گام بلند همتی و فاصله گرفتن رئیسی از جلیلی
فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
مناظره سوم انتخابات رياست جمهوري تحت تاثير اقدام عبدالناصر همتي در ارائه ليست يازده نفره ابربدهکاران بانکي به ابراهيم رئيسي قرار داشت و بازهم رئيسي ناچار در موقعيت واکنش قرار گرفت و دوبار درباره ليست ارائه شده توسط همتي توضيح داد.
مناظره سوم انتخابات رياست جمهوري ميدان پاسخگويي نامزدهاي اصولگرا به چالشهايي بود که عبدالناصر همتي براي آنها طرح کرده بود. در اين مناظره موضع نامزدهاي اصولگرا درباره چند موضوع کليدي روشن شد.
به گزارش فرارو، کانديداها ديدگاه خود را درباره مسائل مناقشه برانگيزي همچون برجام و فيلترينگ تا حدودي روشن کردند. از طرف ديگر ديدگاه نامزدهاي اصولگرا درباره اف اي تي اف همچنان در ابهام ماند.
در مناظره سوم مشخص شد که ابراهيم رئيسي با برجام مخالفتي ندارد، سعيد جليلي مخالف آن است. محسن رضايي نيز اعلام کرد که به اجراي برجام پايبند است. حتي امير حسين قاضي زاده هاشمي نيز موضع مشابهي داشت اما عليرضا زاکاني در اين باره اظهار نظر مشخصي نکرد.
عبدالناصر همتي و محسن مهرعليزاده نيز پيش از اين و در اين مناظره بارها بر اجراي برجام و ادامه آن تاکيد کردند.
درباره اف اي تي اف هم همتي نامزدهاي اصولگرا را به چالش کشيد، ابراهيم رئيسي و محسن رضايي موضع خود را روشن نکردند، سعيد جليلي در اين مورد نيز از در مخالفت در آمد.
همتي همچنين ابراهيم رئيسي را درباره فيلترينگ به چالش کشيد و رئيسي صراحتا اعلام کرد که مخالف فيلترينگ است.
در مناظره شنبه محسن مهرعليزاده از ميتينگ انتخاباتي رئيسي در اهواز انتقاد کرد که بازتاب وسيعي يافت. رئيسي نيز به اين انتقاد پاسخ داد و گفت که آن همايش مجوز ستاد کرونا را داشته است که البته ستاد ملي کرونا نيز با صدور اطلاعيهاي اعلام کرد در همايش مزبور پروتکل هايي بهداشتي رعايت نشده و جزييات بيشتري درباره ماجرا اعلام کرد.
مناظره سوم انتخابات رياست جمهوري تحت تاثير اقدام عبدالناصر همتي در ارائه ليست يازده نفره ابربدهکاران بانکي به ابراهيم رئيسي قرار داشت. ابراهيم رئيسي ناچار در موقعيت واکنش قرار گرفت و دوبار درباره ليست ارائه شده توسط همتي توضيح داد.
البته رئيسي اسامي ليست ارائه شده را نخواند و پس از پايان مناظره علي نادري مسئول روابط عمومي قوه قضائيه تصويري از اين ليست را منتشر کرد.
بازتاب اقدام همتي گسترده بود و و هواداران رئيسي نيز در پي توضيح در اين رابطه برآمدند. سيد نظام الدين موسوي نماينده تهران و از حاميان رئيسي در توئيتي نوشت: «همين که در جريان مناظره سوم، آقاي همتي ليست ابربدهکاران بانکي کشور را تحويل آقاي رئيسي داد يعني خودشان هم خوب ميدانند تنها مرد ميدان برخورد با مفسدان بزرگ، سيد ابراهيم رئيسي است.»
در اين مناظره دوقطبي رئيسي - همتي تقويت شد. از طرف ديگر شکاف ميان اصولگرايان بر سر انتخاب جليلي يا رئيسي نيز افزايش يافت.
واکنش ها به مناظره سوم نشان ميدهد عبدالناصر همتي موفقتر از ديگر نامزدها عمل کرده است. او توانست نامزدهاي اصولگرا را در موقعيت واکنش قرار دهد. البته بعيد به نظر مي رسد اين موفقعيت همتي براي پيروزي او در انتخابات کافي باشد.
به نظر برخي اصلاح طلبان او توانسته بخشي از بدنه اين جريان را براي حضور در انتخابات مردد کند. به تعبير عبدالله رمضان زاده سخنگوي دولت اصلاحات "لشگر مُردًَدها تعيين کننده هستند".
اما يکي از مهمترين بخش هاي مناظره پذيش ضمني برجام از سوي ابراهيم رئيسي بود. عباس عبدي تحليلگر مسائل سياسي درباره مناظره سوم در اين باره نوشت: «با پذيرش برجام از سوي رئيسي به نظر ميرسد که حال اصولگرايان از اصلاحطلبان و ساير مردم خيلي بدتر شده باشد، چون يک آبروريزي تمام عيار است. مردم و اصلاح طلبان که از قبل هم انتظاري نداشته و به اين وضعيت عادت کرده بودند. فعالين اصولگرا به وضعي گرفتار شدند که نميتوانند سر بلند کنند.»
احسان بداغي روزنامه نگار نيز در توئيتي در اين رابطه نوشت: «حضرات اصولگرا، يادتان هست؟ وعده شما آتش زدن برجام بود نه بهتر اجرا کردن آن.»
در مناظره روز شنبه ابراهيم رئيسي آشکارا تلاش کرد فاصله رويکردي و فکرياش را با سعيد جليلي و عليرضا زاکاني نشان دهد. او نه تنها به نوعي برجام را تائيد کرد که صراحتا از مخالفت با فيلترينگ گفت و همچنين از رد اف اي تي اف هم طفره رفت.
با اين مواضع رئيسي، برخي معتقدند ادعاهاي رقيب عليه ابراهيم رئيسي اعتبار چنداني ندارد.
اما سعيد جليلي برجام را "چک بي محل" خواند و با اف اي تي اف مخالفت کرد. مواضع او در اين مناظره مورد توجه بخشي از بدنه اصولگرا قرار گرفت. به گونهاي که کاربران زيادي از او حمايت کردند و حتي از راي دادن به او حرف زنند.
بسياري هم او را با اخلاقترين نامزد در مناظرههاي انتخاباتي دانستند.
علي عليزاده تحليلگر مسائل سياسي در اين باره نوشت: «جليلي گفت «چرا درباره FATF به مردم...» مکث کرد، کلامش را خورد و گفت «حرف غيرواقع ميزنيد.». حتي نتوانست به رقيبش بگويد دروغگو. جليلي رسما اسلامگراست. با او فرق بسيار دارم. اما اين ميزان سلامت اخلاقي و فقدان مردمفريبي باورکردني نيست. او تنها «اصول» گراي واقعي اين روزهاي نظام است.»
بحث همتي درباره رفع تحريمها و تاثير آن بر اقتصاد کشور و جدال او با سعيد جليلي نيز مورد توجه کارشناسان قرارگرفت. در اين مورد اشاره همتي و جليلي به مورد عراق بازتاب داشت.
مجيد شاکري تحليلگر اقتصادي در نقد همتي نوشت: «فرمايش آقاى همتى درباره بلوکه شدن پول صادرات برق وگاز به عراق بدليل تحريم هاى ثانويه دقيق نيست. علت بلوکه شدن، مکانيسم تسويه مبتنى بر بانک تجارت عراق (به سهامدارى جى پى مورگان آمريکا) است. علت انتخاب اين شيوه هم اصرار دولت فعلي بر خريد کالاى اساسى صرفا از کانالهاى آمريکاست.»
از طرف ديگر پدرام سلطاني عضو اتاق بازرگاني رويکرد جليلي را نقد کرد و نوشت: «آقاي جليلي ميگويد ۳۳ سال کار سياست خارجي کرده. سپس ميگويد امضاي کنوانسيونها هيچ کمکي به کشور نميکند. يعني ايشان نميداند که کنوانسيونها زبان مشترک و سند وفاق کشورها در روابط بينالملل است؟ با اين بينش و نگرش با دنيايي که «۲۰۰ کشور دارد» ميخواهيد کار کنيد؟»
افزايش اقبال به جليلي در ميان کاربران اصولگرا مي تواند سبد راي رئيسي را تهديد کند. اين موضوع برخي فعالان اصولگرا را نگران کرده است.
واکنشها به عملکرد عليرضا زاکاني در مناظره سوم هم خوب نبود و بسياري از او انتقاد کردند که اخلاق را در مناظره رعايت نکرده است. کاربري هم به کنايه نوشته است: "حالا که گذشت اما هرگز فراموش نکنيد فداکارترين نامزد اين انتخابات زاکاني بود. هر مقامي در دولت رئيسي بگيرد، بيترديد فقط حق اوست."
يک اظهار نظر از زاکاني در مناظره سوم نيز بحث خبرساز و بارها از سوي کاربران باز نشر شد. زاکاني گفت که اگر انقلاب نشده بود هيچيک از ما در اين جايگاه نبوديم!
قاضي زاده هاشمي هم توسط برخي اصولگرايان به عنوان برنده کاپ اخلاق مناظرات معرفي شد.
مناظره سوم نيز مملو از وعده هاي انتخاباتي بود. حمله و انتقاد نامزدهاي اصولگرا به دولت حسن روحاني نيز مانند دو مناظره اول بارز بود.. اما در اين مناظره اتفاق غير منتظره، نقد تند و تيز همتي از وزير اقتصاد دولت بود. او وزير اقتصاد را در بحث بورس متهم به «بي اخلاقي» کرد. همتي همچنين از نامه اي به رهبر انقلاب درباره بورس پرده برداشت که بازتاب وسيعي در شبکه هاي اجتماعي و فعالان بازار سرمايه داشت.
در کل مناظره سوم نيز پر از تقابل نامزدها بود و البته به نظر ميرسد اين تقابل ها مفيدتر از دو مناظره پيشين بود. داود سوري تحليلگر اقتصادي مناظره هاي تلويزيوني را با رقابت هاي "کشتي کج" مقايسه کرد و نوشت: «کشتي کج آمريکائي فرهنگ جالبي دارد، همه ميدانند بسياري از ضربهها واقعي نيست، نمايش زياد دارد، غلو زياد ميشود، کرکريهاي آن بر مسابقه ميچربد و اما همه از آن لذت ميبرند، کلي تماشاچي در سطح دنيا با گردش مالي زياد! دقيقا مثل مناظرهها....»