده و مدتي است که در توييتر هم فعاليت مي‌کند. جهانگيري هم در توييتر و هم در اينستاگرام حضور دارد و چندي پيش در يک نشست زنده پرسش و پاسخ در کلاب‌هاوس حاضر شد. حالا اين دو يعني جهانگيري و ضرغامي يکديگر را در توييتر مورد خطاب قرار داده‌اند. جهانگيري نوشت:«سياست خارجي مهم است. اما کشورداري يک‌ بعدي نيست. آمادگي دارم با همه نامزدها در هر پلتفرمي و هر زماني درباره مسائل مهم کشور- هم در سياست خارجي و هم حوزه‌هاي سياست داخلي و اقتصاد و فرهنگ و اجتماعي و محيط زيست- گفت‌وگو کنم» و با الهام از کمپين لاريجاني هشتگ زد:«مناظرات سخت».
 اين دعوت جهانگيري از يک طرف چالش مناظره براي کانديداها و از طرف ديگر چالشي براي شکستن انحصار صداوسيماست. تا پيش از اين مناظره‌هاي انتخابات که مخاطب بسياري هم داشت تنها در ايام تبليغات و در صداوسيما برگزار شد اما احتمالا در اين دوره اين انحصار از سوي شبکه‌هاي اجتماعي شکسته مي‌شود و همين هم باعث نگراني برخي شده است. سيداحسان قاضي‎زاده‌هاشمي که اخيرا به عنوان نماينده قوه مقننه در کميسيون نظارت بر تبليغات انتخابات انتخاب شد به خبرگزاري خانه ملت گفته است:«انتظار مي‌رود از کساني که خود قرار است مجري قانون باشند و خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهند، قانون را رعايت کنند. دعوت به مناظره پيش از اعلام نظر رسمي شوراي نگهبان غيرقانوني است.

با اين حال دعوت به مناظره جهانگيري با استقبال ضرغامي مواجه شده است. او نوشته است:«از مناظره با شما در همه زمينه‌ها استقبال مي‌کنم.» البته واکنش‌ها باعث شد که فاطمه پهلواني، دبير شوراي سياست‌گذاري ستاد انتخابات جهانگيري درباره دعوت جهانگيري به مناظره بگويد:«طبق قانون انتخابات، صدور احکام ستاد نامزدهاي انتخابات رياست‌جمهوري و برنامه‌ريزي براي مناظره نامزدها بعد از اعلام نتايج بررسي صلاحيت‌ها از سوي شوراي نگهبان انجام خواهد شد».

 جاي مردان سياست بنشانيم نوار!
به غير از توييتر به نظر مي‌رسد کم‌کم فضاي کلاب‌هاوس هم داغ شده است. تاکنون نامزدهاي نزديک به دولت و اصلاح‌طلبان بيشتر از همه در اين شبکه حضور داشته‌اند. جهانگيري، لاريجاني و تاجزاده از جمله نامزدهايي بوده‌اند که در اين شبکه حاضر شده‌اند. به غير از آنها اما محمود احمدي‌نژاد هم به اين فضا پيوسته است. کسي که دوران رياست‌جمهوري‌اش بيشترين سياست فيلترينگ اجرا شد و حالا با يارانش سعي مي‌کند از شبکه‌هاي اجتماعي حداکثر استفاده را داشته باشد. اما حضور او در کلاب‌هاوس با حاشيه‌هاي خاصي همراه بوده است. او برخلاف ديگر نامزدها حاضر نشد که در يک برنامه زنده وارد گفت‌وگو با مخاطبان شود و مصاحبه اقتصادي ضبط شده او از اين طريق براي مخاطبان پخش شد و همين هم باعث شد تا مورد نقد جدي کاربران قرار بگيرد تا جايي که همزمان اتاق ديگري تشکيل شد که در عنوانش به طعنه آمده بود:«جاي مردان سياست بنشانيم نوار». 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar